Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD) Tütün Kontrolü Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Nazmi Bilir, geçtiğimiz günlerde başlayan sigarada düz ve standart paket uygulamasına ilişkin değerlendirmede bulundu.

Tarım ve Orman Bakanlığınca yapılan düzenlemeyle sigara başta olmak üzere tütün mamullerinde düz ve standart paket uygulamasına geçildiğini belirten Bilir, bunun tütün ve tütün ürünlerinin kullanıma ilişkin yürütülen mücadelede çok önem taşıdığını vurguladı.

Bilir, zararlı etkileri 1950’li yıllardan itibaren ortaya konan sigara kullanımını azaltmaya yönelik çeşitli uygulamaların hayata geçirildiğini hatırlatarak, “Bu uygulamalar, önceleri tütün ürünlerinin reklamı ve tanıtımının, kapalı ortamlarda sigara kullanımının yasaklanması şeklinde olurken, geçtiğimiz yüzyılın sonlarına doğrudan tütün ürünleri paketleri üzerine uyarı mesajları ve resimler basılması şeklinde ilerledi.” diye konuştu.

“Sigara paketleri, tütün endüstrisinin tanıtım ve reklam yaptığı yerler”

Sigara paketlerinin öteden beri tütün endüstrisinin tanıtım ve reklam yaptıkları yerler olduğuna dikkati çeken Bilir, şunları kaydetti: “Endüstrinin tütün ürünleri paketlerini bu amaçla kullanmasının önüne geçebilmek amacı ile sigara paketleri ile ilgili son düzenleme olarak ‘düz paket’ uygulaması başlatıldı. İlk olarak Avustralya’da 2012 yılında uygulamaya giren düz paket, tütün endüstrisinin büyük tepkisini çekti ve endüstri tarafından yargı süreci başlatıldı. Yargı sürecinin sona ermesinden sonra diğer ülkelerde de uygulamaya geçildi. Bu kapsamda 2017 ve 2018 yıllarında Fransa, İngiltere, Norveç, İrlanda ve Yeni Zelanda’da tütün ürünlerinin düz paket içinde satılması uygulaması başladı.

Türkiye’de de 15 Kasım 2018 tarihinde 4207 sayılı Kanun’da yapılan değişiklikle tütün ürünlerinin satışında düz paket uygulamasına geçilmesi kararlaştırıldı. Konu ile ilgili olarak 1 Mart 2019 tarihinde yayınlanan Yönetmelik ile uygulamanın ayrıntısı belirtildi. Bu şekilde Türkiye, dünyada düz paket uygulamasını başlatan ülkeler sıralamasında 7’nci oldu.”

“Sağlık ve ekonomik açıdan kazanım sağlanacak”

“Düz paket, tütün ürünlerinin reklamının önlenmesi ile ilgili en etkili uygulama olacaktır. ” değerlendirmesinde bulunan Prof. Dr. Bilir, uygulama ile paketler üzerinde sadece ürünün markasının yer alacağını, ayrıca standart renkteki paket üzerine resimli ve yazılı uyarı mesajları ile tütün dumanının içeriği ile ilgili bilgilerin bulunacağını anımsattı.

Bilir, şunları kaydetti: “Bu uygulama ile hem tütün endüstrisinin paketler aracılığı ile reklam ve tanıtım yapmasının hem de paketler üzerinde etkili, caydırıcı mesajların yer alması ile sigara kullananlar açısından paketlerin cazibe unsuru olmasının önüne geçilecek.

Tütün kontrolü konusunda etkili diğer yöntemler olan eğitim ve denetimlerin artırılması gibi uygulamalarla birlikte düz paket uygulamasının da başlaması ile ülkemizde son birkaç yıl içinde artma eğiliminde olan tütün ürünleri kullanımında azalma sağlanacağı ve ülkemizin 20082012 yılları döneminde ulaştığı başarıyı yakalayacağı beklenmektedir.

Bütün bu çabaların nihai amacı tütün ürünleri kullanımını azaltmaktır. Tütün ürünleri kullanımı dünyada yılda 7 milyon kişinin, ülkemizde de 120 bin kişinin ölümüne neden olmakta, ayrıca çok ciddi ekonomik kayıplara yol açmaktadır. Sigara kullanımından yüzde 10 dolayında azalma sağlanması bile hem sağlık hem de ekonomik açıdan önemli kazanım sağlayacaktır.”