Metaverse nedir? Metaverse ne demek? Metaverse projeleri Meta kelimesi, satılmak amacıyla üretilen, alınır satılır mal, ticaret malı anlamına geliyor.

Ama aynı zamanda ötesinde anlamı da var. Verse kelimesi ise, evren kısaltılması.

Meta kelimesini her iki anlamda da kullanırsak; mal evreni veya öte evren, sanal evren, normalin ötesinde kurgusal evren diyebiliriz.

İlk bakışta Sanal Gerçeklik (Virtual Reality VR) teknolojisinin geliştirilmiş bir versiyonu olarak görülen ama bazıları Metaverse teknolojisinin internetin geleceği olduğunu düşünüyor.

Düşünün, bilgisayar başında olmadan, (şimdilik) yalnızca kulaklık ve gözlük ile kurgusal bir gerçeklik olan sanal bir dünyaya girdiğimizi. (Matrix Filmi gibi)

Orada bütün dijital platformların (whatsapp, instagram, twitter…) bir birlerine bağlandığını ve bu dijital sanal evrende, iş yapabildiğimizi, eticaret sitemizi bir mağaza ortamında yayınlayabildiğimizi, belki de ileride internetten alış veriş yaptığımızda, önce dijital kıyafetleri Metaverse denedikten sonra, sipariş vermek için gerçek dünyaya döndüğümüzü.

Ya da oyun oynayabildiğimizi, arkadaşlarımızla sinema salonuna gidebildiğimizi veya dünyanın öbür tarafına turistik mekânları gezebildiğimizi. Orada başka birisi ile evlenip başka bir aile kurabileceğimizi.

Kokunun internetten aktarımı içim çalışmalar yapılmıştı. ABD’li teknoloji şirketi Aromyx, “EssenceChip” adını verdiği yeni nesil çipi sayesinde kokuları dijitalleştirdiğini duyurmuştu.

Ayrıca internet üzerinden dokunma duyusuyla ilgili de birtakım çalışmalar vardı. Tat koku ve dokunma duyusu da varsa, orada hayat biraz daha gerçekliğe dönüşecek gibi değil mi?

Ticari olarak ise kendi şirketimizi bu evrene taşıdığımızda, toplantılarımızı Metaverse evreninde karşı karşıya gelerek pazarlık yapıp anlaşmalara imza attığımızı...

Bunları da kendimizi temsil eden avatarlarımızla yaptığımızı...

İş açısından merkeziyetsiz finans sisteminin etkin olabileceği bir yer. Yarın bir gün trilyonlarca dolarlık bir pazar olabilir.

Mesela şirket sahipleri bundan sonra Facebook da Twitter da yaptığı reklamı Metaverse da yapabilir.

Kendine has kripto parasıyla bir finans şirketi ve ödeme aracı olabilir.

Evet; bulut sistemiyle, Blockchain ve artırılmış gerçeklikle, nesnelerin internetiyle tüm teknoloji bileşenleriyle ve ekonomik yönüyle, sosyal yönüyle, ticari yönüyle kültürel yönüyle A da Z ye yeni bir dünya oluşturma projesinin adı Metaverse.

Gerçek hayatta başarısız olabilirsiniz ama Metaverse evreninde başarılı olabilirsiniz.

Eğer normal hayatta mutlu değilsen, başarısızsan sana yeni bir hayat vadediyoruz gel burada yerini al. Yerini alırken de para kazan.

Yani Metaverse kurgulayanlar bize yepyeni bir dünyada yepyeni bir hayat sunuyor.

Bu şekilde anlatıldığında kulağa çok hoş geliyor. Süslü kelimelerle, büyülü sözcüklerle (para kazanmak) insanı cezbediyor.

Metaverse tutar mı? Önemli olan insanların bir araya getirilmesi. Bir araya geldiğimizde bir değer oluşturuyoruz. Nasıl ki Bitcoin sanal ortamda hiçbir karşılığı olmadan bir değer oldu.

