METE ŞAHİN KARATAŞ / SAN FRANCISCO ŞAFAK ERDEM

Cumhuriyetçi Parti taraftarlarının da yoğun olarak katıldığı 6 Ocak 2021 tarihinde on binlerce Amerikalı, 3 Kasım 2020 seçimlerinin onaylanması için oturumun yapıldığı kongre binası önünde bir gösteri düzenlemişti. Gösteriden çıkan bir grup insanın Capitol olarak bilinen Amerikan Kongre binasına girmesi dünya çapında yankılar doğurmuştu. Donald Trump bu eylem sebebiyle “halkı isyana teşvik” suçlamasıyla yargılanmış, ancak aklanmıştı.

EYLEMCİLER İLE KONGRE’Yİ BASANLAR FARKLI

Cumhuriyetçi Ulusal Komite aldığı kararla Kongre eylemini “meşru siyasi söylem” olarak gördüğünü açıkladı. Komite kararı alma sürecinde, Donald Trump’ın yakın çevresinden 400 kişiyle ve 6 Ocak’ta ABD’nin birçok eyaletinden kongre binası önünde on binlerce insanı bir araya getiren "Stop the Steal” (“Hırsızlığı Durdur”) hareketini örgütleyenlerle görüşmeler yaptı.

Karar tasarına yalnızca birkaç üye karşı oy kullandı.

Ulusal Komite Başkanı Chair Ronna McDaniel CNN’ye verdiği röportajda, Komite kararının 6 Ocak eyleminde şiddete karışanlarla karışmayan geniş eylemci kitlesi ile Capitol binasına girenler arasında ayrım yaptığına dikkat çekti.

TRUMP: SEÇİM SONUÇLARINI GEÇERSİZ SAYACAĞIM

Kararın Trump’ın 2024'te yeniden seçilirse, 6 Ocak eyleminde hüküm giyenler için affı dikkate alacağını açıklamasından günler sonra gelmesi dikkat çekti. Trump, seçilmesi durumda hedefinin seçim sonuçlarını geçersiz saymak olduğunu bu açıklamada ilk kez ortaya koydu. Ayrıca seçimi kazanması durumunda “6 Ocak eyleminde hüküm giyenler için affı dikkate alacağını” söyledi.

Açıklamada Trump, kendi başkanlık döneminde başkan yardımcılığı görevinde bulunan Mike Pence’i de seçimi geçersiz kılabilecekken bunu yapmamakla eleştirdi.

TRUMP SORUŞTURMASINA KATILANLAR KINANDI

Ulusal Komite aynı kararda, Capitol'deki eyleme ilişkin soruşturmaya katıldıkları gerekçesiyle Cumhuriyetçi Parti Temsilcileri Liz Cheney ve Adam Kinzinger'i kınadı.

Cumhuriyetçi Ulusal Komite Başkanı Ronna Mcdaniel yaptığı açıklamada, kongre eylemini eleştiren iki Cumhuriyetçi vekile “Demokratların önderlik ettiği, meşru politik söylemde bulunan ve Capitol’deki şiddetle hiçbir ilgisi olmayan sivil vatandaşlara yönelik yürüttüğü zulümde ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’ye katılmayı seçtiler” şeklinde ağır eleştirilerde bulundu. Ronna Mcdaniel “Liz Cheney ve Adam Kinzinger bir çizgiyi aştığını” vurguladı. Komite, Cheney and Kinzinger’i, 2022’nin Kasım ayında yapılacak Senato seçimlerinde Cumhuriyetçi çoğunluğu kazanmaya çalışmak yerine Trump’ı mahvetmek için Demokratlarla iş birliği yapmakla itham etti.

Illinois'den Cumhuriyetçi Ulusal Komite üyesi Richard Porter da tartışmaya katıldı. 6 Ocak’taki kongre eylemi hakkındaki soruşturma için Kongre normlarından giderek daha fazla kopan fiili bir Demokrat soruşturmasıdır” ifadesini kullandı. Liz Cheney ve Adam Kinzinger’ı da eleştiren Richard Porter “Komitedeki sözde Cumhuriyetçiler iki tarafı da tutmaya özeniyorlar, ancak şiddete katılmayan sıradan insanların hedef alınıp terörize edilmesine karşı gerçek bir koruma veya yasal süreç yok” dedi.

CAPITOL EYLEMİNİ SORUŞTURAN DEMOKRAT: KARAR SKANDAL

6 Ocak’taki Capitol eylemini soruşturan Demokrat Parti Temsilcisi Jamie Raskin, karar hakkında “Cumhuriyetçi Parti artık darbe girişimini ve kanlı bir ayaklanmayı siyasi ifade olarak tanımlayacak kadar uçmuş durumda” dedi. Raskin şu ifadeleri kullandı: “Büyük bir siyasi partinin Anayasa’yı ve savunduğu için Liz Cheney’i kınaması ve Donald Trump’ın isyana dahli üzerine hiçbir şey söylememesi tarihçilerin dehşete düşecekleri bir skandaldır.”

Adam Kinzinger ise karar sonrasında Cumhuriyetçi Parti’de “aşırıcılığın yükselişte olduğunu” belirtti.

Liz Cheney de “Partimdeki Donald Trump’ı sahiplenmek için Anayasa’yı terk edenleri tanımıyorum. Tarih onların yargıcı olacak. Anayasal cumhuriyetimiz için savaşmaktan asla vazgeçmeyeceğim” şeklinde konuştu.