Petrol fiyatlarında gözlenen sert yükseliş dünyanın her bölgesini olumlu veya olumsuz etkileyecek. Türkiye ve Arjantin’in krizden en fazla etkilenen iki ülke olması bekleniyor. Avrupa Birliği ve ABD kısa süreli enflasyon artışı sebebiyle krizden avantaj sağlayarak çıkabilir. Çin’in işi ise zor.
Suudi Arabistan'ın petrol sahalarına insansız hava araçlarıyla yapılan saldırının ardından dünya piyasaları karıştı. Petrol fiyatları Irak'ın Saddam yönetiminde Kuveyt'i işgal ettiği 1991 yılından bu yana en büyük yükselişini yaşadı. Brent petrolün varili 70 dolara yaklaştı.
Financial Times gazetesi petrol fiyatlarından dünyanın hangi bölgesinin nasıl etkileneceğine ilişkin bir analiz hazırladı. Analize göre petrol fiyatlarının artmasından en fazla etkilenecek iki ülke ekonomik krizde boğuşan Türkiye ve Arjantin. Financial Times'ta yer alan analizde şu ifadelere yer veriliyor:
TÜRKİYE VE ARJANTİN:
Petrol fiyatlarının artışından en fazla kaybeden iki ülke Türkiye ve Arjantin olacak hali hazırda ekonomileri kırılgan. Bu iki ülke enflasyonda kısa süreli artışlarla mücadelede yetersiz kalıyorlar.
AVRUPA:
Avrupa Birliği enflasyon yaratmaya çalışıyor. Petrol fiyatlarındaki her 10 euroluk yükseliş ülkede enflasyonu 0.3 puan yukarı çeker. Bu onlar için iyi olabilir.
ABD:
etrol fiyatlarındaki her artış ABD'nin gayri safi yurt içi hasılasını olumsuz etkiliyor. Bu yüzden 1970 yılındaki petrol krizinden beri petrol rezervleri tutuyorlar. ABD ülkesinde enflasyon yaratmaya çalıştığı için fiyatların yükselmesi o kadar da kötü olmayabilir. Öte yandan dünyaya petrol de sattıkları için kısa süreli fayda bile sağlayabilirler.
DÜNYA:
‘Dünyanın fabrikası' Çin net petrol ithalatçısı ve ekonomisi petrolde yaşanan fiyat artışlarından ciddi etkilenecek. (Bugün Reuters'ta yer alan habere göre Suudi Arabistan'dan ekim ayında Çin'e yapılacak petrol sevkiyatı 10 gün ertelendi)
MERKEZ BANKALARI:
Petrol fiyatlarındaki yükseliş genel olarak enflasyonu olumsuz etkiler. Fakat Merkez Bankacıları bunu kısa süreli bir fiyat hareketi olarak görüyor. ABD ve Avrupa Birliği enflasyon yaratmaya çalıştığı için kısa süreli fiyat artışı işlerine yarayabilir. Türkiye gibi enflasyonu kontrol altında tutmaya çalışan ülkeler için durum daha zor olacak.
