Trump Huawei firmasını, kitle imha silahları üreten firmaların dahil edildiği kara listeye aldı. Ardından milli güvenliklerini tehdit ettiğini ileri sürerek açıktan savaş açtı. ABD Ticaret Bakanlığı’nın aldığı kararla, ABD’li şirketlerin Çinli Huawei ile kurdukları ortaklıklar rafa kalkıyor.

ALİ MERCAN / FRANKFURT

Google’ın Android desteğini geri çekerek başlattığı yaptırımlar sürecine, Intel ve Qualcomm da donanım cephesinden destek verdi. Pazar lideri Samsung’un satışlarında büyüme yavaşladı, Apple kan kaybederken Huawei’nin yükselişi, Çin’in akıllı telefon pazarında güçlenmesini sağladı. Huawei, Android’in yaygınlaşmasında ve gelişmesinde de şimdiye kadar önemli bir rol oynadı.

‘ÇİN’İN EN ANLAMLI GİRİŞİMİNİ FELÇ ETMEK...’

Infineon, ABD’nin Çin Halk Cumhuriyeti’ne karşı yürüttüğü ticaret savaşının ortasında kalan ilk Alman firması oldu.

Çin’in Huawei Telekom şirketine açılan ve her türlü zorbalık yöntemleriyle uygulamaya konulan savaşın amacı “Çin’in en anlamlı girişimini felç etmek ve ülkenin daha fazla ilerlemesini önlemek” (Alman Dış Politika Bülteni GFP, 21 Mayıs 2019). Infeneon Alman şirketi de Huawei için Birleşik Devletler’de ürettiği parçaların ihracını durdurmak zorunda. Şirketin uğradığı zararın ilk sonuçları bile korkunç. Firma toplam cirosunun dörtte birini Çin’de yapıyor. Bu bütün diğer ülkelerden daha fazla ve orada aynı zamanda geleceğin projelerini yürütüyor.

DONANIM DEPOSU BİR YIL YETERLİ

Gözlemciler uyarıyor: Trump Yönetimi Alman sanayisini Çin ve ABD arasında tarafını seçmeye zorluyor, aynı İran’a yönelik yaptırımlarda olduğu gibi. Bu alandaki Alman DAX Firmaları toplam olarak cirolarının yüzde 22’sini ABD’de, 16’sını ise Çin’de gerçekleştiriyor.

Reklamdan sonra devam ediyor 

Trump Yönetimi geçen Çarşamba günü uyarı bile yapmadan Huawei iletişim şirketine karşı her yönüyle boykot ilan etti. Bu alanda parça üreten Intel ve Qualcomm gibi ABD firmaları boykota katıldıklarını açıkladılar. Google de boykota katılarak Huawei için yeni android sistemi lisansı vermeyeceğini açıkladı. GFP’ye göre bu darbe Çin tekeli için çok ağır: Depolanmış olan gerekli parçaların önemli bir kısmı ABD kaynaklı. Bunlarla en az bir yıl daha idare edebilir. Ancak en çok arananlardan GoogleApp sistemini kullanamayacak. Bu şekilde şu an pazarda en çok aranan Huawei telefonları darbe alacak.

HUAWEİ ÖNLEM ALMAYA ÇOKTAN BAŞLAMIŞ

Trump’un, Çin firmasını batırmaya yönelik boykotunun nerelere varacağı kestirilemiyor. Blommberg’in haberine göre çok sayıda gözlemci nükleer darbeden söz ediyor. Huawei’nin büyük zarar edeceği konusunda herkes hemfikir.

Ancak bunu daha önceden gören Çin firması, kendi parçalarını üretme hazırlığı yapmış, önlemini almış. Huawei yanında diğer Çin firmaları da ABD üretimi olan çip yerine kendi üretimleri için önlem alıyor. ABD’li uzmanlar da bunu doğruluyor.

ABD bir bakıma ‘kendi ayağına sıkıyor’. Çin’in kendi parçaları üretmesi durumunda sektördeki ABD firmaları pazarlarının yarısını kaybedecekler.

ÇİN’DE GELİŞME HIZLI

DAX’a bağlı Alman Infoneon şirketinin en büyük pazarı Çin. Telekom’un ise ABD ağırlıklı ticari ilişkileri var. Bu durumda Almanya’da bir ikilem doğuyor. Tıpkı İran nükleer anlaşmasından çekilerek yaptırımlara zorlaması gibi. Almanya’nın en önemli ortaklarından İran’la ticari ilişkileri, nerdeyse imkansız hale getiriliyor (Alman Frankfurter Allgemeine Zeitung [FAZ] gazetesi, 21 Mayıs 2019, ‘ABD veya Çin’ başlıklı yazı). Alman DAX firmalarının ciroları kısmen ABD’de biraz daha fazla. Ancak Çin pazarında hızla yükselen bir gelişme var (handelsblatt.com. 14 Mayıs 2019). Bu nedenle ABD Almanya’yı ‘ya o ya ben’ ikilemine zorluyor. Yorumcuların birleştiği nokta şöyle: “Trump Çin’in yükselişini frenleme gayretini neyle ödeyecek? Henüz bunu kestirebilen yok.”