SİBEL KOÇ GÜVEN
Ardahan’da Damızlık Sığır Yetiştiriciler Birliği, 4 bin 700 üreticisi olan Ardahan’ın en büyük yetiştirici birliği. Birlik Başkan Yardımcısı Murat Dalambay, 2005 yılında ilçesinde Damal’daki hayvan varlığının 32 bin olduğunu, şu andaki sayının ise 15 bine kadar indiği bilgisini verdi. “Üretim kayboluyor. Ciddi anlamda göç veriyoruz. Yem fiyatlarının artması nedeniyle insanlar artık hayvancılığı terk ediyor” diyen Dalambay, ete gelen zamları şöyle açıkladı:
“Bölgede bu yıl kar yağışı çok oldu. Kaba yem fiyatları çok arttı. Sabah kalkıyoruz saman zamlanmış. Samanın tonu şu anda 2 bin 700 lira. İyi otun fiyatı 4 bin lira olmuş. Yem 300350 lira arasında. Girdi maliyetleri çok yükseldi. Samanın yanında mazot da her sabah zamlanıyor. Bu şartlarda üretici nasıl toprağını ekecek, üretici nasıl hayvanını besleyecek. Nasıl ucuz et üretecek.”
Dalambay, Tarım Kredi Kooperatiflerine çağrı yaparak, “Acilen üreticiyi sübvanse edin” dedi.
HAYVANLAR KESİLİYOR
Ardahan’dan her gün hayvan kesim görüntüleri izlediğini belirten Dalambay, üreticinin 7.5 aylık, 8 aylık hayvanlarını üzülerek kesmek zorunda kaldığını, yetiştiricinin girdi maliyetlerinin altından kalkamadığını ve feryat ettiğini söyledi. Murat Dalambay şöyle devam etti: “KarsArdahan bölgesinde 60 binin üzerinde kısır dişi hayvan kesildi. Millet kesimhanelerin önünde sıra bekliyor. Büyük şehirlere göç başladı. İnsanlar, traktörünü, tarlasını, hayvanını satarak İstanbul’a gidiyor. Küçük aile işletmeleri, bitiriliyor.”
HAYVANCILIK TEK GEÇİM KAYNAĞI
Ardahan’da 20 bin buzağının destekleme kapsamına alınmadığına da dikkat çeken Dalambay, “Doğu Anadolu Bölgesi’nde, hayvancılık yaşam tarzıdır. Bölge insanı, hayvancılıktan başka bir şey yapamaz. Buralarda sadece arpa be buğday ekilir. Biz buzağı yetiştirip satarak para kazanıyoruz. Burada buzağı desteklerinin artırılması lazım. Suni tohumlama desteklerinin artması lazım. Hayvancılıkla ilgili en büyük sıkıntılardan biri de bir alım garantisinin olmaması. Besici hayvanını topluyor, yüksek fiyattan alıyor, iç piyasadan alıyor, bu sefer ithalini getiriyor, ithalini getirdiği zaman içerideki yetiştiriciyi mahvetmiş oluyor. Aynı zamanda suni tohumlamanın yapılamaması bölgemizdeki en büyük sıkıntılardan biri. Çok fazla verim düşüyor. Bununla ilgili bir acil uygulama planının ortaya konulması gerekiyor” diye konuştu. Dalambay, bölgede kesimhane ve süt entegre tesislerinin bulunmadığı bilgisini de verdi.
YERLİ ÜRETİM ARTIRILMALI
“Hayvancılık yeniden inşa edilmeli” diyen Murat Dalambay, et fiyatlarının artışına çözüm olarak ise ülkenin kendi kendine yetecek politikaların hayata geçirilmesini istedi, yerli üretimin artırılması için hayvancılığa pozitif ayrımcılık yaparak girdi maliyetlerinde yeniden bir düzenlemeye gidilmesi çağrısı yaptı.
ET İHRACATINA KISITLAMA
Kırmızı etin ihracatına kısıtlama getirildi. Bu kapsamda büyükbaş hayvan, koyun ve keçi etlerinin Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), Azerbaycan ve Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti dışındaki tüm ülkelere ihracatının kısıtlanmasına karar verildi.
Ticaret Bakanlığı İstanbul Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü tarafından 21 Mart 2022 tarihli “Hizmete Özel” başlığı ile “Kırmızı Et İhracatında Dönemsel Düzenleme Yapılması” konulu yazı Tüm Şube Müdürlüklerine, Tüm Bağlantı Gümrük Müdürlüklerine, İstanbul Laboratuvar Müdürlüğüne, Tüm Kaçakçılık ve İstihbarat Müdürlüklerine gönderildi.
Söz konusu yazıda Bakanlık Makamının 19.03.2022 tarih ve 10724253305.04.02.024916055 sayılı Olur’u ile, ülkesel et arz güvenliğinin sağlanması, arz ve talep dengesinin korunması için; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC)’ne, Azerbaycan Cumhuriyetine ve Nahçıvan Özerk Cumhuriyetine ihracatı yapılacak büyükbaş hayvanların eti ile koyun ve keçi etleri hariç olmak üzere, 0201, 0202 ve 0204 başlığı altındaki Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (G.T.İ.P.)’nde yer alan büyükbaş hayvanların eti ile koyun ve keçi etlerinin ihracatının yeni bir talimata kadar kısıtlanmasının uygun görüldüğü ifade ediliyor.
Aydınlık
