Çinli araştırmacı Aydınlık için yazdı: KuşakYol ile gelişen ÇinOrtadoğu ilişkileri

​GONG TİNG / ÇİN ULUSLARARASI ARAŞTIRMALAR ENSTİTÜSÜ'NDE YARDIMCI ARAŞTIRMACI

Medeniyetin önemli doğum yerlerinden biri olan “Üç Kıta Beş Deniz”i içinde barındıran Ortadoğu, süregelen savaşlardan çok acı çekti. Ortadoğu’nun güvenliğini uzun vadeli kargaşaya dönüştüren büyük ülkelerin oyunları, etnik ve dini çatışmalar, aşırıcılık yanlısı güçler gibi faktörler de bu kargaşanın temelinde yatıyor. Ortadoğu’daki güvenlik sorunun çözümünde kritik nokta ise kalkınma. İstikrar ve kalkınma arayışı, söz konusu bölgenin genel eğilimine ve halkın iradesine yansıyor.
Çin, barışçıl gelişmeyi, gelişme aracılığıyla istikrar ve barışı hızlandırmayı, işbirliği ve ortak kazanca dayalı uluslararası ilişkiyi savunuyor. Böylece Çin ve Ortadoğu’nun, kavram ve vizyon hakkında birçok ortak konuda fikir birliğine varması mümkündür. Ortak istişare, ortak inşa ve ortak paylaşım ilkesine bağlı olan “Kuşak Yol” inisiyatifinin ilan edilmesiyle birlikte, Çin ve Ortadoğu arasında, bölgesel kalkınma vizyonu ve bu vizyonun uygulanmasında daha fazla fikir birlikleri oluştu. İki tarafın, “Kuşak Yol” inisiyatifi ile Ortadoğu’nun kalkınması arasındaki stratejilerin uyumu hızlandırması, Ortadoğu’nun uzun vadeli kalkınma temelini sağlamlaştıracak ve iki halkı birbirine daha da yakınlaştıracak.
SOMUT İŞBİRLİĞİ ADIMLARI
Çin ve Ortadoğu, hem kalkınma ile ilgili kavramlarda ortak değerlere sahip, hem de ekonomik yapı ve talep konusunda birçok tamamlayıcılığa sahip. Son yıllarda, Çin ve Ortadoğu, stratejileri uyumlaştırmak ve somut işbirliğini ilerletmek konusunda gözle görülür sonuçlar elde etti.
2014 yılındaki 6. ÇinArap İşbirliği Forumu Bakanlar Konferansı ve 2016 yılındaki Arap Birliği ziyareti sırasında, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, ortak istişare, ortak inşa ve ortak paylaşım ilkesinin içeriğini açıkladı ve “Kuşak Yol” işbirliğini birlikte inşa etmeyi önerdi. 2018’de düzenlenen 8. ÇinArap İşbirliği Forumu Bakanlar Konferansında “ÇinArap Ülkeleri ‘Kuşak Yol’ İşbirliği Hareket Beyannamesi” şekillendi. İki taraf da birbirini “Kuşak Yol”u inşa etmek için doğal partner olarak belirledi. Çin, 18 Arap ülkesi ile “Kuşak Yol” işbirliğine imza attı, 7 Arap ülkesi AIIB’nin (Asya Altyapı Yatırım Bankası) kurucu üyesi oldu. Bu sayede iki taraf arasındaki altyapı, üretim kapasitesi, enerji ve finans alanlarındaki iş birliği istikrarlı bir şekilde ilerlemeye devam ediyor.
Çin ve İran kendi avantajları adına yol, altyapı, enerji gibi alanlarda işbirliklerini güçlendirdi. 2015 yılında, Çin ve Türkiye inisiyatifi uyumlaştırmaya ilişkin bir mutabakat muhtırası imzaladı. İki tarafın üretim kapasitesi ve altyapı işbirliği parlak ve umut vericidir. Ankaraİstanbul yüksek hızlı demiryolunun ikinci etabı, Çin şirketleri tarafından yapılan ilk denizaşırı yüksek hızlı tren hattıdır.
İsrail’in de “Kuşak Yol”a tutumu olumlu oldu, Çinli şirketler İsrail’de birçok altyapı projesine imza attı ve iki ülke “Yenilikçi ve kapsamlı bir ortaklık ilişkisi” kurdu.
II. “Kuşak Yol” Uluslararası İşbirliği Zirvesi’nde, Çin ve Ortadoğu ülkeleri arasında karşılıklı yarar ve ortak kazanç işbirliklerinin derinleşmesinde çok sayıda yeni ilerleme kaydedildi. Foruma Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ve Birleşik Arap Emirlikleri Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Başbakanı Muhammed bin Raşid ile birçok ülke lideri katıldı. Forum Yuvarlak Masa Toplantısı ortak tebliğinde, kalkınma politikasının uyumlaştırılmasının güçlendirilmesine dikkat çekildi. Arap Birliği ve Dubai İpek Yolu Stratejisi dahil olmak üzere ilgili girişimlerin ve işbirliği çerçevesinin getirdiği fırsatlar vurgulandı.
Çin, Birleşik Arap Emirlikleri ve diğer büyük finansal kurumlar “Kuşak Yol Yeşil Yatırım İlkesi”ni imzaladı. Çin İpek Yolu Fonu, Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki Dubai Güneş Enerjisi Santrali projesine yatırım yaptı ve Çinli şirketler BAE’de “Kuşak Yol” Dubai Lojistik ve Ticaret Kompleksi projesine yatırım yaptı. Çin, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri ve diğer 13 ülke ortaklaşa “Deniz Üzerindeki İpek Yolu” limanları iş birliği mekanizmasının temelini inşa etti. Çin, Irak, Kuveyt ve Türkiye de dahil olmak üzere 28 ülke ile “Kuşak Yol” enerji işbirliği ortaklığı kurdu. Çin ve İsrail, bilim ve teknolojisi inovasyonları ile ilgili iş birliği dosyasını imzaladı.
Geleceğe baktığımızda, Çin ve Ortadoğu’nun, kalkınma stratejilerini uyumlaştırması, somut iş birliğini derinleştirmesi, ortak kazanç sağlaması için, büyük potansiyel ve parlak gelecek bulunuyor.


