Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay İstanbul’da düzenlenen TürkiyeKazakistan 11. Dönem Karma Ekonomik Komisyonu Toplantısı sonrası ortak basın toplantısında, “Bugün gerçekleştirilen İş Forumunda (TürkiyeKazakistan) 13 tanesi ticari nitelikte, 6 tanesi kurumsal iş birliği esasında olmak üzere imzalanan toplam 19 anlaşma ile 1,4 milyar dolar tutarında iş hacmi oluşturacak sözleşmeler imzalanmıştır.” dedi.
Oktay, TürkiyeKazakistan Hükümetlerarası Karma Ekonomik Komisyonu Toplantısında, geniş bir yelpazede toplam 65 eylemin hayata geçirilmesini hedefleyen bir eylem planı oluşturulduğunu bildirdi.
Kazakistan Başbakanı Askar Mamin, Türkiye’de artan, sürekli gelişmekte olan bir iş birlikleri olduğunu belirterek, “Son 15 yıllık süre içerisinde 30 milyar doların üzerinde ürün ve hizmet takası gerçekleşmiştir. Bu da Türkiye’yi bizim ana ticaret ortaklarımız arasında en üst sıraya yerleştirmektedir. 2019’un sadece 9 aylık zamanı içerisinde ikili ticaretimiz yüzde 68’e genişlemiş, 2,3 milyar dolara varmıştır.” dedi.
Mamin, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve Kazakh Invest ev sahipliğinde Şişli’deki bir otelde düzenlenen TürkiyeKazakistan İş Forumu’nda yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a kendilerini Türkiye’ye davet ederek ülkeler arasındaki iş birliğini tartışma fırsatını yarattığı için teşekkür etti.
Çağdaş Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve reform insanı Mustafa Kemal Atatürk’ün anısını da yad eden Mamin, Kazakistan’ın ilk Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in de aynı şekilde Atatürk gibi modern ve rekabetçi bir ekonomi ortaya koyduğunu ve Kazakistan’ın şu anki Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in de bu vizyonu alıp devam ettirme konusunda bir adanmışlık ortaya koyduğunu dile getirdi.
Askar Mamin, Kazakistan’ın Orta Asya’da son derece önemli ve cazip bir merkez olduğuna işaret ederek, şöyle devam etti:
“Özellikle doğrudan yabancı yatırıma baktığımızda 95 milyarı aşan bir yabancı doğrudan yatırım var. 2018’e baktığımızda, Kazakistan’a gelen yabancı doğrudan yatırım yüzde 19 oranında artmıştır, 24 milyar doları aşacak biçimde. Özellikle bu yıla baktığımızda, 100 milyar dolara ulaşma hedefimiz vardır. Hem sermaye hem hizmetler hem de ürünler alanında da sürekli olarak ulusal ekonomilerle yüzde 4,4 zaten 2019’un ilk 10 yıllık sürecinde bir gelişme ortaya konulmuştur.
Bütün bu gelişmeler ışığında, Kazakistan aslında ekonomisine bakıldığında, Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Asya Kalkınma Bankası tarafından büyüme öngörüleriyle taçlandırılmıştır. Özellikle iş yapma sıralaması 28’den 25’e çıkarılmıştır. Genel olarak baktığımızda, Dünya Ekonomik Forumu küresel rekabetçilik anlamında 55’inci sıraya yerleştirmişti. Bu 4 sıra artmış halidir ve makro istikrar ve altyapının mevcudiyeti gibi önemli kriterlerle değerlendirilmiştir.”
Mamin, Türkiye’de artan, sürekli gelişmekte olan bir iş birlikleri olduğunu belirterek, “Son 15 yıllık süre içerisinde 30 milyar doların üzerinde ürün ve hizmet takası gerçekleşmiştir. Bu da Türkiye’yi bizim ana ticaret ortaklarımız arasında en üst sıraya yerleştirmektedir. 2019’un sadece 9 aylık zamanı içerisinde ikili ticaretimiz yüzde 68’e genişlemiş, 2,3 milyar dolara varmıştır. Özellikle yabancı katılımlı pek çok şirket aracılığıyla da gerçekleştirilmiştir.” dedi.
ORTAK PROJELER
Daha fazla teknoloji ve sermaye gereksinimlerinin karşılarına çıktığını kaydeden Mamin, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Halihazırda şu an ortak birtakım girişim projeleri devam etmekte, 6 milyar doların üzerinde. Özellikle bu, Türk sermayesi ve teknolojisi nasıl temsil edilmekte, tarımda, gıda üretiminde, madencilikte, işlemede, makinede, altyapıda, inşaat ve diğer pek çok sektörde Kazakistan için son derece önemli yer teşkil etmekte bu şirketler. Kendi ulusal ekonomimiz içerisinde 120 milyar dolarlık bir projelerden oluşan bir portföy önümüzdeki yıllar içerisinde öngörülmüştür.
Önümüzdeki 5 yıllık için bu yeni planın bir parçası olarak, yatırım politikasına yeni bir şekilde yaklaşımlarımızı da gözden geçirmemizi sağlamıştır. Yakın zamanda Astana Uluslararası Finansal Merkezi kuruldu. Bütün dünyada iş yapış anlamında işi kolaylaştıran bir ortam. Burada yabancı doğrudan yatırımı teşvik için bir fon kuruldu.”
Kazakistan’ın gelecekteki büyümesinde yabancı doğrudan yatırımın son derece önemli olduğunu söyleyen Mamin, bu kapsamda eşgüdüm bir konseyin oluşturulduğunu ifade etti.
Mamin, “Türkiye ile de yine bu noktada birlikte çalışmalarımıza devam edeceğiz. Kazakistan büyük bir ülke. Sürekli olarak, burada altyapımızı sürekli güçlendirmek zorundayız. Çok başarılı bir şekilde, Kazakistan’ı en büyük ve doğrudan transit yeri ve ulaştırma alanında bir merkez haline getirmeye çalışıyoruz. Aslında kıtadaki en dinamik piyasalardan birine doğrudan bir erişim sağlıyoruz. Hazar Denizi’ne giriş anlamında önemli çalışmalar yapıldı. 2018 yılında ticaret anlamında projeler hayata geçirildi.” dedi.
Bugün gerçekleştirilen forumda imzalanacak ikili anlaşmaya değinen Mamin, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Sağlık, ticaret, inşaat, otel, konaklama, lojistik gibi alanlarda çok önemli uygulamalar gerçekleştirilecek. Gerçekten ‘Atakent’ dediğimiz bu vatanla birlikte çalışmalarımız birlikte büyüyecek. Her iki tarafından iş temsilcilerine buradan seslenmek istiyorum, bağlantılarımıza sürekli devam edelim ve inşallah karşımıza yeni fırsatlar çıkacaktır.”