Dolayısıyla Metaverse’ in sanal dünyası da yeni bir hayatı kişinin kabul etmesiyle alakalı. Gerçek hayatta yapamadığı her şeyi bu evrende yaparak daha saygın daha başarılı ve zengin olabilen bir kişi neden kabul etmesin ki?

Metaverse tutmasa da zorla tuttururlar! 2019 da Covid19 salgını ile evlere kapandık. Önümüzdeki dönemde çıkabilecek yeni virüsler, iklim krizi, orman yangınları, sel felaketleri, elektrik kesintileri, sağlık sorunları gibi birçok krizden dolayı İnsanlar gerçek hayatta bunaltılacak gibi.

Metaverse evreninde ise para var, itibar var, evlilik var, güzel ilişkiler var, orada mutluluk var diye, evlerine hapsolan insanları Metaverse evrenine girmeye mecbur bırakılacak diye düşünüyorum.

Zaten 2019 yılından itibaren art arda insanlık başına gelen bu olmadık felaketlerin de insanları Metaverse evrenine psikolojik olarak hazırlık olduğunu zannediyorum.

Metaverse kurucularının, fikir babalarının arka plandaki beklentisi ne? Adını ‘Meta’ olarak değiştiren Facebook Metaverse inşasını en büyük önceliklerinden biri haline getirdi. Genelde rakiplerini satın almakla bilinen Facebook, Metaverse teknolojinin “tek bir şirket tarafından bir gecede geliştirilemeyeceğini” iddia ettiği için işbirliği sözü verdi ve yardımcı olmaları için kar amacı gütmeyen gruplara 50 milyon dolar yatırım yaptı.

Başka kimler metaverse teknolojisine ilgi duyuyor? Fortnite geliştiricisi Epic Games'in Başkanı Sweeney de uzun zamandır Metaverse teknolojisiyle ilgili heveslerinden bahsediyordu.

Çok oyunculu sanal oyunlar on yıllar boyunca interaktif dünyaları paylaştı. Bunlar Metaverse sayılmıyor ama bazı fikirleri ortak. Örneğin Roblox, binlerce bireysel oyuncunun geniş bir ekosisteme bağlandığı bir platform. Diğer yandan 3D (3 boyutlu) geliştirme platformu Unity de gerçek dünyanın dijital kopyalarına yatırım yapıyor.

Grafik şirketi Nvidia da “Omniverse” adını verdiği, 3D sanal dünyaları birbirlerine bağlayan bir platform geliştiriyor.

Bunların tamamını bir bütün olarak okumadığımızda, parça parça baktığımızda kayboluruz değil mi?

Oysa bir bütüne baktığımızda ise karşımıza bir sonuç çıkıyor. Hemen hemen her yazımda bahsettiğim, ulus devletlerin yıkılması ve Şirketokrasi olarak yönetilen tek bir dünya devletinin kurulması için başka ne yapılabilir sizce?

Düşünsenize son zamanlarda başımıza neler geldi. Pandemi ile oluşan ekonomik krizlerin, iklim değişikliği ile sözde tedarik zincirlerinin bozulması ve oluşacak kıtlıklar, ardından gelecek göç dalgaları. Ulus devletlerin bir anlamı kalmamaya başlıyor. İnsanların kendi ulus devletine karşı güvenleri mi azaltılıyor?

Sizce? Sanki bir akıl bize “Allah’ın yarattığı dünyayı size dar edeceğim”. der gibi değil mi? Belki bu yazılanların bir komplo teorisi olarak düşünebilirsiniz.

Uzmanlar bu gelişmeleri “artırılmış gerçeklik, genişletilmiş gerçeklik, 3D, nesnelerin interneti gibi teknolojiler o kadar hızlı gelişiyor ki, geliştikçe de insanlar bu gelişen teknoloji ile paralel bir takım buluşlar buluyor.” diye açıklıyorlar.

