YSK, AK Parti'nin 3 bavul delille olağanüstü başvurduğu İstanbul seçimlerinde usulsüz nedeniyle İstanbul seçimlerinin iptali ve yenilenmesi kararı verdi. Peki yenilenecek İstanbul seçimleri nasıl yapılacak? İşte YSK kararı ve Seçim Kanunu ışığında yenilenecek İstanbul seçimlerine giden 46 günlük yol haritası:
YSK, SEÇİMİ NEDEN İPTAL ETTİ?
YSK, AK Parti’nin İstanbul seçimlerinde usulsüzlükler iddiası ile üç valiz belge eşliğindeki 44 sayfalık olağanüstü itiraz dilekçesini 4’e karşı 7 oyla kabul etti. YSK, 225 sandık kurulu başkanı ile 3 bin 500 sandık kurulu üyesinin kanunun açık hükmüne rağmen kamu görevlisi olmadığı, bu sandıklarda kullanılan oyların da aradaki farkı etkiler nitelikte olduğu gerekçesiyle seçimin iptali ve yenilenmesi kararını verdi.
BÜYÜKÇEKMECE VE MALTEPE İTİRAZI NE OLDU?
YSK, önceki gece AK Parti’nin Büyükçekmece; MHP’nin de Maltepe ilçe belediye başkanlığı seçim sonuçlarına yönelik “tam kanunsuzluk” gerekçesiyle olağanüstü itirazlarını da görüşerek oy birliğiyle reddetti. Böylece Büyükçekmece ve Maltepe’de seçimler yenilenmeyecek.
MHP'NİN İSTANBUL İTİRAZI NE OLDU?
MHP de Maltepe’nin yanı sıra AK Parti gibi İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimine de olağanüstü itirazda bulunmuştu. YSK, AK Parti'nin itiraz başvurusu üzerine verdiği kararı göz önünde bulundurarak, MHP'nin başvurusu kararında “İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminin iptaline karar verilmiş olduğundan bu taleplerle ilgili ayrıca karar verilmesine yer olmadığına...” denildi. YSK’nın bu kararlarıyla İstanbul seçimlerine dönük olağanüstü itiraz maratonunu da tamamlanmış oldu.
YSK’NIN BU KARARINA KARŞI İTİRAZ HAKKI VAR MI?
YSK kararları anayasa kesin nitelikte ve itiraz yolu yok. Bu nedenle İYİ Parti dün akşam saatleri YSK'nın İstanbul kararının yeniden gözden geçirilmesi adı altında bir başvuru yaptı. YSK, İYİ Parti'nin bu başvuru ve dilekçesini reddetti.
İSTANBUL SEÇİMİ NE ZAMAN YAPILACAK?
YSK’nın iptal ettiği seçimlerin en az 60 günlük aranın ardından ilk pazar günü yapılması gerekiyor. Ancak bu süreyi kısaltma hakkı olan YSK, İstanbul Büyükşehir için süreyi kısa tuttu ve 23 Haziran’ı yenilenecek seçimde oylamanın tekrarlanacağı tarih olarak belirledi. Yenileme seçimi aslında oylama tekrarı şeklinde yapılan bir seçim anlamına geliyor.
23 HAZİRAN'DA HANGİ ADAYLAR YARIŞACAK?
Yenilenen seçimler tekrar olduğu için 31 Mart’ta büyükşehir için aday çıkarmayan İYİ Parti ve HDP gibi partiler 23 Haziran’da da aday çıkartamayacak. Adaylar ölüm ya da adaylıktan istifa halinde değişebileceği gibi bunun dışında İstanbul Büyükşehir seçiminde yine aynı isimler yarışacak. Bu nedenle YSK, yeni bir aday belirleme süresi vermeyecek. Ancak adaylıktan istifa halinde ise o partiye yeni bir aday belirleme hakkı tanınabilecek.
İBB MECLİS SEÇİMLERİ DE YAPILACAK MI?
Hayır. YSK, sadece İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı (İBB) seçimini iptal etti. Bu nedenle İstanbul’daki 10 milyon 560 bin 963 seçmen, 39 ilçede kurulacak 31 bin 124 sandıkta oy kullanacak. Seçmen sadece İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı için tek zarfla tek oy kullanacak. Birleşik oy pusulalarının basımında 31 Mart 2019’da olduğu gibi aynı esaslar geçerli olacak.
YSK MAZBATA İPTALİNİ NEDEN YAPTI?
YSK, “tam kanunsuzluk” gerekçesiyle seçim iptali kararı verince bu karar ile mazbata iptaline de hükmediyor. Bu karar ile CHP’li Ekrem İmamoğlu’nun mazbatası da iptal edildi. Bu nedenle İçişleri Bakanlığı’nca, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 46’ncı maddesi gereğince İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Vekili olarak görevlendirildi. Vali Yerlikaya, yeni başkan mazbata alana kadar İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Vekili olarak görev yapacak.
SANDIK KURULLARI AYNI MI OLACAK?
İstanbul İl Seçim Kurulu ile ilçe seçim kurullarının YSK’nın kararındaki uyarılar doğrultusunda sandık kurullarını yeniden oluşturulacak. Böylece 255 başkan ve 3 bin 500 üye yeniden kamu görevlileri arasından belirlenecek. Ancak seçmen listeleri ise yeniden askıya çıkmayacak. Seçmen taşınması da mümkün olmayacak. YSK kararı doğrultusunda sadece listelerden kısıtlı ve ölüler ile yerleşim yeri cezaevi olanlar çıkarılacak; 18 yaşına girenler de listeye eklenecek.