İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan başkanlığındaki heyet Rus mevkidaşı Sergey Lavrov'la görüşmek üzere Moskova'ya gitti. Fars Haber Ajansı'nın aktardığına göre seyahat öncesinde gazetecilere gezinin amaçları konusunda açıklamalarda bulunan Abdullahiyan, "Arkadaşlarımla yaptığımız Moskova ziyaretinin birkaç amacı var. İlk hedef Sayın Reisi'nin Moskova ziyareti sırasında iki ülkenin liderlerinin varmış oldukları anlaşmaları takip etmek." diye konuştu.
İkinci konunun Ukrayna'daki durum, bölgesel ve uluslararası arenada meydana gelen yeni gelişmeler olduğunu belirten Abdullahiyan, "Buna kayıtsız kalamayız. Ukrayna, Afganistan, Yemen veya dünyanın neresinde olursa olsun savaşı açıkça kınıyoruz. Ülke ve milletlere tek taraflı yaptırım uygulanmasını yanlış buluyor ve yaptırımları kınıyoruz. Ukrayna sorununa siyasi bir çözüm için odaklanıyoruz." dedi. Dışişleri Bakanı Abdullahiyan, ziyaret sırasında ele alınacak üçüncü konunun yaptırımların kaldırılmasına yönelik Viyana görüşmelerinin takibi olduğunu söyleyerek, medyada, Rusya'dan gerekli desteğin alınamayacağına dair haber ve yorumların yer aldığına işaret etti. Lavrov ile yaptığı son telefon görüşmesine atıfta bulunan Abdullahiyan, "Sayın Lavrov ile geçen hafta yaptığım telefon görüşmesinde böyle bir izlenim edinmedim, umarım bugünkü görüşmelerde Rusya ile iyi bir anlaşma yolunda ilerlemeye devam edeceğiz. Allah'ın izniyle Viyana'da İran İslam Cumhuriyeti'nin yanında yer alarak net bir sonuca ulaşacağız." şeklinde konuştu.
LAVROV: TUTUMUMUZ ORTAK
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da, İranlı mevkidaşıyla Moskova'daki görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu. ABD'nin yaptırımlarını eleştirerek, Moskova ve Tahran'ın tek taraflı yaptırımların zararı konusunda ortak tutuma sahip olduğunu kaydeden Lavrov şunları söyledi: “Uluslararası hukukun yerini almaya çalışan, adaletsizliğin ve çifte standardın vücut bulmuş hali olan, kurallara dayalı sözde 'düzen' kavramının ABD öncülüğündeki Batılı partnerler tarafından teşvik edildiği konusunda, daha önce bahsettiğim, her şeyden önce sıradan vatandaşlara yönelik olan gayrimeşru tek taraflı kısıtlamalar konusunda olduğu gibi ortak tutumlara sahibiz.”
'NÜKLEER ANLAŞMASINDAN YANAYIZ'
Lavrov, gayrimeşru yaptırımların Rusya ile İran arasındaki ekonomik işbirliğini engellemeyeceğini Abdullahiyan'la birlikte teyit ettiklerini vurguladı. Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak da bilinen, İran ve P5+1 ülkeleri arasında imzalanan ancak Washington'un çekildiği nükleer anlaşmaya dönme sürecini ayrıntılı bir şekilde ele aldıklarını anlatan Lavrov, anlaşmanın tam teşekküllü olarak, en kısa sürede yeniden hayata geçirilmesinden yana olduklarını duyurdu.
Abdullahiyan da “ABD'nin, İran nükleer anlaşmasının yeniden canlandırılması sürecinde fahiş taleplerden vazgeçeceğini umuyoruz.” dedi. ABD'nin Rusya'yı nükleer müzakere sürecini durdurmakla suçlamasına yanıt veren Rusya Dışişleri Bakanı, “Bu yalan. Mutabakat, bazı başkentlerde henüz nihai olarak onaylanmadı. Rusya'nın başkenti Moskova bunlar arasında değil.” ifadelerini kullandı.
'GARANTİ ALDIK'
Rusya'nın İran'la nükleer işbirliğinin Washington'un yaptırımlarından hiçbir şekilde etkilenmeyeceğine dair ABD'den yazılı garantiler aldığını ve bunlara nükleer anlaşmanın yeniden hayata geçirilmesiyle ilgili mutabakat metninde yer verildiğini belirten Lavrov, söz konusu garantilerin Rusya'nın İran'da inşa ettiği Buşehr Nükleer Güç Santrali'ni de kapsadığını ifade etti.
