AKP iktidarının piyasa ekonomisi dediği şey, aslında yüksek faizle dışarıdan/ içeriden sıcak para temin etmek ve bununla ekonomiyi götürmeye çalışmaktan ibarettir.
Berat Albayrak’ın da ekonomik paketler diye açıkladığı tüm tedbirler; dışarıdan sıcak para çekmek için ulusal pazarları dış sermayeye sonuna kadar açmaktan ibarettir.
Ulusal pazarlar sonuna kadar yabancı sermayeye açılınca, yabancı sermaye de kazancının tamamını kendi ülkesinde taşıdığından, Türk ulusuna borçtan başka bir şey kalmıyor. Borçların ödenmesi için üretim ve tasarruf gerekiyor. Lakin zaten zar zor yaşayan halkımız araba ve konut borcu ödeyerek ömür tamamlıyor.
Amerikan ekonomisi 20082009 da resesyona (gerilemeye)girince, Amerikan bankaları bolca para basıp, batık şirketleri kurtarmaya çalıştı. Yanı piyasanın kuralları yerine, devletçilik piyasadaki şirketleri kurtarmış oldu. Yani devletçilik, çalışanların emeğinden elde edilen vergileri batık şirketlere vermiş oldu.
Bu durum Amerika’da şirketlerin kendilerini kurtarmak için verimlilik artışı ve yenilikler yapmasını da engellemiş oldu. Amerika’da verimlilik düştü.
“Huavei Olayı” Amerikan teknolojisinin dijital alandaki gerilemesinin sonucudur.
Verimliliğin düşmesi, yani teknolojik kullanımının gerilemesi ABD’nin teknolojide de gerilemesi demekti.
Ama dolar basmak Amerika’yı kurtarmadı. Şirketler yeniden zor duruma düştüler. Dünya da rekabet güçleri geriledi.
Savaş tehditleri, ambargolar, kirli savaşlar gibi çözüm arayışları da fazla bir sonuç vermedi. ABD bankaları yeniden para basmaya başlamaya karar verdiler. Faizleri düşürüp, ekonomiyi canlandırma kararlarına dönüş yaptılar.
Anlaşıldığı kadarıyla, Avrupa’da ABD’nin gittiği yoldan gitmeye karar verdi. Ve o da parasal genişlemeye gitti. Faizleri negatife çekti.
Eylül ayına doğru, Amerika’nın helikopterlerden dolar atmaları dönemine yeniden girilecek.
Anlayacağımız atılan bu paralardan yüksek faizli de olsa bizim payımıza da bir miktar dolar düşeceğe benziyor. Yani dolar ucuzlayacak. Sıcak para girişinde önemli artışlar olacak.
Borç para sağlayıcıları bu işten gene epey bir kazanç sağlayacaklardır. Albayrak da çıkıp diyecek ki, gördünüz mü ekonomiyi dengeledik.
Günü kurtarırlar ama aynı yolda yol alınca varacağımız yer bellidir.
Yolu değiştirmemiz ve üretim yoluna girmemizden başka yol yoktur. Zaten bu iktidar da üretemediği için iktidarının sonuna gelecek.
Bülent Esinoğlu