PEKİN'DE ORTADOĞU VE GÜVENLİK FORUMU
Orta Doğu Güvenlik Forumu Pekin’de yarın başlıyor.
2728 Kasım tarihleri arasında, Çin Uluslararası Araştırmalar Enstitüsü tarafından düzenlenecek olan Orta Doğu Güvenlik Forumu Pekin Diaoyutai Devlet Konukevi’nde yapılacak.
Bu yılın ana teması “Yeni Gelişmeler Işığındaki Orta Doğu Güvenliği: Meydan Okumalar ve Çözüm Yolları” olan forumda, “Adaletin Orta Doğu’daki kalıcı güvenliğine yönelik önemi”, “Çok taraflılık ve bölgesel sorunların çözümü”, “Gelişme ile güvenliği hızlandırmak: Gerçekleşmesi için koşullar ve iş birliği yöntemleri”, “Medeniyetlerarası diyaloğun terörle mücadele ve radikalleşmenin önlenmesindeki rolü” başlıkları ile dört ayrı oturum yapılacak.
DAVETLİ LİSTESİ
Davetli listesinde, Arap ülkeleri, İran, Türkiye, Rusya, Avrupa ülkeleri, ABD ve diğer ilgili bölgesel ve uluslararası kuruluşların diplomasi, stratejik planlama, güvenlik ve savunma gibi alanlarda önde gelen yetkilileri, Çin Dışişleri Bakanlığı, Askeri Şura Uluslararası İş birliği Ofisi gibi makamlardan temsilciler, emekli Çinli büyükelçiler, ilgili düşünce kuruluşlarının strateji, güvenlik ve savunma alanlarındaki uzmanları ve akademisyenlerden oluşan 200’e yakın katılımcı yer alıyor.
Forum çerçevesinde, açılış töreni, özel temalı oturum ve basın toplantısı düzenlenecek. Açılış töreni basına açık olacak, törende Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Chen Xiaodong ve önde gelen yabancı konuklar konuşma yapacak. Açılıştan sonra, Çinli ve yabancı konuklar oturumlarda farklı konuları ele alacak.
Forumun bitiminde, Çin Uluslararası Araştırmalar Enstitüsü Başkanı Qi Zhenhong tarafından basın toplantısı düzenlenecek, Çinli ve yabancı basın mensuplarına forumda elde edilen sonuçlar hakkında bilgi verilecek.