Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurucu lideri Mao’dan sonra üst üste üç kez devlet başkanı seçilen Şi Cinping, ABD’ye karşı teyakkuza geçti. “Orduyu Demir Çin Seddi haline getirme” sözü veren Şi, kabinesini, ABD karşıtı söylemleri ve tutumları ile sivrilen isimlerden kurdu. Orta Doğu’da nüfuzunu artırma yönünde ciddi adımlar atan Pekin yönetimi, haftaya Moskova’yı ziyaret edecek. Çin Halk Cumhuriye’tinin kurucu lideri Mao’dan sonra 3 kez üst üste devlet başkanı seçilen Şi Cinping, hem içerde hem de dışarda küresel hegomonik güç olma yolundaki rakibi ABD’nin çevreleme girişimine karşı teyakkuza geçti. Afrika’dan sonra Ortadoğu’daki varlığını artırmaya yönelik hamlelerde bulunan Şi, üçüncü devlet başkanlığı döneminin ilk konuşmasında orduyu güçlendirme sözü verdi. Şi’nin yeni kabinesinde ABD karşıtı söylemleri dikkat çeken isimlerin görev alması da, hegemonik mücadelede dikkat çeken bir diğer detay oldu.
ABD KARŞITI KABİNE
Tayvan ihtilafında Çin’e cephe alarak, ada ülkesini destekleyen Washington yönetimine karşı, Şi’den gözdağı niteliğinde açıklamalar geldi. Çin parlamentosunun yıllık toplantısının kapanışında konuşan Çin lideri, üçüncü devlet başkanlığı döneminde yaptığı ilk konuşmasında ulusal güvenliği güçlendirme ve orduyu “’Demir Çin Seddi’ haline getirme” sözü verdi. “Güvenlik, gelişimin temeli, istikrar refahın temeli” diyen Şi, ekonomik özgüvenin sağlanacağını kaydetti.
Şi’nin yeni kabinesinde, önceki görevlerinde ABD karşıtı söylemleri ve tutumları ile sivrilen isimlerin bulunması, Pekin yönetiminin güç mücadelesinde daha agresif bir politika izleyeceğinin sinyali olarak yorumlandı. Dışişleri Bakanı ve Devlet Danışmanı olarak atanan Qin Gang, koltuğu devralır devralmaz yaptığı ilk konuşmasında Washington yönetimini tehdit etti. ABD politikalarını sert ve geniş kapsamlı bir şekilde eleştiren Gang, Washington’un rotasını değiştirmemesi halinde ABD ile “savaşın kaçınılmaz” olduğunu ifade etti. ABD’nin Rusya’dan S400 sistemleri ve Su35 savaş uçakları satın alma anlaşması nedeniyle yaptırım listesine aldığı Çinli general Li Shangfu, yeni savunma bakanı olarak atandı. Uzmanlar, “Çelikten bir ordu” planlamasında, uzmanlığı havacılık ve uzay mühendisi olan General Li Shangfu’nun kilit rol oynayacağının altını çiziyor.
SÜRPRİZ MOSKOVA ZİYARETİ
Geçtiğimiz günlerde ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Çin’in, Rusya’ya Ukrayna savaşı için silah ve mühimmat verebileceğini belirtti ve bu desteğin “ciddi sonuçlar” anlamına geleceği konusunda uyarı yaptı. Tartışmalar sürerken Şi, Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile görüşmek üzere önümüzdeki hafta Rusya’nın başkenti Moskova’ya gidebileceği açıklandı.
Pentagon’un bütçesine Çin damgası
ABD Savunma Bakanlığının (Pentagon), 886,3 milyar dolarlık 2024 mali yılı savunma bütçesi talebinde Çin ile rekabete öncelik verilirken, yeni silah alımlarına 315 milyar dolar ayrıldı. 886,3 milyar doların 32,8 milyar doları “atom enerjisi savunma faaliyetleri” için, 11,5 milyar doları da “savunma ile ilişkili diğer faaliyetler” için istendi. Bütçe talebinde, Pentagon’un, Çin’i caydırmak üzere, HintPasifik’te yatırım yapmak için 9,1 milyar dolar talep ettiği görüldü. Diğer taraftan Çin’e karşı, Guam Adası’nın savunulması için 1,5 milyar dolar bütçe ayrıldığı ifade edildi.
BALİSTİK FÜZELERE 11 MİLYAR DOLAR
Çin’in son derece gelişmiş hipersonik füze denemesinin ortaya çıkması üzerine Pentagon, hipersonik füze yatırımlarına ağırlık vermeye başladı. Bütçe talebinde, uzun menzilli füzeler için 11 milyar dolar ayrıldığı kaydedilirken, 2024’te 24 adet yeni hipersonik füze alınacağı ve ikinci hipersonik füze bataryasının 2025’te konuşlandırılmak üzere hazırlanacağı vurgulandı. Diğer taraftan, bütçede siber faaliyetler için 13,5 milyar dolar ayrıldığı dile getirildi.
