Kaşıntı, birçok cilt rahatsızlığında yaygın bir semptom olarak kabul edilen ve tıbbi olarak kaşıntı olarak bilinen bir sağlık sorunudur. Lokal olarak veya vücudun her yerinde görülebilen kaşıntıların birçok farklı nedeni olabilir.
Kaşıntı günlük yaşamı ciddi şekilde etkileyebilen bir durumdur. Bu nedenle kaşıntıya neden olan sağlık sorunu tespit edilerek tedaviye başlanmalıdır. Deri hastalıkları ve iç hastalıkları en sık kaşıntıya neden olan hastalıklar arasındadır.
Bazı durumlarda basit ve geçici bir semptom olarak kabul edilir, ancak bazen ciddi bir hastalık belirtisi olabilir. Karaciğer ve böbrek hastalığı, nöropati, bakteriyel, fungal ve viral enfeksiyonlar, psikiyatrik bozukluklar, kuru cilt ve egzama gibi hastalıklar kaşıntı nedenlerinden bazılarıdır.
Sinirsel kaşıntı nedir?
Nöropatik kaşıntı olarak da bilinen sinir kaşıntısı, sinir hücreleri olan nöronlarda sinir iletiminin bozulmasından kaynaklandığı düşünülen bir sağlık sorunudur. Kaşıntı deriden kaynaklanmaz, ancak sinir sistemindeki nöronal ve glial hasardan kaynaklandığı düşünülmektedir.
Bununla birlikte, sinir kaşıntısının kesin nedeni dermatologlar veya nörologlar tarafından tam olarak anlaşılamamıştır. Nöropati hastalarında ağrı da çok yaygındır.
Ağrı kadar ciddi bir semptom olmasa da, özellikle kronik olduğunda tedavisi çok zor olan kaşıntı, yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürür. Uyaranlara karşı aşırı duyarlılık, hem nöropatik ağrı hem de kaşıntı ile ilişkilidir. Hastanın tıbbi geçmişi, şiddeti, kaşıntının türü gibi durumlar tedavi planının belirlenmesinde önemli rol oynar. Oluşum mekanizması hakkında farklı görüşlere sahip olan ve henüz tam olarak çözülememiş olan sinir kaşıntısı ile ilgili bilimsel araştırma çalışmaları devam etmektedir.
Sinirsel kaşıntısının belirtileri nelerdir?
Kaşıntı birçok hastalığın belirtisi olarak kabul edilebilir ve kişinin kaşınmanın neden olduğu problemin ne olduğunu anlaması mümkün değildir. Sinirsel kaşıntı, hastayı çıldırtan, iş hayatına ve hatta günlük yaşamlarına devam etmelerini zorlaştıracak şekilde olabilir. Tek bir bölgede yoğunlaşan kaşıntıya genellikle cilt hastalıkları neden olur. Egzama, kuruluk, alerji, enfeksiyon hastalıkları, dermatit gibi dermatolojik hastalıklar böyle bir bölgesel kaşıntıya neden olur. Sinir kaşıntısı genellikle sırt, eller, ayaklar, bacaklar ve gövdede bölgesel olmayan geniş bir alanı etkileyen kaşıntı olarak ortaya çıkar.
Sinirsel kaşıntı nasıl tedavi edilir?
Sinir kaşıntısının tedavisi çeşitli ve bireyseldir. Yani kişiden kişiye göre farklılık göstermektedir. Kaşıntı ve ağrıyı azaltacak kesin ve kalıcı bir tedavi yöntemi yoktur. İlaç tedavisi genellikle tercih edilen tedavi seçeneğidir. İlaca yeterli yanıt vermeyen hastalarda çeşitli cerrahi işlemler gerekebilir.
İlaç tedavisinin kullanıldığı durumlarda ilaç alternatifleri genellikle deneme yanılma yöntemiyle kullanılmaktadır. Gabapentin, duloxetin, pregabalin, alfa lipoik asit gibi farmakolojik ilaçlar sinirsel kaşıntı için sıklıkla tercih edilen ilaçlardan bazılarıdır.
Yeni diyabet tanısı konan hastalarda gerektiğinde insülin tedavisi uygulanmalı, diyetisyen tarafından hastanın yaşına ve tıbbi durumuna uygun bir diyet programı oluşturulmalı ve hasta bu konuda eğitilmelidir.
