TEVFİK KADAN

Doğu Akdeniz'de son günlerde olağanüstü bir yoğunluk yaşanıyor. Rusya'nın 24 Şubat'ta Ukrayna operasyonunu başlatmasının ardından ABD, Fransız ve İngiliz Donanması, uçak gemisi dahil olmak üzere çeşitli savaş gemilerini bölgeye göndermişti. Rus Donanması da Baltık ve Kuzey Filosu'ndan gemilerini Doğu Akdeniz'e çekti. Son çekilen uydu fotoğraflarında Rusların en az 16 savaş gemisinin bölgede olduğu görülüyor. Karadeniz'deki gerginliğin tüm etkilerini hisseden Doğu Akdeniz cephesi, önümüzdeki günlerde daha da ısınabilir...

ABD'Lİ SÖZCÜ'DEN DOĞU AKDENİZ MESAJI

Önceki gün Yunanistan devlet televizyonu ERT'ye konuşan ABD Dışişleri Bakanlığından bir sözcü, Ukrayna operasyonunun Doğu Akdeniz’in stratejik önemini artırdığını söyledi. Doğu Akdeniz'in, Avrupa'nın Rusya'dan enerji bağımsızlığı elde etme çabasındaki rolüne atıfta bulunan sözcü, “Hedefimiz Putin üzerindeki baskıyı sürdürmek ve Rusya'dan enerji kaynaklarını çeşitlendirmeye devam etmektir. Hedefimize ulaşmak için Avrupa ve Doğu Akdeniz'deki diğer ortaklarla tam işbirliği içindeyiz.” ifadelerini kullandı. Sözcü demecinde, “Yeni dönemde Doğu Akdeniz bölgesi, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithal etme kapasitesi, yenilenebilir enerji kaynakları ve elektrik ara bağlantıları gibi altyapı olanaklarıyla daha önemli bir rol oynayacaktır.” diye konuştu.

Habere göre Mısır'ın Doğu Akdeniz’de oynadığı kritik role de atıfta bulunan sözcü, şu ifadeleri kullandı:

“Mısır'ın kendi gazı ile İsrail'in gazının LNG olarak sıvılaştırılmasında ve Avrupa'ya taşınmasında önemli bir rol oynadığını görüyoruz. Mısır ve Yunanistan özelinde planlanan bağlantılar ve İsrail, Kıbrıs ve Avrupa'nın elektrik şebekelerini birbirine bağlayacak olan EuroAsia projesi gibi elektrik ara bağlantıları üzerinde duruyoruz.”

GÜNEY KIBRIS'A ÜST DÜZEY ZİYARET

Diğer yandan pandemi sürecinde duran Doğu Akdeniz'deki ikili temaslar da yeniden yoğunlaşmaya başladı. Dün Mısır Genelkurmay Başkanı Korgeneral Osama Askar, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ne gitti. Rum lider Nikos Anastasiadis'i ziyaret eden Askar, daha sonra Savunma Bakanı Charalambos Petrides ve Ulusal Muhafız Ordusu Komutanı Korgeneral Demokritos Zervakis ile ikili görüşmeler yaptı. Fileleftheros’un haberine göre, görüşmelerde iki taraf arasındaki savunma işbirliği askerî düzeyde gözden geçirildi. Bu çerçevede “iki ülkenin karşı karşıya bulunduğu ortak meydan okumalar” tanımlandı. Haberde; “Gerek Güney KıbrısMısır arasındaki ikili Savuma İşbirliği Programı, gerek Yunanistan’ın da dahil olduğu üçlü işbirliği kapsamındaki diğer ortak konularda işbirliğini daha da derinleştirme niyeti ortaya konuldu.” denildi.

Askar’ın ziyareti öncesinde, Rum Enerji Bakanı da Mısır’ı ziyaret etmişti.

NATO GÖREV GRUBU BÖLGEDE

NATO Daimi Deniz Görev Grubu 2'ye bağlı 6 farklı ülkeden 6 savaş gemisi de Doğu Akdeniz'deki ortak operasyonlarını sürdürüyor. Son olarak gruba İngiliz muhrip HMS Diamond katıldı. Portsmouth'ta konuşlu gemi, etkili bir hava savunma destroyeri olarak biliniyor. Gemi, geçen yıl İngiliz uçak gemisi HMS Queen Elizabeth'e eşlik ederek yedi aylık bir görev yürütmüştü.

