NATO ve ABD, 2021 yılında karada “Defender Europe” ve Karadeniz’de de “Deniz Meltemi” tatbikatları yaptı. ABD’li yetkililer bu yıl sık sık Ukrayna liderleriyle görüştü ve son olarak da ülkeye mühimmat gönderdiler. Kasım ayı ortasında 80 ton savunma mühimmatı Ukrayna’ya ulaştırıldı. ABD, 2014’ten bugüne Ukrayna’ya 2,5 milyar dolarlık güvenlik yardımı yaptı.
Tüm bunları es geçen Batılı yetkililer ve medya aylardır, Rusya’nın olası bir işgal hazırlığı için Ukrayna sınırına asker yığdığını iddia ediyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise perşembe günü yaptığı yılsonu basın toplantısında, NATO’nun aksine Rusya ordusunun ülkenin kendi sınırları içinde faaliyet gösterdiğini söyleyerek iddiaları reddetmişti.
AFGANİSTAN’DAN ‘KURTARILAN’ EKİPMANLAR GÖNDERİLECEK
Son olarak ünlü ABD’li gazete New York Times, Pentagon’un Ukrayna’ya “olası bir Rus işgaline yanıt verecek şekilde istihbarat desteği sunacağını” içeren bir haber yayımladı. Gazetenin ulaştığı kaynaklar, verilerin zamanında paylaşılması halinde “Ukrayna ordusunun bir saldırıyı önleyebileceğini” belirtiyor. İstihbarat paylaşımının özellikle “sınırdan geçen” Rus birliklerinin görüntüleri gibi gerçek zamanlı bilgileri içereceğini iddia ediliyor.
Obama döneminde Savunma Bakan Yardımcısı olan Evelyn Farkas, gazeteye verdiği demeçte, “Yapabileceğimiz bir numaralı şey, ‘Ruslar sınırı aşıyor’ diyen gerçek zamanlı, eyleme dönüştürülebilir istihbarattır” diye konuştu. “Onlara bunu söylüyoruz ve Ukraynalılar da bunu Rusları hedef almak için kullanıyorlar” şeklinde ekledi.
Gazetedeki haberde istihbarat desteğinin yanı sıra, Washington’un Afganistan’dan kurtarılan helikopterlerin ve diğer ekipmanların Ukraynalılara verilmesini ve ek siber savaş uzmanlarının görevlendirilmesinin önerildiği de ifade ediliyor.
‘NATO SÖZÜNÜ TUTMADI’
Rus yetkililer, Moskova’nın Ukrayna’ya yönelik “istila” iddialarını reddederek, meseleyi “Batı kışkırtıcılığı” olarak nitelendiriyorlar. Perşembe günü düzenlediği yıl sonu basın toplantısında Vladimir Putin, ABD ve müttefiklerinin, ülkenin sınırlarına giderek daha da yakınlaştıklarını vurgularken Batı’yı “Rus saldırganlığını” abartmakla suçladı:
“Bize 1990’larda NATO’nun doğuya bir karış bile genişlemeyeceğine dair söz verdiğini hatırlıyoruz. Bizi hiç utanmadan aldattınız. NATO tam 5 kez doğuya doğru genişledi ve şimdi bahsettiğim bazı silah sistemleri Polonya’ya konuşlandırıldı. Kimseyi tehdit etmiyoruz. Biz ABD sınırlarına yaklaştık mı? İngiltere veya başka bir ülkenin sınırlarına? Sınırımıza gelen sizsiniz ve şimdi Ukrayna’nın da NATO’ya üye olacağını söylüyorsunuz. NATO’ya katılmasa bile, ikili anlaşmalarla kendi topraklarına askeri üsler ve saldırı sistemleri yerleştirilecek. Mesele bu.”
