Koronavirüsle mücadele bilişim ve teknolojinin sunduğu imkânlardan en üst düzeyde faydalanan ve tüm süreci sağlık bilişim sistemleri üzerinden kontrol ve takip eden Sağlık Bakanlığı, kısa süre önce Hayat Eve Sığar (HES) uygulaması ile bu kontrol ve takibi vatandaşların da hizmetine sunmuştu. Bakanlık şimdi de kontrollü sosyal hayat için HES Kodu uygulamasını devreye alıyor.
Şehirlerarası seyahatlerde, işyerlerinde ve bireysel iletişim gerektiren tüm kamusal mekanlarda kullanılmaya başlanacak olan HES Kodu uygulaması ile vatandaşların kontrollü sosyal hayatta güvenliği en üst düzeyde sağlanacak.
UYGULAMAYA ÖNCE ŞEHİRLER ARASI ULAŞIMDA GEÇİLİYOR
Bakan Koca, "Bu uygulamaya öncelikle, şehirler arası ulaşımda geçiyoruz. Tüm ulaşım süreçlerinde Hayat Eve Sığar mobil uygulaması üzerinden HES Kodu oluşturulabileceği gibi, kısa mesaj yoluyla da HES Kodu alınabilecek. Mobil uygulama üzerinden alacağınız kodu kullanarak uçak ve tren seyahati yapabileceksiniz. Seyahatlerde sağlık durumlarının kontrolünü ilgili seyahat firması tarafından sağlanacak ve buna göre tedbir alınacak. Eğer bir yolcuya virüs bulaştığı tespit edilirse yolculuk esnasında temas ettiği kişilerin takibi yapılacak. Böylece seyahatlerde tüm yolcuların en üst düzeyde güvenliği sağlanmaya çalışılacak." şeklinde konuştu.
KOCA: SAĞLIK BİLGİSİ DÜNYADA KARŞILIKLI BİR HAKTIR
Bakan Koca, Covid19 salgınının sadece sağlığı değil, hayatın her alanını etkilediğini, HES Kodu'nun yaygın kullanılmasının hayatı kolaylaştıracağını, güvenli hale getireceğini söyledi ve "hastalıkla mücadelenin bu döneminde seyahat ederken, bizlerden risk taşımadığımızı göstermemiz istenecek. Bu bilgi dünyada karşılıklı bir haktır. Salgınla bulaşan hastalıkla ilgili sosyal hayata katılım söz konusu olduğunda özel bir bilgi değildir." dedi.
HES Kodu Nedir?
HES Kodu, kontrollü sosyal hayat kapsamında, vatandaşların şehirlerarası yolculuklarında, kurum ziyaretlerinde ya da bireysel iletişim gerektiren kamusal alanlarda Covid19 hastalığı açısından herhangi bir risk taşıyıp taşımadığını güvenli şekilde paylaşmasına ve salgının takibine yarayan bir uygulama.
Öncelikle seyahatlerde kullanılacak olan uygulama ile vatandaşların, uygulama üzerinden alacakları kodları kullanarak, sağlık durumlarının kontrolü ilgili seyahat firması tarafından sağlanacak ve buna göre onay verilecek. Seyahati gerçekleştirilen kişinin seyahat sonrasında pozitif olduğunun tespit edilmesi durumunda ise yolculuk sırasında temas ettiği kişiler uyarılacak ve filyasyon uygulamasına başlanacak.
Vatandaşlar, tüm ulaşım süreçlerinde Hayat Eve Sığar Mobil Uygulaması üzerinden ya da kısa mesaj yoluyla HES Kodu alacak. Aldığı HES Kodunu bilet alırken ilgili seyahat firması ile paylaşacak. Paylaşılan HES kodları üzerinden tüm yolcuların Covid19 riski taşıyıp taşımadığı sorgulanabilecek ve riskli kişilerin seyahati onaylanmayacak. Böylece tüm vatandaşların sağlık durumu korunabilecek. Uygulama öncelikle seyahatlerde kullanılmaya başlansa da kısa süre içerisinde işyerleri, muayenehaneler, kurum ziyaretleri gibi birçok alanda yaygınlaştırılacak.
HES Kodu nasıl alınır?
Vatandaşlar dilerlerse telefonlarındaki Hayat Eve Sığar uygulaması üzerinden HES Kodu oluşturabilecek. Uygulamada kod üretimi, üretilen kodun süre ile kısıtlanması, paylaşılması, silinmesi gibi tüm yönetim vatandaşların kendi kontrolünde olacak. Vatandaşlar, Hayat Eve Sığar uygulaması üzerinden dilediği sayıda kod üretebilecek, hangi kodu hangi kurumla paylaştığının listesini görüntüleyebilecek, dilerse iptal edebilecek ya da yetkilerini kaldırabilecek.
İkinci bir yol olarak ise kısa mesaj devreye giriyor. Vatandaşlar, HES yazıp boşluk bırakarak sırasıyla T.C. kimlik numarası, kimlik seri numarasının son 4 hanesi ve paylaşım süresini gün sayısı olarak yazmaları ve 2023'e kısa mesaj atmaları halinde HES Kodları telefonlarına kısa mesaj olarak iletilecek. Paylaşım süresi belirtilmemesi halinde kodun süresi 1 yıl ile sınırlandırılacak. (Kısa mesaj örneği: HES 1234567890 1234 15. Bu şekilde mesaj atıldığında kod 15 gün geçerli olacak.)
HES Kodunun Güvenliği
HES Kodları tamamen kişiye özel üretilmiş tekil kodlardan oluşuyor. HES kodunun kontrolü ve yönetimi tamamen vatandaşın elinde. TC Kimlik Numarası gibi değişmeyen bir numara yerine kimse tarafından bilinmeyen, her paylaşıma özel farklı kodlar oluşturulması kodu güvenli kılıyor. Ayrıca vatandaşlar HES Kodu sayesinde kimlik numarası gibi kişisel bir veriyi başkasıyla paylaşmak zorunda kalmayacak. HES Kodu yarından itibaren Hayat Eve Sığar uygulamasından alınabilecek.
İşyerleri için özel uygulama
Bakan Koca'nın açıkladığı bir diğer özellik ise puanlama sistemi. "Çalışma ortamı açısından risk oluşturulabilecek işyeri sayısı bakımından, en yüksek sektörleri masaya yatırdık. Bilim kurulumuz bu sektörlerle ilgili çalışma kurallarını belirledi ve rehberler hazırladı. 20 Mayıs'tan sonra işyerlerinin girişinde, o işyerinin uyması gereken kuralları gösteren afişler ve çalışma rehberleriyle karşılaşacaksınız" diyen Koca, "Hayat Eve Sığar" mobil uygulaması üzerinden, vatandaşların bu işyerlerini Bilim Kurulu'nun hazırladığı rehberle, uyum derecesini puanlandırabileceğini söyledi. Böylece, bir denetim ağı oluşturulacağını ifade eden Koca, "Vatandaşlarımız sadece kurallara uyan taraf değil, aynı zamanda kuralları denetleyen taraf olacak." ifadelerini kullandı.