HMS Diamond'ın katıldığı NATO Görev Grubu'nda şu an İtalya, İspanya, Kanada, Yunanistan ve Türkiye'nin gemileri yer alıyor. Aynı görev grubuna bağlı Romanya gemisi ise Karadeniz'de bulunuyor.

RUSYA'DAN SAVUNMA KATMANI

Batı'nın Doğu Akdeniz'e gelmesiyle birlikte Rusya da Baltık ve Kuzey Filosu'ndaki bazı gemilerini Doğu Akdeniz'e çekti. 24 Şubat'ta Ukrayna operasyonu başladıktan sonra çekilen uydu görüntülerinde, 16 gemiden oluşan Rus Filosu'nun bir arada Suriye/Tartus'a doğru ilerlediği görülüyor. Uzmanlarca bu durum, Rusya'nın Karadeniz'deki deniz operasyonları için bir dış savunma katmanı olarak değerlendiriliyor. Özellikle Ege'ye uçak gemisi sokan ABD'nin herhangi bir müdahalesine karşı bölgede toplanan Ruslar, önemli bir caydırıcılık kurmuş durumda. Özellikle Batı, Rusya'nın Kilo sınıfı denizaltılarının Girit açıklarında büyük sorunlar çıkarabileceğini değerlendiriyor.

SIRADIŞI FORMASYON

Bu sıradışı oluşum, Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) Sentinel 2 uydusu tarafından kaydedildi. Görüntüde 16 Rus savaş gemisi birarada görünüyor. Kurulan formasyon, sadece 0.9 mil (1,5 km) çapında ve 1,7 mil (2,7 km) uzunluğunda. Yani tüm gemiler birbirlerinin görüş alanı içinde yer alıyor. Buna benzer formasyonlar, genellikle tatbikatlar sırasında görülüyor ancak savaş koşullarında bu durum pek mümkün değil. Normalde farklı gruplar halinde çalışan bu gemiler,  açıkça Akdeniz'de tek bir yerde toplanarak mesaj veriyorlar.

Grup içinde çok etkili gemiler yer alıyor. Bunlardan Slava sınıfı kruvazörler, antigemi kabiliyetine sahip önemli platformlar. Her biri 16 adet P1000 Vulkan süpersonik füzesi ile 64 adet S300F Rif füzesi taşıyorlar. Grup içinde Kilo sınıfı denizaltılar, Udaloy sınıfı destroyerler ve Amiral Grigorovich sınıfı fırkateynler de var. Fırkateynler ve BuyanM sınıfı bir korvet, Kalibr seyir füzelerini taşıyor. Kilo sınıfı denizaltılarda da bu füzelerden mevcut. NATO, dizel elektrikle çalışan bu denizaltılar için “kara delik” nitelemesi yapıyor.

YUNANİSTAN'DAN MBDA İLE FÜZE ANLAŞMASI

Diğer yandan Yunan Deniz Kuvvetleri ile Hava Kuvvetleri, çeşitli platformların ihtiyaçlarına yönelik olarak tedarik edilecek 6 farklı füze sistemi için Avrupalı MBDA şirketi ile iki ayrı sözleşme imzaladı. 24 Mart’ta atılan imzalardan ilki kapsamında MBDA, Yunan Deniz Kuvvetleri envanterine girecek olan 3 adet FDI HN (Savunma ve Müdahale Fırkateyni) sınıfı gemi için ASTER 30 B1 hava savunma füzeleri ve MM40 Exocet Block 3C gemisavar füzeleri tedarik edecek. Bu anlaşma, opsiyonel olarak, yine FDI HN sınıfı ilave bir geminin daha aynı silahlarla donatımını da kapsıyor.

Yunan Hava Kuvvetleri ile imzalanan ikinci anlaşma ise 6 adet Rafale uçağının farklı silah sistemleriyle donatımını konu alıyor. Ocak 2021’de imzalanan ve 18 adet Rafale’nin donatımını kapsayan daha önceki bir anlaşmanın devamı olan bu yeni anlaşma kapsamında da firma, Meteor görüş ötesi havahava füzelerini, SCALP seyir füzelerini, MICA çok fonksiyonlu havahava füzelerini ve AM39 Exocet gemisavar füzelerini tedarik edecek. MBDA tarafından konuyla ilgili yapılan açıklamada ayrıca, Yunan savunma sanayisinin, hem bu anlaşmaların hayata geçirilmesinde hem de söz konusu füzelerin gelecekteki destek süreçlerinde rol alacağı vurgulandı. Aydınlık