Irak’ın başkenti Bağdat’ta 1 Ekim’de hükümete karşı başlayan ve Basra dahil olmak üzere ülkenin güney kentlerinde devam eden “yolsuzluk ve işsizlik” protestolarında ölenlerin ayısı 100’ü geçerken, eylemler ciddi bir siyasi krize de yol açtı. Ülkede ölümleri durdurabilmek için çeşitli siyasi kesimlerden reform ve istifa çağrıları geliyor.
İBADİ’DEN MEŞRU HÜKÜMET TALEBİ
Eski Irak Başbakanı Haydar elİbadi, ülkede yaşanan protestolar nedeniyle erken seçime gidilmesi çağrısında bulundu.
Irak Meclisi’ndeki Nasır Koalisyonu lideri İbadi, yayımladığı mesajda, Başbakan Adil Abdulmehdi yönetimindeki hükümete istifa etmesi ve erken seçime gidilmesi çağrısı yaptı.
Mesajında İbadi, “Halkın talep ettiği reformların engellenmemesini sağlamak için erken seçimlerin 2020’yi geçmeyecek şekilde yapılmasını ve ulusal görevleri yerine getirebilecek meşru anayasal bir hükümetin kurulmasını” istedi.
Eski Başbakan İbadi ayrıca yolsuzlukla suçlanan kişilerin yargılanabileceği bir ceza mahkemesinin kurulmasını talep etti.
Nasır Koalisyonu, 325 sandalyeli Irak Meclisi’nde 42 milletvekili ile üçüncü parti konumunda.
SADR HÜKÜMETİ İSTİFAYA ÇAĞIRDI
Irak’ta etkili olan Sadr Hareketi lideri Muktada Es Sadr da hükümeti istifa etmeye ve uluslararası gözlemcilerin gözetiminde yapılacak bir erken seçime gitmeye davet etti.
Sadr açıklamasında şunları söyledi: “Iraklıların kanının dökülmesi karşısında sessiz kalamayız. Hükümetin istifasıyla akan kanı durdurun. Birleşmiş Milletler’in himayesinde erken seçim yapalım.”
Eski Başbakan Yardımcısı Baha El Araci, olayların başlangıcında Sadr’dan açıklama gelmeyince “Sadr’ın suskunluğu, sürpriz projeyle geleceği anlamına gelir” şeklinde bir yorumda bulunmuştu.
BİR ÇAĞRI DA SÜNNİLERDEN
Irak’taki gösteriler nedeniyle hükümetin istifa etmesi ve erken seçime gidilmesi yönünde bi çağrı da Sünni Arap liderlerden Usame enNuceyfi’den geldi.
Karar İttifakı lideri Nuceyfi, yaptığı yazılı açıklamada, “Hükümet idaresi, krizlerin ve gösterilerin yönetmesinde başarısız oldu. Halen halkın ve güvenlik güçlerinin kanı dökülmeye devam ediyor. Hükümet kırmızı çizgiyi aştı ve önceki hükümetlerin bağlı olduğu ilkeleri geçti” ifadelerini kullandı.
BAŞBAKAN’DAN SİSTANİ’YE BAĞLILIK MESAJI
Ard arda gelen istifa çağrıları sonrası köşeye sıkışan Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi ülkedeki Şiilere ve göstericilere bir mesaj verdi. Başbakan Abdulmehdi ülkedeki Şiilerin en büyük dini merci Ali esSistani’nin düzenlenen gösterilere karşı mesajına bağlı kaldığını, göstericilerin taleplerini yerine getirmek için mercinin istediği komisyonu kuracağını bildirdi.
Abdulmehdi, yaptığı yazılı açıklamada, “Yüksek dini mercinin, verdiği mesajın tamamına bağlı olduğumuzu taahhüt ediyorum. Mercinin istediği komisyon üyelerini de (bağımsız) belirleyeceğiz” ifadelerine yer verdi.
Sistani, ülkede 2015’te yapılan hükümet karşıtı gösteriler sırasında hükümetten bu göstericilerin taleplerini yerine getirmek için bağımsız kişilerden oluşan komisyon kurulmasını istediğini ancak bu isteğinin o dönem yerine getirilmediğini açıklamıştı.
Necef merkezli Şii merci, dünkü mesajında söz konusu isteğini yinelemiş ve Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Meclis Başkanına reform çağrısında bulunmuştu.
SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI KALDIRILDI
Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi’nin bir diğer hamlesi de hükümet karşıtı gösteriler nedeniyle uygulanan sokağa çıkma yasağının kaldırılması için talimat vermek oldu.
Irak resmi ajansının haberine göre, Abdulmehdi’nin talimatıyla Bağdat ve güneydeki bazı kentlerde sokağa çıkma yasağı kaldırıldı.
Olaylar nedeniyle başkentin yanı sıra Zikar (Nasiriyye), Meysan (Amara) ve Babil (Hile) kentlerinde sokağa çıkma yasağı ilan edilmişti.
Irak devlet televizyonun diğer bir haberine göre, Başbakanlık yetkilileri Bağdat ve diğer 7 kentteki göstericilerin temsilcilerinden oluşan heyetle bir araya geldi. Görüşmenin ardından açıklama yapılmadı.
Öte yandan Irak Meclis Başkanı Muhammed elHalbusi de mecliste göstericilerin temsilcilerinden bir grubu kabul etti. El Halbusi, görüşmeler sonrasında göstericilerin taleplerini desteklediklerini, kamu mallarının da korunmasını istediklerini belirtti.
ÖLÜ SAYISI 100’E YÜKSELDİ
Irak’ın Bağdat ile güney kentleri 1 Ekim’den bu yana “yolsuzluk, işsizlik ve kamu hizmetlerinin yetersizliği” gerekçesiyle düzenlenen gösterilere sahne oluyor.
Bağdat başta olmak üzere birçok vilayette düzenlenen gösterilerde ölü sayısı 100’e yükselirken yaralı sayısı 3 bini geçti.