Oysa internette yaptığım bir araştırdığımda https://mvs.org/ web sitesi ile karşılaştım. Site Blockchain tabanlı Çin Metaverse olduğu yazıyor. Bu projeye dâhil olan diğer firmalara baktığımda da Elon Musk’ ın Starlink, Twitter, Telegram, Discord, Reddit gibi batılı şirketler olduğunu gördüm.

Sitenin domain ismi ise 1998 yılında alınmış. (Facebook’un domain ismi ise 1997’de alınmış) Bu isimlerin alış tarihine bakarsak Metaverse teknolojisinin 24 yıl önce tasarlanmış olduğunu anlıyoruz.

Yani “teknoloji geliştikçe dünya değişmiyor, dünyayı değiştirmek için teknolojiler geliştiriliyor. “

Snow Crash Metaverse isimi Neal Stephenson’ın 1992 yılında yazdığı, Snow Crash adlı bir romandan geliyor.

Neal Stephenson 1959 yılında doğmuş. Mühendis ve bilim insanlarından oluşan ailesinin izinden giderek Boston Üniversitesi fizik bölümünde okumuş. Bilgisayara ilgiliymiş.

1981 yılında mezun olduktan sonra uzay araştırmaları yapan bir şirkette yarım zamanlı çalışmış, daha sonra Amazon’un kurucusu küreselci akımın temsilcilerinden olan Jeff Bezos’un yanında ve arttırılmış gerçeklik firmasında çalışmış.

Bu roman Time dergisi Tarafından 1923 2005 arası yazılmış en iyi 100 Roman arasına seçildi.

Romanın konusu ise dünyada Büyük bir ekonomik çöküş var. Bu çöküş sonrası, birçok hükümet kontrolü kaybediyor ve kendilerini koruyamayıp tasfiye oluyor. Kontrol patronların ve şirket sahiplerinin eline geçiyor.

Bir mafya babasının pizza dükkânında çalışan Romanın başkahramanı, Metaverse de yani dijital âlemde ise Dünyanın en iyi Kılıç kullanan prensesi.

Romanda çok ciddi ezoterik kavramlar var. Enteresan olan şey ise, Metaverse kelimesinin ilk burada kullanılması.

30 yıl önce yazılmış bu kitaptaki gibi birileri bizim için yeni bir "Ulu Evren" inşa ediyor galiba. İnsanlık için yeni bir hayat sunmaya, dijital yeni bir kimlik vermeye, insanları yeniden var etmeye, kodlamaya karar vermişler gibi.

Dolayısıyla Metaverse kavramının bundan sonra çok duyacağız.

Çünkü buna çok büyük şirketler yatırım yapıyor.

Şu an için ortada bir şey yok gibi görünebilir ama 2030 da burada dönen cironun bir buçuk milyar dolar olacağı öngörülüyor.

Bununla ilgili Teknolojik gelişmelere baktığımda, hızlı internetin yani 5G 6G ve kuantum işlemcilerin bu hedefe yönelik geliştirilen teknolojiler olduğunu, günümüzde oynan Second Life, Roblox, Fortnite gibi, oyunların da insanları buna hazırlamak amacıyla üretildiğini düşünüyorum.

Her ne kadar oyun geliştirici firmalar bunu bilemeden yapmış olsalar bile algı ile yönlendirilen firmalar bu oyunları farkında olmadan piyasaya sürüyorlar.

Ulus Devletleri Bu Projeyi Engelleyebilir mi? Akıllı devletler geleceğe yönelik kendi Metaverse dünyasının oluşturabilir. Vatandaşına sadece oraya geçiş izni verebilir.

Ama uyduların interneti olduğu bir dünyada bu biraz zor gibi.

Çünkü Elon Musk’ın sahip olduğu Star Link yani uydu üzerinden ücretsiz internet, Ulus devletler tarafından engelleyemeyeceği düşüncesindeyim. (Kaynak: yasakbilgiler.com)