Lübnan’da, yüksek vergi oranları, hükümetin ekonomi politikaları ve iletişime getirilen yeni vergiler nedeniyle perşembe gecesi başlayan protestolarda 2 kişinin hayatını kaybettiği kaydedildi.
Vergileri kabul etmeyeceklerini bildiren binlerce gösterici “hükümet istifa” sloganları ile bütün gece sokaklardaydı. Öte yandan Lübnan polisi, protestocuları dağıtmak için göz yaşartıcı gazla müdahale etti. Sert müdahaleler göstericiler ile polisleri karşı karşıya getirdi. Lübnanlı gençler lastik yakarak barikatlar kurdu. Protestolar devam ederken, göstericiler ayrıca Lübnan’da son yıllarda görülen en büyük orman yangınlarıyla mücadelede de hükümetin yetersiz kalmasına tepki gösterdi.
Hükümet perşembe günü internet üzerinden arama yapmayı sağlayan Whatsapp, Facebook gibi uygulamalarda günlük 20 cent vergi getirileceğini açıklamıştı. Hükümetin açıklamasının ardından sosyal medyada vatandaşların tepkisi şiddetlenmeye başlamıştı. Aynı gece ise Lübnanlılar hükümeti protesto için sokağa çıkmaya başladı.
Gösterilere destek veren siyasi örgütlerden olan Arap Ulusal Gençliği Koordinatörü Mohamad Mawas eylemlerle ilgili Aydınlık’ın sorularını yanıtladı.
Lübnan’da neler yaşanıyor? Göstericilerin talepleri neler?
Lübnan’da ulusalcı halk, hükümete, devlet başkanına ve parlamentodaki otorite sahibi partilere karşı güncel ekonomik durum, yolsuzluklar ve vergiler sebebi ile protesto gösterileri düzenliyor.
Göstericilerin ana talebi, tutucu sistemi yıkmak, hükümetin istifası, yolsuzluk yapanların hesap vermesi ve ülkenin siyasetçiler tarafından yağmalanan kaynaklarının geri iade edilmesi.
Göstericiler şunun çok iyi farkında ki, Lübnan’da yaşanan her şey Dünya Bankası tarafından yönetilen küresel yağma sisteminin ve ABD’nin uyguladığı ekonomik yaptırımların bir sonucu. Bu yüzden göstericiler eylemlerde Lübnan bayrağı taşıyor.
Eylemlere hangi yaş grubu ve sınıflardan katılım var?
Eylemlere yoğun olarak gençler katılıyor. Bu gençlerin çoğu bir siyasi parti ile hareket etmiyor, genelde örgütsüz ya da sivil toplum kuruluşlarından gençler.
Eylemler, ekonomik krize, vergilere ve yolsuzluklara karşı olduğu için katılımcılar genellikle emekçi sınıftan, fakir insanlar. Emekçilerin, ülkeyi küresel sermaye ile ilintili olarak yöneten burjuvaziye karşı harekete geçtiğini söyleyebiliriz.
Hangi siyasi gruplar eylemleri destekliyor, hangileri karşı?
Ulusalcı, solcu partiler ve mezhepçi olmayan partiler eylemleri destekliyor ve katılıyor. Hizbullah kendisi resmi olarak katılmıyor çünkü parlamento içinde bir parti fakat destekçilerini eylemlere katılma noktasında serbest bıraktı. Bu da destek anlamına gelebilir. Çünkü parlamentodaki diğer partnerleri gibi yolsuzluklara bulaşmadı.
Fakat parlamentodaki diğer partiler, eylemcilere “değişim yanlısı” oldukları yönünde yalanlar söyleyerek onları aldatmaya çalışıyor. Cumhurbaşkanı ve başbakanın tutumu ise en kötüsü. Göstericileri küçümsüyorlar ve onları ‘isyancı’, ‘cahil’ insanlar gibi lanse ediyorlar.
Gidişat ne yönde? Eylemler başarıya ulaşacak mı?
Bence eylemler devam edecek, özellikle de güvenlik güçleri dün gece aşırı şiddet kullanıp, pek çok göstericiyi tutuklayıp, 2 eylemciyi öldürdükten sonra...
Lübnan uzun süredir, tutuculuk karşıtı tarafsız gösterilere şahit olmuyordu. Ve şu an ekonomik koşullar en berbat durumda.
Dolayısıyla gösteriler devam edecek gibi görünüyor. Başarıya ulaşmasını umuyoruz.
NASRALLAH'TAN AÇIKLAMA
Lübnan’daki Hizbullah örgütünün Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, ülkede düzenlenen hükümet karşıtı gösterilerin arkasında dış mihrakların bulunmadığını belirterek, “Vatandaş, Enformasyon Bakanı’nın kışkırtıcı bir dille WhatsApp uygulamasına vergi getirileceğini duyurmasına öfkelendi ve WhatsApp vergisi, bardağı taşıran son damla oldu” dedi.
Nasrallah, destekçilerine hitaben yaptığı televizyon konuşmasında, Lübnan’daki ekonomik sorunlar ve yeni vergiler nedeniyle önceki günden bu yana devam eden hükümet karşıtı protestolarla ilgili değerlendirmede bulundu.
Perşembe gününden beri düzenlenen gösterilerle halkın acısını dillendirdiğine ve buna karşı hükümetin henüz bir adım atmadığına işaret eden Nasrallah, yöneticilerin artık halkın yeni vergi ve zamları kaldıramayacağına ikna olması gerektiğini savundu.
‘30 YILLIK POLİTİKANIN SONUCU’
Nasrallah, ülkedeki ekonomik ve mali durumun son 30 yıllık politikanın birikimi olduğunu savunarak, “Ancak önümüzde bir sorun var ve bizler de dahil herkesin sorumluluğunu üstlenmesi gerekiyor” dedi.
İsim vermeden eski yöneticileri eleştiren Nasrallah, “Geride kalan 30 yıl boyunca ülkeyi yöneten ve bundan yararlananların, bugün çıkıp ‘istifa ederim’ diye beklenmesi kabul edilemez” ifadelerini kullandı.
‘İSTİFA DOĞRU OLMAZ’
“Hükümetin istifa etmesini desteklemiyoruz. Çünkü bu, yakın zamanda hükümet olmayacak anlamına gelir” diyen Hizbullah lideri, mevcut hükümete yeni bir ruhla devam etmeleri gerektiğini savundu.
Nasrallah, ülkede parlamento seçimlerinin yenilenmesi halinde farklı bir sonucun ortaya çıkmayacağı dolayısıyla bu gibi tezlerle vakit kaybetmemeleri gerektiğini belirtti.
‘DIŞ MİHRAKLAR DEĞİL, WHATSAPP VERGİSİ’
3 gündür devam eden hükümet karşıtı gösterilerin arkasında dış mihrakların olup olmadığına ilişkin ise şunları kaydetti:
“Ülkedeki protesto gösterilerin arkasında herhangi bir parti, örgüt veya yabancı diplomatik temsilcilik yok. Vatandaş, Enformasyon Bakanı’nın kışkırtıcı bir dille WhatsApp uygulamasına vergi getirileceğini duyurmasına öfkelendi ve WhatsApp vergisi, bardağı taşıran son damla oldu.”
Sokağa inme pahasına halkın sırtını bükecek yeni vergilerle mücadele edeceklerini vurgulayan Nasrallah, Hizbullah örgütünün sokağa inmesi halinde taleplerini elde etmeden geri adım atmayacağını öne sürdü.