Aykut Diş
Başkentte hizmet veren özel otobüsler ve minibüsler dün çalışmadı. Taşımacılık esnafı akaryakıt zamlarına karşı çözüm arayışlarının yanıtsız kalması üzerine kontak kapatma eylemi gerçekleştirdi.
Eylemden ötürü kentte ulaşım büyük oranda aksarken, Ankara Büyükşehir Belediyesi (ABB) takviye servislerle krizi hafifletmeye çalıştı. Taşımacılar ve esnaf odaları bir süredir belediyeden Ulaşım Koordinasyon Merkezi’ni (UKOME) toplamasını istiyor, belediye ise çağrıya cevap vermiyordu. ABB Başkanı Mansur Yavaş, ‘Talepleri karşılayamayız’ diyerek vatandaşları özel araçlarını kullanmaya çağırmıştı. Otobüs ve minibüs esnaf odaları ve kooperatifleri belediye binası önünde toplanarak çözüm talebini yineledi, çözüm arayışlarının geçiştirilmesine tepki gösterdi. Krizin giderilmesi için otobüslerin belediyeye kiralanması önerildi.
Konuyla ilgili AK Parti Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclis Grubu’ndan ve Vatan Partisi’nden de açıklama geldi. AK Parti Grup Başkanvekili ve Mamak Belediye Başkanı Murat Köse, Yavaş’ın esnafla vatandaşları karşı karşıya getirerek meseleyi istismar ettiğini öne sürdü. Vatan Partisi Ankara İl Başkanı Deniz Tokgöz de özel taşımacılık sisteminin çıkmaza girdiğini, kamucu bir çözüm olarak esnaf ve vatandaşların zararını gidermek için özel halk otobüslerinin ABB tarafından kiralanması gerektiğini belirtti.
Aydınlık’a konuşan esnaflar amaçlarının vatandaşı mağdur etmek olmadığını, bir süredir zararda olduklarını, yetkililerin kendilerini geçiştirdiğini ve seslerini duyurabilmek için kontak kapatmak zorunda kaldıklarını dile getirdiler.
‘TEK ÇÖZÜM KİRALAMA’
Tüm Özel Halk Otobüsleri Kooperatifleri Birliği Başkanı ve Ankara Halk Otobüsleri Kooperatifi Başkanı Kurtuluş Kara tek çözümün kiralama olduğunu söyledi. Kara akaryakıt fiyatlarında oynaklığın esnafların önünü görememesine neden olduğunu ifade etti. “Kiralama yöntemini kendimizden çok vatandaşlarımız mağdur olmasın diye, kamu hizmeti aksamaması için istiyoruz. En hızlı çözüm budur. Çalışma düzenimiz şimdilik belirsiz. Akşam ABB Meclisi toplantısında verilecek karara göre kontak kapatma durumumuz devam edebilir.” dedi.
‘ÜCRETSİZ VE İNDİRİMLİ YOLCULAR KARŞILANMIYOR’
Ankara Otobüsçüler Odası Yöneticisi Bayram Özdemir işletme defterini gösterdi. Otobüsçülerin her şeyinin sistemde kayıtlı olduğunu, anlattıklarında yalan olmadığını iddia etti. Özdemir şunları söyledi:
“Destek verileceği söylendi ama o da ilk iki ay yatırıldı sonra kesildi. Günlük 7001000 lira zararla aracımı yürütüyorum. Mağdur olmasak niçin böyle yapalım. Mazot alamıyoruz. Borcumuzdan benzinliklerin önünden geçemiyoruz. Banka telefonlarına çıkmıyoruz. Otobüslerde 17 çeşit ücretsiz yolcu var. Günde en az yüzde 35’e tekabül ediyor. Günde ortalama 300 kişiyi ücretsiz ve indirimli taşıyorum. Kartlı biniş olduğu için sistemde hepsi kayıtlı. 4,5 liradan aylık ortalama 30 bin liranın üzerinde maliyeti var bana bunun. Karşılığında ise aylık 1370 lira alıyoruz. Kimseye tepkimiz yok ama çözüm istiyoruz. Ücretsiz ve indirimli yolcuların bedellerinin hakkıyla karşılanması ve toplu taşıma hizmeti için kullanılan akaryakıtta vergi muafiyeti çözüm olabilir.”
