Suriye’nin kuzeyinde konuşlanan PKK üzerindeki baskı arttıkça, ABD Kongresi’nde PKK üyelerine göçmen vizesi vermeye yönelik hamleler de çoğalıyor. United World International isimli haber analiz sitesine göre bu amaçla bir dizi yasa tasarısı ABD'de hem Temsilciler Meclisi hem de Senato'ya sunuldu.

İLK GİRİŞİMLER 2019

ABD kongresinde bu yöndeki ilk adımlar, Trump’ın Suriye’den çekilme kararını verdiği 2019 sonbaharında atıldı. İnisiyatifi alan iki Temsilciler Meclisi üyesi Cumhuriyetçi Parti'den Michael Waltz ve Demokrat Parti'den Jason Crow, Amerikan Özel Kuvvetleri bünyesinde Irak ve Afganistan’da görev de yapmış. İkili önce Trump’ın çekilme kararını eleştiren bir mektubu kaleme aldı. Ardından, Suriye’de “ABD hükümetine hizmet edenlere” Özel Göç Vizesi programının açılmasını talep eden bir yasayı Ekim 2019’da Temsilciler Meclisi’ne sundu. Suriyeli Kürtlere ve diğer Suriyelilere ABD’ye göç imkanlarının açılmasını öneren H.R. 4873 numaralı yasa başvuru koşullarını şöyle tanımlıyor: “ABD’nin Suriye’deki askeri ve insani misyonu çerçevesinde çalıştırılanlar, merkezi ABD’de bulunan bir medya ya da STK tarafından çalıştırılanlar, ABD’nin askeri ve insani misyonu ile ortak başka bir kurumda çalışanlar, ABD Hükümetine çevirmen, istihbarat uzmanı ya da başka bir güvenlik boyutunda hizmet edenler, ABD’nin IŞİD’le mücadelesine hizmet edenler.”

Crow ve Waltz’ın yasa taslağına iki partiden 25 vekil destek verdi. Eşzamanlı olarak, aynı içerikli, “Suriyeli Müttefikleri Koruma Yasası” taslağı da, 13 senatörün imzasıyla senatoya sunuldu.

Tüm bu yasa taslakları, açık bir şekilde Suriye Demokratik Güçleri’ne üye olmanın “vize başvurusu hakkını engellemediğini” ifade ediyor. Etmek zorundalar, çünkü ABD resmi olarak halen PKK’yı “Yabancı Terör Örgütü” olarak tanımlıyor, PKK ve SDG arasındaki bağlar Amerikan devlet temsilcileri tarafından açıkça ilan edilmiş ve bu tanım, göçmen başvurusunu engelliyor. 

YILDA 4 BİN KİŞİYE BAŞVURU HAKKI

Dönemin ABD Savunma Bakanlığı raporları, Suriye’nin kuzeyinde toplam 24 bin “eğitilmiş Suriyeli muhalefetin maaş altına alınacağını” ifade ediyor.  Bunların çok büyük çoğunluğu, kuzeydoğu Suriye’de SDG çatısı altında savaşan ya da IŞİD’lilerin tutulduğu hapishaneleri gözetenler.

Aktif savaşanların yanında, ABD devlet kurumu USAİD de “Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi” olarak adlandırdığı PKK bölgesinde belediye hizmetlerinden eğitim faaliyetlerine ve yerel yönetim derslerinden birçok danışman ve sözleşmeli personel çalıştırıyor. Bunlar da yasa tasarısının kapsamına giriyor.

Crow ve Waltz’ın yasa taslağı, 5 yıl boyunca her yıl 4 bin kişiye başvuru hakkı tanınmasını öngörüyor. Göçmenlik vizesi alanlar, devlet yardımı ile ABD’ye gidecek, oturma ve çalışma hakkı alacak ve ilk aylar boyunca bir uyum yardımı da elde edecek.

Bu taslakların yanı sıra aynı önerge bir de “Amerikan Milli Güvenliğini Sağlama ve IŞİD’in Yeniden Yükselmesini Engelleme” yasasına girdi (S. 2641). Bu yasa daha kapsamlı: ABD devletini “Suriye’deki Kürt toplumuna yönelik saldırılara karşı çıkma” ile görevlendiriyor. Yasa, kara harekatından hareketle Türkiye’nin NATO’ya katkı ve zararlarının sorgulanmasını talep ediyor. Yasayı Senato’ya sunan 20 senatörün arasında, Türkiye’nin yakından tanıdığı Bob Menendez de var.

ABD VATANDAŞLIĞI YASASI

Bu önergeler, Senato ve Temsilciler Meclisi alt komisyonlarına havale ediliyor, ancak yasalaşmıyor. Bununla birlikte, 2021 yılında Suriye’deki PKK'lılara ABD’ye göç imkanı sağlayacak yeni yasa önergeleri dalga dalga geliyor: Şubat ayında yine göçmenlik vizesi başvurusu imkanı sağlayan bir önerge, 26 senatör tarafından Senato’ya sunuldu. Üstelik bu sefer, “ABD Vatandaşlık Yasası” altında (S. 348).

Aynı önerge, 153 Demokrat Partili vekilin imzasıyla Temsilciler Meclisi’ne de sunuldu. Nisan 2021’de, 11 vekil yeni bir “Suriyeli Ortakları Koruma Yasası”nı Temsilciler Meclisi’ne getirdi. Yasalar alt komisyonlarda görüşülürken, lobi grupları da faaliyete geçiyor: Örneğin No One Left Behind (Kimse Geride Bırakılmayacak) adlı STK, mevcut Özel Göçmen Vize programının Afganistan ve Irak’tan öte Suriye’yi de kapsayacak şekilde genişletilmesi için çalışma yürütüyor. Aynı grup, her yıl yeniden yenilenen programın kalıcı hale getirilmesi için de çalışıyor. Buna yönelik bir adım, şimdiden 2023 Ulusal Savunma Yasası’na (NDAA) ek olarak sunuldu, ancak reddedildi.

AFGANİSTAN'DAN ÇEKİLME

Sonuç olarak yasa taslakları ve kamuoyu hazır. PKK ve Suriye’deki diğer ABD işbirlikçi ve sözleşmeli çalışanları köşeye sıkıştığında önemli bir kısmı ABD’ye göç ettirilecek.

Tüm ABD metinleri Suriye Demokratik Güçleri’nin ABD misyonlarına ne kadar önemli destek verdiğini açıkça ifade ediyor. Söz konusu göç yasa önergelerinin yasalaşması ise, bu desteğin sona erdiğinin açık göstergesi olacak. Vekiller bu durumda Afganistan’dan çekilirken yaşanan sahnelerin tekrarlanmasına karşı hazırlıklı görünüyor.