ŞAFAK ERDEM

Fransa, 10 Nisan 2022'de yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerine hazırlanıyor. Seçime giden süreçte öne çıkan adayların ağırlıklı çoğunluğu, NATO’ya aldıkları tavırlarla dikkat çekiyor. Avrupa’da NATO’dan kopma eğilimi en belirgin şekilde Fransa’da görülüyor. 2017 Cumhurbaşkanlığı seçimi oy oranlarına ve 2022 Nisan’ında yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimine dair anketlere bakıldığında NATO’dan çıkmayı savunan ve NATO’ya tavır alan adayların toplam oy oran oranı yaklaşık yüzde 89.

‘NATO’NUN BEYİN ÖLÜMÜ GERÇEKLEŞTİ’

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Kasım 2019’da yaptığı “NATO’nun beyin ölümü gerçekleşti” açıklamasıyla büyük bir tartışmanın fitilini ateşlemişti. Macron uzun zamandır, ABD hegemonyasından görece bağımsız tavırlar gösterebilen bir Avrupa’yı savunuyor. Fransa’yı da bu Avrupa’nın lider ülkesi yapmaya çalışıyor. NATO’ya alternatif olarak bir Avrupa ordusu kurma girişimleri de bu yönelimin bir devamı olarak okunuyor.

AUKUS ABDFRANSA İLİŞKİLERİNİ BOZDU

Özellikle Fransa ve Avustralya’nın imzaladığı, “yüzyılın askeri anlaşması” olarak anılan 65 milyar ABD Doları tutarındaki denizaltı satışı anlaşmasının ABD ve İngiltere tarafından engellenmesi Transatlantik İttifakı’nda derin bir çatlak yaratmıştı. ABD ve İngiltere’nin Avustralya’yla AUKUS ismiyle Fransa’yı devre dışı bırakan bir denizaltı anlaşması yapması Fransız hükümetinde büyük bir öfkeyle karşılanmıştı. Bu gelişmenin ardından Macron, Fransa’nın Washington Büyükelçisi’ni geri çağırmıştı.

Fransa Dışişleri Bakanı JeanYves Le Drian verdiği bir röportajda NATO’nun son durumunu “NATO’nun geleceğini etkileyecek, müttefikler arasında ciddi bir kriz” olarak nitelemişti.

MACRON’UN UKRAYNA POLİTİKASI ABD’DEN FARKLI

Macron Putin’le yapacağı görüşmeden önce yaptığı açıklamada “Finlandiya modeli masadaki seçeneklerden biri” demişti. Bu açıklama ABD’nin Ukrayna politikasından uzaklaşmayı ortaya koymuştu.

‘2022’DE SEÇİLİRSEM NATO’DAN ÇIKACAĞIZ’

Macron’un yüzde 24 oranında oy aldığı 2017 Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda, oyların 21,3’ünü alarak ikinci sıraya yerleşen ve ikinci turda Macron’la yarışan Fransa’da Ulusal Birlik Partisi (RN) lideri Marine Le Pen, seçimleri kazanması durumunda Fransa’yı NATO’dan çekme sözü verdi.

Le Pen, Fransa’nın kendi çıkarlarını gözetmesi gerektiğini belirterek “Artık başkalarının çatışmalarına sürüklenmemek için ortak NATO komutanlığından çekileceğiz.” dedi.

‘ABD SALDIRGANLIĞININ BEDELİNİ BİZ ÖDÜYORUZ’

Le Pen arkada kalan dönemde ABD’nin Batı Asya’daki saldırgan politikalarına karşı çıkışlarda da bulunmuştu. ABD’nin Okyanus ötesinde olup savaşın sonuçlarını yaşamadığına dikkat çekerek Washington’ın yol açtığı savaş ve çatışmalarda Fransa’nın göçmen sorunu başta olmak üzere bedel ödemek durumunda kaldığını vurgulamıştı.

RUSYA’YLA GERİLİM İSTEMİYOR

Le Pen Rusya’yla gerilimin Fransa’yı kötü etkilediği görüşünde. Fransız lider, ülkesinin hem Rusya hem ABD ile eşitlik temelinde iyi ilişkiler geliştirme taraftarı.

ABD’nin bir aydır süren “Rusya, Ukrayna’yı işgal edecek” propagandasının da gerçek olduğuna inanmadığını belirten Le Pen, ABD’yi yeni bir soğuk savaşa yol açacak provokasyonlar noktasında uyardı.

‘ABD MACERALARINA ALET OLMAYALIM’

2017 Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda oyların yaklaşık yüzde 20'sini alan ve 2022 seçiminin öne çıkan adaylarından Fransa’da Sosyalist Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) hareketinin lideri JeanLuc Melenchon NATO’dan çıkılmasını açıkça savunan bir diğer Fransız lider. Melenchon, Fransız halkına ve siyasetçilerine ABD’nin maceralarına alet olmamaları konusunda uyarılarda bulunuyor.