‘SİYASİLERİN ŞOVUNUN FATURASINI NİÇİN BİZ ÖDÜYORUZ’
Ankaralı otobüs işletmecisi Erol Özdemir 10 otobüs hattı olduğunu söyledi. Özdemir şöyle aktardı: “Sincan, Etimesgut, Pursaklar, Eryaman’dan Kızılay’a çalışıyoruz. Bir hat günde 6 kere git gel yapıyor. Bir otobüste günlük 150 yolcu 65 yaş üstü, 150 yolcu öğrenci taşıyoruz. 65 yaş üstüler ücretsiz, öğrencilerse 30 kuruş. Kamu hizmetidir, yapacağız tabi. Fakat yakılan mazot ile toplanan para birbirini karşılamıyor. Çarşamba günleri ödeme alıyoruz. Tablo aynen şöyle: Geçen hafta aldığım para 122 bin lira. Yakıt masrafım 167 bin lira. 13 şoföre 13 bin lira verdim. Günlerdir böyle gidiyor. Bize yazık değil mi? Uzun süredir yazışma, görüşme halindeyiz. Ciddiye almıyorlar. Halkı mağdur etmek istemiyoruz. Ücretsiz ve indirimli taşımaların karşılığını istiyoruz. Siyasilerin yaptıkları şovun faturasını niçin biz ödüyoruz? Borca battık. Zam istemiyorum bakın, bedava taşıdığımız yolcunun parasını versinler. Toplu bir çözüm olarak da ABB otobüsleri kiralasın. Milyarlarca liraya otobüsler alındı. O parayla özel otobüsler kiralansaydı esnaf kurtarılırdı. Halâ geç kalınmış değil.”
‘EVİME ASGARİ ÜCRET BİLE GÖTÜREMİYORUM’
Ankara Minibüsçüler Odası Başkan Vekili Cumhur Çakır Karakoç da dolmuşçuların otobüsçülere göre daha iyi durumda olduklarını ancak günlük 100 lira bile kazanamadıklarını ifade etti. Karakoç, “Lütfen hesaplayın. Vatandaşlarımız da empati yapsın. Haftanın çoğu günü 100 lira bile kâr edemiyorum. Ben nasıl evimi geçindireceğim? Evimi geçindirmek için benzinliklere borçlandım, kredi kartlarım doldu, sanayiye götürüp aracımı bile tamir ettiremiyorum. Dolmuş ücretlerine zam dışında çare görünmüyor.” dedi.
AK PARTİ’DEN GELİR DESTEĞİ ÖNERİSİ
Yaşananlarla ilgili AK Parti Grup Başkan Vekili Murat Köse, ABB Başkanı Mansur Yavaş'a çağrıda bulundu. Köse çağrısında Yavaş’ı eleştirerek şu noktalara dikkat çekti: “Sayın Yavaş yetkinizi istismar ederek, özel toplu taşıma esnafımızı ve halkımızı karşı karşıya getirerek başkenti zor duruma sokmayın. Ankara’yı huzursuz edecek bu girişimden vazgeçin. Hiç zaman kaybetmeden, UKOME’yi toplantıya çağırabilir ve ulaşım konusundaki alacağınız kararı kuruldan geçirebilirsiniz. Dolmuşçu esnaflarımızı da dahil ederek, bu zor günler geçene kadar Belediye Meclisinden, esnafımızın tamamına ek gelir desteği verilmesini öneriyoruz.”
Aydınlık’a konuşan ABB AK Parti Meclis Üyesi ve otobüs işletmecisi Savaş Kara da, kiralama yönteminin en doğrusu olduğunu savundu.
VATAN PARTİSİ’NDEN İKİ MADDELİK ÇÖZÜM
Vatan Partisi Ankara İl Başkanı Deniz Tokgöz de esnafın çaresiz, vatandaşın mağdur olduğunu dile getirerek köklü çözümlere işaret etti. Tokgöz, Yavaş’ın çözümsüz ve suçlayıcı açıklamalarla topu taca attığını belirtti. Tokgöz esnafın önerisini destekledi, enerji güvenliği konusunda partisinin stratejik çözümünü hatırlattı:
“Derhal ulaşım esnaflarının da talebi olan özel halk otobüslerinin kiralanması uygulamasına gidilmelidir. Böylece Ankara’da otobüs taşımacılığı tamamen Büyükşehir Belediyesi yani kamu eliyle yapılmalı ne vatandaşımız ne esnafımız zamların altında ezilmemelidir. Kamucu çözüm olan kiralama uygulaması faaliyete geçene kadar indirimli ve ücretsiz binişler belediye tarafından karşılanmalı ve hizmetin duraksamasının önüne geçilmedir. Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi içerisindeki çekişmeler vatandaşımızın sırtına yük olarak binmemelidir.”
“Akaryakıt ve enerji fiyatlarını düşürmek iktidarın en acil sorumluluklarındandır. Üretimi tehlikeye atan ve vatandaşlarımızı ulaşım dahil olmak üzere pek çok konuda mağdur eden enerji fiyatları ucuzlamalıdır. Bu konuda tek çözüm komşularımız İran, Irak, Suriye, Rusya ve Azerbaycan’la dostluk temelinde iş birliğidir. Vatan Partisi, komşu hükümetlerle yaptığı görüşmelerde bu konuyu gündeme taşımıştır. Komşularımız enerji ve askeri güvenlik konularında iş birliğine hazırdır.”
Aydınlık