'Rusya, Kiev'in 8 yıldır Donbass sakinlerine karşı yürüttüğü savaşı durduruyor'
'BİZ DE DURMASI İÇİN UĞRAŞIYORUZ'
Basın toplantısında Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitriy Kuleba'nın İranlı mevkidaşı Abdüllahiyan'dan “Ukrayna'daki savaşın durdurulması gerektiği” mesajını Lavrov'a iletmesi isteği gazeteciler tarafından hatırlatıldı. Lavrov, "İran Dışişleri Bakanı, Kuleba'nın savaşın en kısa sürede durdurulması gerektiği yönündeki dileklerini bana iletti. Biz de tam olarak bununla uğraştığımıza sizi temin ederim. Kiev rejiminin en az son 8 yıldır Donbass nüfusuna karşı yürüttüğü savaşı durduruyoruz. Bu savaş sona ermeli." diye konuştu. RusyaUkrayna müzakerelerinin devam ettiğini ve görüşmelerde Ukrayna'nın tarafsız statüsünün sağlanmasının hedeflendiğini belirten Lavrov, Donetsk'te ToçkaU füzesi kullanılarak düzenlenen saldırının Kievli radikallerin gerçek yüzünü gösterdiğinin altını çizdi.
AB YENİ YAPTIRIMLARIN AYRINTILARINI PAYLAŞTI
Avrupa Birliği (AB), Rusya'ya yönelik dördüncü yaptırım paketi kapsamında ülkenin enerji sektörüne yeni yatırımları ve lüks ürün ihracatını yasaklıyor.
AB Komisyonunun yayınladeığı açıklamaya göre Rusya'nın askeri sanayi gibi çeşitli sektörlerindeki kamu işletmeleriyle herhangi bir işlem yapılamayacak. Rusya'dan demir ve çelik ürünleri ithalatına yasak uygulanacak. Söz konusu yasak nedeniyle Rusya'nın 3,3, milyar avro gelir kaybı yaşaması öngörülüyor. Bu alandaki ithalat kotaları diğer üçüncü ülkelere dağıtılarak telafi edilecek. Rusya enerji sektörüne yeni yatırım yapılmasına yasak getirilecek. Sivil nükleer enerji ve belirli enerji ürünlerinin AB'ye taşınması konusunda ise istisna uygulanacak. Rusya'ya lüks araba ve mücevher gibi ürünlerin ihracatı yasaklanacak. Rusya'nın "en çok kayrılan ülke" statüsü reddedilecek, Rus ürün ve hizmetleri bu statüden faydalanamayacak ve Rusya'nın Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyesi olarak sahip olduğu imkanlar askıya alınacak.
KREMLİN'DEN YAPTIRIM UYARISI
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, İran’la ilgili nükleer müzakerelerde anlaşmanın devamı bağlamında Rusya’ya yönelik yaptırımların dikkate alınması gerektiğini bildirdi.
Peskov, başkent Moskova’da gazetecilere yaptığı açıklamada, Avusturya'nın başkenti Viyana'da ara verilen nükleer görüşmelerin seyrine ilişkin değerlendirmede bulundu. Rusya’ya yönelik yaptırımların, söz konusu nükleer müzakereleri etkilediğini vurgulayan Peskov, "Rusya'ya uygulanan yaptırımlar, anlaşma bağlamında ülkemizin çıkarlarını doğrudan etkiliyor. Bu anlaşmanın devamı bağlamında yaptırımların dikkate alınması gerekiyor." ifadesini kullandı. Peskov, yaptırım konusunun görüşmeler kapsamında dışarıda kalamayacağına işaret ederek, "(Yaptırımlar) Bu, gözden kaçırılmaması gereken, dikkate alınması gereken yeni bir husustur. Rusya’nın yaklaşımı budur ve ABD tarafından da iyi bilinmektedir." dedi.
NE OLMUŞTU?
İran'ın nükleer faaliyetleri konusundaki Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan anlaşmanın ilki, 2015'te Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 5 daimi üyesi (İngiltere, ABD, Çin, Fransa, Rusya) ile Almanya ve İran arasında imzalanmıştı. Eski ABD Başkanı Donald Trump'ın 2018'de ülkesini tek taraflı olarak anlaşmadan çekme kararı sonrasında İran'a yönelik ekonomik yaptırımlar, tekrar uygulamaya konulmuştu. Bunun üzerine Tahran yönetimi, nükleer faaliyetlerine aşamalı olarak geri dönmüştü. KOEP'in yürürlüğe konulmasına yönelik görüşmeler, 2021'de Viyana'da yeniden başlamıştı.
GEÇEN HAFTA ASKIYA ALINDI
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, 5 Mart'ta yaptığı açıklamada, "ABD'li meslektaşlarımızdan, (Ukrayna savaşı sonrası Rusya'ya yönelik başlatılan) yeni yaptırımların Rusya'nın İran'la ekonomik, ticaret, yatırım ve teknoloji transferinde özgürce iş birliği yapmamıza engel olmadığını içeren yazılı bir garanti istedik." ifadelerini kullanmıştı. Bu ifadeler, İran'da bazı siyasi analizler tarafından Rusya'nın Viyana görüşmelerini olumsuz yönde etkileme çabaları olarak yorumlanmıştı. Rusya'nın garanti talep etme adımı üzerine Viyana'daki görüşmeler, geçen hafta askıya alınmıştı.