‘ÇİN VE RUSYA DÜŞMANIMIZ DEĞİL, ORTAĞIMIZ’

Rusya ve Çin’i de düşman olarak değil, Fransa’nın ortağı olarak gördüğünü söyleyen Melonchon Fransa’nın bu ülkelerle “soğuk savaştan” uzak durması gerektiğinin altını çiziyor. Fransa’nın “dünyanın polisi olmamaya kalkmaması” ve ulusal hedefleri için bu ülkelerle uyumlu bir ilişki geliştirmesini savunuyor.

‘UKRAYNA NATO’YA KABUL EDİLMEMELİ’

Melenchon, Ukrayna krizi hakkında da önemli açıklamalarda bulundu ve Ukrayna’nın NATO'ya kabul edilmemesi gerektiğini açıkça ifade etti.

Bir gazetecinin “Tayvan’ı bir devlet olarak görüyor musunuz?” sorusuna da kesin bir şekilde “Hayır” diyen Melenchon, Tayvan'ın ülke statüsünü reddetmesinin gerekçesini, Birleşmiş Milletler tarafından tanınmaması olarak belirtti. Tayvan’ın bağımsızlığını savunmanın Çin’le karşı karşıya gelmek olacağını söyleyen Melenchon “Çin’le soğuk veya sıcak bir savaştan kaçınmak için her şeyi yapacağını” ifade etmişti.

‘NATO, BATI ÜLKELERİNİ KÖLELEŞTİRME MAKİNASIDIR’

2022 seçiminin bir diğer adayı olan Eric Zemmour da Fransa’nın NATO’nun ortak askeri kanadından çıkması gerektiğini savunuyor. Geçen ay yaptığı açıklamada Zemmour “NATO Batı ülkelerini kökeleştirerek gönüllü hizmeti kabul ettiren bir makinadır.” çıkışında bulunmuştu.

‘ABD, RUSYA’YI FRANSA VE ALMANYA’DAN AYIRMAK İSTİYOR’

Zemmour, Fransa’nın NATO’nun ortak askeri kanadından çıkması gerektiğini savunuyor. 2022 seçimine ilişkin anketlerde yükselen oy oranıyla dikkat çeken Zemmour, Fransa’nın milli özelliklerini vurgulaması, Fransız kimliğinin Avrupa Birliği içinde aşınmaması için mücadele edilmesi ve göçmen sorununa aldığı sert tavırlarla tanınıyor.

Geçen Ocak ayında France 5 kanalına konuşan Zemmour, "Rusya'nın dostu olmalı ve ABD'nin aleti olmayı bırakmalıyız." dedi. ABD'nin Rusya'yı Fransa ve Almanya'dan ayırmaya çalıştığını belirten Zemmour, “Üç ülke birbirlerine her yaklaştığında Amerikalılar onları ayırmanın bir yolunu buluyor." ifadesini kullandı.

‘UKRAYNA VE GÜRCİSTAN NATO’YA ALINMAMALI’

Zemmour Ukrayna konusunda da ABD’nin politikalarına karşı çıkarak şunu ifade etti: “Barışın hakim olması için mümkün tek yol Ukrayna’nın NATO’ya alınmayacağının taahhüt edilmesidir.”

Sarkozy ve Merkel’in Gürcistan’ın NATO’ya alınmasını önleyerek büyük bir facianın önüne geçtiğini hatırlatan lider, aynının Ukrayna’da gösterilmesi gerektiğini belirtti.

Zemmour Rus halkına sevgisini de şöyle ifade etmişti: “Rus halkını seviyorum, Rus kültürünü seviyorum, Rus edebiyatının, Dostoyevski, Tolstoy, Grossman’ın hayranıyım.”

‘DE GAULLE’ÜN UYARILARINI HATIRLAMA ZAMANI’

2022 seçimine ilişkin anketlerde öne çıkan bir diğer aday anketlerde yüzde 16 oy oranına ulaşan Cumhuriyetçiler’in (Les Republicains) adayı Valerie Pecresse.

Pecresse, Ukrayna krizinin Avrupa’nın güvenliğini ilgilendirdiğini, buna rağmen meselenin Avrupa’nın dahil aktif olmadığı Rusya ile ABD arasında bir düzlemde konuşulduğuna dikkat çekti ve “Hepimiz General De Gaulle’nin mirasını yeniden hatırlamalıyız.” dedi. Fransız lider aynı zamanda, Ukrayna’nın NATO’ya üye olmasının Fransa’nın önceliği olmadığını ifade etti.

‘URALLARDAN ATLANTİK’E UZANAN BİRLİK’

Pecresse Le Monde’a yazdığı makalede Avrupa Birliği, Avrupa ülkeleri ve Rusya’yı Atlantik Okyanusu’ndan Urallar’a uzanan coğrafyada bir araya getirmeyi önerdi. Yeni bir çok kutuplu dünyanın doğuşunun önemini kaydeden Pecresse Rusya’nın konumunu şu sözlerle belirtti: “İyi tanıdığım ve aşığı olduğum Tolstoy ve Puşkin’in ebedi Rusya’sı her şey den önce Avrupa kıtasının parçasıdır ve artık ABD ile baş başa dünyayı ikiye ayırma hayalinde olmamalıdır.”

