Türkiye'nin 5G'ye geçiş sürecinde yerlilik oranını artırmak için girişimler yapan Türk Telekom, İsveç'in başkenti Stockholm'de kritik bir işbirliğine imza attı. Biz de bir grup gazeteci ile birlikte bu anlaşmanın detaylarını öğrenmek üzere Türk Telekom'un davetlisi olarak Stockholm'deki toplantıya katıldık. Toplantıda verilen bilgilere göre, dünyanın önde gelen teknoloji çözümü şirketlerinden Net Insight ile birlikte ürün geliştiren Türk Telekom, Türk mühendislerinin bu alanda ürettiği patentleri ürünleştirerek 5G sürecinde dünyaya ihraç edecek. İşbirliği kapsamında geliştirilen ürün sayesinde mobil operatörler, 5G’nin ihtiyaç duyduğu, yatırım maliyetlerini önemli oranda düşürecek ve servis sürekliliğini artıracak bir “zaman ve frekans senkronizasyonu çözümü” elde edecekler.
PUTİN DE BAĞIMSIZLIĞA İŞARET ETMİŞTİ
Buna göre, senkronizasyon çözümü, haberleşme sektöründe 5G ve ötesi teknolojiler ile bu ürüne ihtiyaç duyan diğer sektörler için, GPS bağımlılığı olmadan, mevcut şebeke ekipmanlarının da değiştirilmesine gerek kalmadan, zaman ve frekans senkronizasyonunun şebeke üzerinden iletiminde yöntem sunacak. Bu teknoloji sayesinde 5G’ye geçen operatörlerin karşılaştığı en büyük sorunlardan biri olan GPS sinyali kesintilerine bağlı olarak yaşanabilecek servis kayıpları da önlenecek. Çözümün, sadece Türk Telekom şebekesinde değil, tüm dünyadaki mobil operatörlerin ve senkronizasyon gereksinimi bulunan sektörlerin kullanımına da sunulması sayesinde, önemli zaman ve maliyet tasarrufu sağlamasının yanı sıra hizmet sürekliliğini artacak. Toplantıda GPS'e bağımlılığın ortadan kalkmasına yönelik sorumuzu cevaplandıran Türk Telekom ve Net Insight yöneticilerinin verdiği bilgilere göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de daha önce, “Kendi konumunu ve kendi sinyalini belirleyemeyenler bağımsız değildir” mesajı vererek bu alanda milli teknolojilerin önemine işaret etti. Türk mühendisler bunu geliştirmek için çalıştı. Uydu sinyali almadan 5G kullanılamayacak o yüzden GPS'ye ihtiyaç duymadan işleyecek bir sisteme ihtiyaç duyuldu. Mesela İsveç de bağımsız bir GPS yoksa lisans da alınamıyor. Örneğin jammerlar devreye girdiğinde sistemler suruyor çünkü uydu sinyalini kesiyorlar. Ancak Türk Telekom ve Net Insight’in geliştirdiği teknoloji sayesinde bu durumun önüne geçilecek. Sistem sayesinde kendi saatimizi üretmek de mümkün olacak.
GECİKME SÜRESİNİ AŞAĞI ÇEKECEK
Stockholm’de düzenlenen imza töreninde konuşan Türk Telekom CEO’su Ümit Önal, şunları söyledi: “Türk Telekom olarak, Türkiye'nin dijital dönüşümüne öncülük etmek ve geleceği, 5G ve yeni nesil teknolojilerle şekillendirmek için çalışıyoruz. Bir teknoloji şirketi olmanın da ötesinde, millİ sorumluluk anlayışıyla teknolojiyi insanın iyiliği ve faydası için üreten, geliştiren ve sektöre değer katan dünyadaki sayılı operatörler arasında yer almaktan gurur duyuyoruz. İştiraklerimizle birlikte 5G alanındaki yetkin mühendislerimiz, teknolojilerimiz, ürünlerimiz ve testlerimizle küresel arenada 5G’nin gelişmesinde aktif rol alıyoruz. Mobil operatörler ve kritik zaman senkronizasyonu gereksinimi olan tüm sektörler için maliyetleri düşürecek, servis sürekliliğini artıracak bu yenilikçi çözüm için küresel pazarda önemli bir potansiyel görüyoruz. 5G’nin senkronizasyon ihtiyacı için gereken bin 500 nanosaniye keskinliğin çok altında bir değere sahip olan ürünümüzle, tüm bu ihtiyaçları karşılayabiliyoruz. Bu teknoloji ile birlikte Türk mühendislerimizin büyük başarısını göstererek, ülkemizi uluslararası arenada en iyi şekilde temsil edeceğiz. Net Insight ile hayata geçirdiğimiz işbirliği ile bu teknolojinin ürünleştirilmesini ve dünyaya ihracını gerçekleştireceğiz.”
'FİKRİ VE PATENTİ BİZE AİT'
Türk Telekom Üst Yöneticisi (CEO) Ümit Önal ayrıca "Projenin ürün fikri ve patenti Türk Telekom olarak bize ait." derken Türk Telekom Teknoloji Genel Müdür Yardımcısı Yusuf Kıraç da, “Patent başvurusunun yapıldığını anlatarak, "Önce fikir bulundu ama bunu networka uygulayabilmek için bir operatör bir de üretici inisiyatifi lazım. Türk Telekom olarak biz hiçbir şey harcamadan Adanaİstanbul arasında denemesini yaptık. İstanbul'da 5G baz istasyonu ve Adana'daki fiber üzerinden yaptık bu testi. Biz Adanaİstanbul arası yaptığımız testte 50 ile 150 nanosaniye arası değerlere ulaştık. Açıkçası ürünün oyun değiştirici noktası bu." ifadelerini kullandı.
FRİTZSON: 5G’DE ÇIĞIR AÇACAK
Stockholm'de Net Insight'in merkezinde düzenlenen toplantıda Net Insight CEO'su Crister Fritzson, Türk Telekom Genel Müdür Yardımcısı Yusuf Kıraç ile Türk ve İsveçli mühendisler de yer aldı. Fritzson yaptığı açıklamada, Türk Telekom ile mobil operatör ağlarına uyarlanacak teknolojiler geliştirme konusunda uzun ve faydalı bir işbirliğine imza attıkları ifade etti. Fritzson, “Birlikte 5G ağları ve zaman senkronizasyonu alanında güçlü ve benzersiz bir yetkinliğe ve deneyime sahibiz. 5G’de çığır açacak bu yeni çözümümüz için küresel ölçekte büyük ve önemli bir pazar potansiyeli görüyoruz.” dedi. Fritzson, geliştirilen teknolojinin nihai ürün haline ne zaman geleceği sorusunu da, "Net Insight olarak bugün itibariyle aslında nakliyesini sağladığımız senkronizasyon ürünümüz var, dördüncü çeyrekte Türk Telekom’a nakliyesini yapmayı planlıyoruz. Ama bizim birlikte geliştirdiğimiz ürün, şebeke üzerinde olacak ve teslimatı 2023 sonu olacak. Bu da Türk Telekom'un 5G sistemleri gelişimi vs. ile uyumlu olacak. Ürün geliştirme süreci yaklaşık olarak 18 ila 24 ay sürüyor." diye yanıtladı.
Aydınlık