Rusya Dışişleri Bakanlığı geçen hafta ABD ve NATO’ya Moskova, Washington ve Batı bloğunun mevcut gerilimleri nasıl çözebileceğini özetleyen bir ikili güvenlik anlaşması taslağı sundu. Öneriler arasında NATO’nun doğuya doğru daha fazla genişlemeyi durdurması ve Kiev’in ittifaka dâhil edilmesini önlemek de yer alıyor.
‘SÖZLERİNİ TUTMAZLARSA YANIT SERT OLUR’
Rusya Devlet Başkanı Putin, ABD ve NATO’nun Rusya’ya güvenlik garantisi sunmayı reddetmesi halinde Moskova’nın yanıtının çok farklı olabileceğini, yapılacak seçimin askeri uzmanların tavsiyesine bağlı olacağını kaydetti.
Rossiya 1 televizyonunda konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD ve NATO’nun Rusya’nın sesini duymaması durumunda nasıl yanıt verilebileceği sorusuna, “Yanıtımız çok farklı olabilir. Ne olacağı askeri uzmanlarımızın bana yapacağı tekliflere bağlı” ifadelerini kullandı. Rusya’nın bu konuyla ilgili müzakerelerden olumlu netice almak için çabalayacağını vurgulayan Putin, diplomatik süreçler açısından bir şeyleri sonlandırmak için değil diplomatik, yasal zemine dayalı bir neticeye ulaşmak istedikleri için teklifte bulunduklarını hatırlattı.son
GÖRÜŞMELER 12 OCAK’TA
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in NATORusya Konseyini 12 Ocak’ta toplantıya çağıracağı bildirildi. Konsey toplantısı için belirlenen 12 Ocak’ta aynı zamanda Brüksel’de NATO Genelkurmay Başkanları Toplantısı da düzenlenecek.
Stoltenberg, daha önce yaptığı açıklamada Rusya ile anlamlı bir diyaloga açık olduklarını yinelemişti. Bir süredir Stoltenberg’in Konseyin toplantı yapması için çağrıda bulunmaya hazırlandığı belirtiliyordu. NATO’nun karar alma organı Kuzey Atlantik Konseyinden 16 Aralık’ta yapılan açıklamada, Rusya ile herhangi bir diyalogun uzlaşı temelinde ilerlemesi, NATO’nun endişelerini gidermesi, Avrupa güvenliğinin ana ilkeleri ve temel belgeleri temelinde olması gerektiği vurgulanmıştı.
Stoltenberg “uzlaşı temelinde diyalog” diye vurgulasa da ittifakın Moskova’ya doğru genişlememe sözü vermediğini iddia ediyor. NATO Genel Sekreteri, ittifakın, Ukrayna da dâhil olmak üzere ortaklarının Rusya ile herhangi bir güvenlik görüşmesine dâhil edilmesi gerektiğini söyleyerek bu fikri reddediyor gibi görünüyor.
WASHİNGTON’A MESAJ: BÜYÜK RUSYA YENİDEN DOĞUYOR
Sovyetler Birliği’nin 30 yıl önce 25 Aralık 1991’de Mihail Gorbaçov’un istifası ile dağılmasının yıl dönümünde, Rusya’nın başkenti Moskova’daki ABD Büyükelçiliği binasına bir grup tarafından projeksiyonla çeşitli yazı ve görüntüler yansıtıldı.
Büyükelçiliğe ait binaya “Sam amca iyi yıllar. Bundan 30 yıl önce harika bir hediyen vardı. 25 Aralık 1991! Ama artık hediyen olmayacak. Büyük Rusya yeniden doğuyor” yazılarının ardından Sovyetler Birliği bayrağı, Sovyetler Birliği’nin son lideri Mihail Gorbaçov’un istifa ettiği ana ilişkin görüntüsü ve Rusya bayrağı yansıtıldı.
Binaya yansıtılan görüntüler arasında 2014 yılında ilhak edilen Kırım’ın haritası, Kerç Boğazı üzerine kurulan köprü ve Rusya’nın balistik füzelerine ait görüntüler de yer aldı.