Pecresse, ABD’yi de AvrupaRusya ilişkileri konusunda uyararak “Aile işlerimize karışmamayı artık kabul etmeliler.” dedi.

‘UKRAYNA’DA TEHDİT RUSYA DEĞİL, NATO’

Halkçı Cumhuriyetçi Birlik adayı Francois Asselineau, 2022 seçim kampanyasına NATO’dan çıkma yönünde açıkmalarıyla giriyor.

ABD ve NATO’nın dünyanın dört bir yanındaki askeri üslerine dikkat çeken Asselineau, “Ukrayna’yı tehdit eden Rusya değil, Rusya’yı tehdit eden NATO” ifadelerini kullanarak bölgedeki gerilimi düşürmek için Fransa’nın NATO’dan ayrılmasını savundu.

‘DE GAULLE’ÜN TUTUMUNA DÖNELİM’

Ayağa Kalk Fransa (France Arise) adayı Nicolas DupontAignan, Fransa’nın NATO karşısında izlemesi gereken siyaset için De Gaulle’ü örnek göstererek “NATO’nun artık var olma hakkı yok” diye konuştu.

DupontAignan, Ukrayna’daki sorunun çözümü için Ukrayna’nın NATO’ya alınmayarak tarafsız kalmasını ve Donbass’ın özerkliğini önerdi.

‘ATLANTİKÇİLİĞE BAĞLILIKTAN KURTULALIM’

Vatanseverler’in (Les Patriotes) adayı ve Le Pen’in lideri olduğu partinin eski başkan yardımdıcsıı Florian Philippot, Fransa’nın NATO’dan çıkarak Atlantikçiliğe bağlılıktan kurtulacağını düşünüyor. Aksi taktirde ise  ülke çıkarlarını hiçe sayarak Ukrayna'da Rusya’yla çatışmaya süreklenebilecekleri konusunda uyarıda bulunuyor.

Philippot, NATO’nun yanı sıra Avrupa Birliği’nden de ayrılmayı savunuyor.

‘DE GAULLE GİBİ YAPALIM’

Fransa Komünist Partisi’nin lideri Fabien Roussel de NATO’dan ayrılmayı savunurken De Gaulle’e atıfta bulunanlar arasında. Ülkesinin Ukrayna’daki kriz kapsamında Romanya’ya asker göndererek gerginliği artırdığını ifade eden Roussel Avrupa’yı ilgilendiren bir savaşın Putin ile Biden arasında tartışılmasına tepki göstererek “Fransa’nın kendi iradesi nerede?” diye sordu.

CHARLES DE GAULLE KİMDİR?

Charles Andre Joseph Marie de Gaulle (22 Kasım 1890 9 Kasım 1970), 2. Cihan Harbi’nde Fransa’nın Almanya'ya yenilmesi ve ağır şartları kabullenerek savaştan çekilmesinin ardından Londra'ya giderek Alman işgaline karşı direnen Özgür Fransa Kuvvetleri hareketini başlattı. Fransa’nın 1944 Alman işgalinden kurtulmasının önderlerinden oldu. Savaşın ardından Fransız hükümetinin başkanlığını yaptı. Daha sonra görevinden istifa ederek 1958 yılına kadar yönetimden uzak kaldı. 1958 yılında yeniden siyasete döndü. Beşinci Fransa Cumhuriyeti’ni kururak bu Cumhuriyetin ilk Cumhurbaşkanı oldu. 1969 yılında görevinden istifa etti ve 1970'te hayata gözlerini yumdu.

FRANSA’YI NATO’DAN ÇIKARAN LİDER

Charles de Gaulle, NATO’dan Fransa’yı çıkaran lider olarak tanınıyor.

De Gaulle ABD’nin Avrupa üzerinde kurmaya çalıştığı hegemonyaya karşı çıkıyor ve ABD’yi dünyadaki tüm ekonomik, askeri ve siyasi süreçleri kontrol etmeye niyetli işgalci bir devlet olarak niteliyordu. Avrupalı liderlerin bunu söylemeye cesareti olmadığını fakat gerçekleri söylemenin görevi olduğunu belirtiyordu.

DE GAULLE’ÜN DOLAR HAKİMİYETİNE KARŞI MÜCADELESİ

De Gaulle, ABD’nin dünya çapında rezerv parayı altından dolara çevirmeye çalışacağını öngörüyordu. ABD’nin hiçbir alanı boş bırakmadığını, bunun etkili aracının da dolar olduğunu düşünüyordu. Cumhurbaşkanlığı döneminde ABD’nin bütçesini denkleştirmek için dolar basmaya başladığı zaman De Gaulle, Fransa’nın ABD’ye “para ödemesi yaptığını” belirterek tavrını ortaya koyuyordu.