Sağlık Bakanlığı'nın koronavirüs salgını için oluşturduğu Bilim Kurulu'nun üyelerinden, İstanbul Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, DSÖ ölçütleri kapsamında ölüm vakalarının Covid19 tanısıyla nasıl raporlanacağına ilişkin açıklama yaptı. Tüm dünyada DSÖ'ye bildirilen Covid19 vaka ve ölüm sayısının 'kesin tanı almış' hastalar üzerinden yapıldığına dikkat çeken Yavuz, şöyle konuştu:
DSÖ'YE BİLDİRİMLER KESİN TANI ALMIŞ HASTALAR ÜZERİNDEN YAPILIYOR
"DSÖ tarafından Covid19 hastalığı için iki uluslararası kod (U07.1 ve U07.2) önerildi. İlk kod olan U07.1 testlerle tanısı konulmuş kesin pozitif vakalar için, ikinci kod olan U07.2 ise testi negatif çıksa da klinikepidemiyolojik açıdan şüpheli/olası vakalar için kullanılıyor. Ancak tüm dünya Kovid19 tanılı vaka ve ölüm rakamlarını 'kesin tanı almış' hastalar üzerinden yapıyor. Yani DSÖ, PCR testi pozitif olan kesin tanı almış hastaları istiyor."
İKİNCİ KOD TOPLUMLA PAYLAŞILACAK BİR VERİ DEĞİL
"DSÖ'nün önerdiği olasımuhtemel vakayı tanımlayan ikinci kodun bildirimine ilişkin bir zorunluluğun bulunmadığını ifade eden Yavuz, şöyle konuştu: "Dünya Sağlık Örgütü, ülkeler mevcut durumu bu bakış açısı ile de değerlendirebilsin diye ikinci kodu da öneriyor. Ancak önerilen ikinci kod toplumla paylaşılacak bir veri değil, hekimlerin kullanacağı bir veridir. Yani, kendi içimizde değerlendirmemiz için önemli. İleride başka bir çalışmada kullanılabilmesi açısından raporlamada önemli."
ÖLÜM ORANI OLARAK BAKILDIĞINDA BİR GİZLEME VAR MI?
"Topluma, DSÖ'ye bildirilen vakaların iki–üç kat fazlası olduğuna ilişkin iddialar lanse ediliyor. Tüm Türkiye'de PCR testi yapılıyor. Hastanın klinik tablosu, diğer tetkikleri de değerlendiriliyor. Hastanın kliniği Covid19'a uygunsa daha test sonucu gelmeden bile tanı koyabiliyoruz. Ölüm oranı olarak bakıldığında bir gizleme olarak düşünmüyorum."
"PCR TESTİ VAKALARIN YÜZDE 70'İNİ YAKALIYOR"
Eski Kara Kuvvetleri Komutanı Aytaç Yalman'ın ölümünden sonra koronavirüs nedeniyle hayatını kaybettiğinin anlaşılmasının ardından testlerin güvenilirliği tartışmaya açılmıştı. Prof. Dr. Yavuz, testlerin pozitiflik oranlarını içeren bir veri olmadığına dikkat çekerek, şunları söyledi:
"Tanı testleri hiçbir zaman yüzde yüz hastayı yakalayamaz. Kesin tanı konmayan kişiler elbette var; ancak ölüm oranına bakıldığında testi negatif çıkan kişiler de aynı oranda iyileşiyor. Yalancı pozitiflik, yalancı negatiflik oranlarına ilişkin kesin bir veri yok. Ancak PCR testlerinin duyarlılığı iyidir. Bu testler belli miktardaki hastalarda negatif çıkıyor. Hastanın kliniği Covid19'a uygunsa daha test sonucu gelmeden onları da Covid 19 olarak değerlendiriyoruz. PCR testi hastaların kesin olmamak ile birlikte yüzde 70'ini yakaladığını düşünüyorum. Hastalık ve testler de çok yeni olduğu için diğer PCR testleri kadar iyi aşamaya gelmedi. Koronavirüs için eldeki en iyi test PCR testidir."
KORONAVİRÜS SALGINI BİRKAÇ YIL DAHA KONTROL ALTINDA TUTULMALI
Koronavirüs salgınının hızlı bir şekilde yayıldığını ve aşı bulunana kadar birkaç yıl daha kontrol altında tutulması gerektiğine dikkat çeken Yavuz şunları söyledi:
"Bu hızlı seyrin artmaması ve azalması için çalışıyoruz. Şu an maksimum seviyede tedbir alarak insanlara buluşmaması için sınırlar koyduk. Durum bizim açımızdan ciddiyetini koruyor. Anlık verilere bakılarak 4 mayısa kadar uzatılan seyahat yasağı yeniden uzatılabilir. Çok dinamik bir süreç. Hala hızlı bir enfeksiyon yayılımı var. Koronavirüs, şu anki bulaşma özelliklerini sürdürürse kontrolü elden bıraktığımız anda hızlı bir şekilde toplum içerisinde yayılma potansiyeli var. Türkiye'deki rakamlara bakıldığında koronavirüs vaka sayısı yüzde 1 bile değil. Toplumun yüzde 60'ı enfekte olana kadar bu işin yayılma potansiyeli var. Bir aşı bulunana kadar birkaç yıl bu işin sürekli kontrol altında tutulması gerektiğini kolaylıkla söyleyebiliriz."
