ABD Başkanı Donald Trump’a yakınlığı ile tanınan Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham, AnkaraWashington hattında Rus yapımı S400 füzeleri nedeniyle yaşanan krizde yeni bir ‘çıkış yolu’ önerdi. Graham, Türkiye’nin S400’leri aktive etmemesi ve Amerikan yapımı Patriot hava savunma sistemleri alması karşılığında Washington’da yaptırımlardan kaçınılabileceğini söyledi. Kıdemli Senatör'ün, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasında G20 Zirvesi'nde yapılan görüşmenin Türkiye basınında yansıtıldığı gibi geçmemiş olabileceğini belirtmesi de dikkat çekti.
Graham’ın dün ABD’nin Türkiye Büyükelçiliği’ni ziyareti sırasında Amerikan haber kanalı CBS ile yaptığı söyleşinin ilgili bölümü şöyle:
‘HEM F35 HEM S400 ALAMAZLAR’
Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Başkan Trump’ın, Türkiye’nin Rus yapımı silah sistemleri alması halinde ABD’nin yaptırım uygulamayacağı izlenimine kapılmış görünüyor. Durum böyle mi?
Ben şu an Türkiye’deyim ve Cumhurbaşkanı Erdoğan, Trump’ın görüşme sırasında Türkiye’ye, ‘S400’leri aktive ederseniz yaptırımların etrafından bir yol buluruz’ dediğini savunuyor. Bu konuşmanın gerçekleştiğinden şüpheliyim. Bu imkânsız, bizim yasalarımıza göre, eğer Türkiye Ruslardan aldıkları S400 füze bataryalarını aktive ederse, yasa kapsamında yaptırım uygulanması gerekecektir. Ve biz ayrıca birkaç gün önce, Rus S400 füze bataryalarını aktive etmeleri halinde Türkiye’ye F35 satışını yasaklayan bir yasayı kabul ettik. Türkiye’ye aynı anda hem F35 teknolojisini transfer edip hem de Rus füze bataryası almalarına izin vermemiz mümkün değil. Bu bizim zeminimizi geriletir.
‘AKTİVE ETMEKTEN VAZGEÇİRMELİYİZ’
Fakat şu an yaptırımların kaçınılmaz olmadığını da söylemiyorsunuz. Etrafından dolanmanın bir yolunu, bir tür uzlaşıyı görüyor musunuz?
Umarım. Türkiye stratejik bir müttefik. Bize Suriye’de yardım ettiler. Onlar bir NATO müttefiki ama Rus yapımı bir S400 füze bataryası alamazlar. Başkan Trump, bir önceki yönetimin muhtemelen çok sert davrandığı konusunda haklıydı. Türkiye hava sahasını korumak için onlara Amerikan yapımı Patriot füze bataryasını satmaları gerekirdi.
Bu işin etrafından dönmenin yolu, Türkiye’yi S400’leri aktive etmekten vazgeçirmek, bunların yerine NATO ile uyumlu bir Patriot füze bataryası getirmek. Ben Türkiye ile bir ihtilaf istemiyorum. Onlar çok önemli bir müttefik, özellikle de Suriye ve bölge söz konusu olduğunda. Fakat bizim yasalarımızda takdir yetkisi yoktur. Eğer S400’leri aktive ederlerse, Amerikan yasaları kapsamında yaptırım uygulanacak ve F35 teknolojisi Türkiye’ye transfer edilemeyecek. Bu ikilemden bir çıkış yolu bulmalıyız.”
ERDOĞAN: PATRIOT ALIRIZ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, cumartesi günü Japonya’daki G20 zirvesinde Trump’la yaptığı görüşmenin ardından, “Yaptırım olmayacağını Sayın Trump’tan duymuş olduk” demişti. Erdoğan’ın bugün yayınlanan açıklamalarında ise ABD’nin hâlâ masada tuttuğu Patriot teklifi için “Teknolojik olarak bir S400 üç Patriot’a bedel. Buna rağmen biz şartları görelim. Eğer şartlar S400 ile eşit bile olsa biz Patriot alırız” sözlerini kullanması dikkat çekmişti.