Havaların ısınması ve okulların tatil olmasıyla birlikte çocuklar dışarıda daha çok vakit geçirmeye başlıyor. Güneş ışınlarının ve çeşitli çevresel faktörlerin etkisiyle çocuklar yaz mevsiminde çeşitli hastalıklara yakalanabilmektedir.
Çocuklarda yaz hastalıkları nelerdir?
Sıcak yaz havalarında dışarıda korunmasız kalmak hem çocuklarda hem de yetişkinlerde çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Denizde, havuzda, parklarda kısacası açık havada daha fazla zaman geçirmenin yanı sıra çocuklar virüs ve bakteri gibi patojenlere daha kolay maruz kalabilmektedir. Ebeveynlerin yaz hastalıklarına karşı farkındalıkları, çocukların hastalığa yakalanma riskini en aza indirir.
Çocuklarda görülen yaz hastalıklarından bazıları şu şekilde sıralanabilir:
Sıcak Çarpması (Güneş Çarpması) ve Sıcak Bitkinliği: Güneş çarpması, özellikle güneş ışınlarının yere daha dik çarptığı sıcak yaz günlerinde, açık havada uzun süre kalan çocuklarda görülebilen hastalıklardan biridir. Sıcak çarpması 5 yaşın altındaki çocuklarda daha sık görülür. Sıcak çarpmasının en sık görülen semptomları yüksek ateş, başlangıçta aşırı terlemenin kademeli olarak azalması, yorgunluk, çarpıntı, mide bulantısı ve takip eden saatlerde bilinç kaybıdır. Sıcak çarpması, çocuklarda ısıya bağlı en ciddi hastalıklardan biridir.
Bakteriyel cilt (deri) enfeksiyonları: Bakteriyel cilt enfeksiyonları çoğunlukla tropik iklime sahip ülkelerde yaşayan çocuklarda görülür, ancak çocuklar sıcak ve nemli havalarda yüzme havuzları ve parklar gibi halka açık alanlarda daha fazla zaman geçirirse diğer bölgelerde de ortaya çıkabilir. Çocuklarda bakteriyel deri enfeksiyonları erken tedavi edilmezse menenjit ve nefrit gibi daha ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Bakteriyel cilt enfeksiyonlarına genellikle streptokok adı verilen bir grup bakteri neden olur. Çocukların bakteriyel cilt enfeksiyonlarına daha yatkın olmasının nedeni, çevrelerindeki nesnelere ve insanlara dokunmayı tercih etmeleridir. Çocukluk ve bebeklik döneminde ellerin ağız ve yüze daha fazla kullanılması enfeksiyon riskini artırmaktadır. Ebeveynlerin gerekli hijyen kurallarına uyması durumunda bakteriyel cilt enfeksiyonlarının büyük bir kısmı önlenebilir.
Mide ve bağırsak enfeksiyonları: Mide ve bağırsak enfeksiyonları, yaz aylarında çocuklarda en sık görülen hastalıklardır. Çocukların açık havadayken de evde olduğu kadar temizliğe ve hijyene dikkat etmesi her zaman kolay değildir. Bu, çocukların virüs, bakteri ve parazit gibi mikroplarla enfekte olmasını kolaylaştırır. Çocuklarda en sık görülen gastrointestinal enfeksiyonlardan biri, yolcu ishali veya turist ishali olarak bilinen hastalıktır. Turist ishaline neden olan faktörler, başlangıçta insan dışkısı ile kontamine olmuş suyun ağza sızması ve açık yemek yemeyi içerir. Yazın ortak kullanım alanlarından biri olan havuz gibi alanların yetersiz temizliği çocuklarda midebağırsak enfeksiyonu riskini artırıyor. Yolcu ishali genellikle kendiliğinden geçer ancak ishal devam ederse en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanızda fayda vardır. Aksi takdirde bu durum çocuklarda sıvıelektrolit dengesinin bozulmasına ve daha ciddi sağlık sorunlarının başlamasına neden olabilir.
Dehidrasyon (sıvı kaybı): Uzmanlar, "Çocuklar hangi yaz hastalıklarından muzdariptir?" sorusunu cevaplarken dehidrasyona özellikle dikkat ederler. Dehidrasyon, sıcak havalarda aşırı terleme sonucu ortaya çıkan ve erken evrelerde yakalanmadığı takdirde ciddi komplikasyonlara neden olabilen bir durumdur. Normal şartlar altında, vücut tarafından atılan kadar sıvı alınır. Sıcak çarpması ve gastrointestinal enfeksiyonlar, yaz aylarında çocuklarda dehidrasyonun ana nedenleridir. Kusma ve ishal çocukların vücutlarından daha fazla sıvıyı uzaklaştırır. Bu nedenle kusma ve ishal gibi sağlık sorunları olan veya aşırı terlemeye maruz kalan çocuklara susamasalar dahi takviye yapılması önemlidir.
İdrar yolu enfeksiyonları: Yaz döneminde çocuklarda görülen hastalıklardan biri de idrar yolu enfeksiyonudur. Kızları daha çok etkileyen idrar yolu rahatsızlıkları genellikle negatif bakteri grubunun neden olduğu enfeksiyonlardır. Havuz ve deniz suyunda bulunabilen bu bakteriler çocukların üriner sistemine ulaşarak idrar yolu enfeksiyonuna neden olur. İdrar yolu enfeksiyonunun belirtileri yüksek ateş, yanma ve idrar yaparken ağrıdır. İdrar yolu enfeksiyonu tedavi edilmezse ileride hipertansiyon ve böbrek yetmezliği gibi klinik tabloların ortaya çıkmasına neden olabilir. İdrar yolu teşhisi konan çocukların ebeveynleri, çocuklarına bol su içirmeyi, iç çamaşırlarını temiz ve kuru tutmayı ihmal etmemelidir.
Kulak enfeksiyonları: Çocuklarda yaz hastalıkları nelerdir? Bu sorunun yanıtları arasında kulak enfeksiyonları ilk sırada yer almaktadır. Özellikle kirli havuzlara ve denizlere giren çocuklar bu sularda mantar ve bakteri gibi mikroplara bulaşabilmektedir. Kaşıntı ve ağrı kulak enfeksiyonu belirtilerinin başında gelir. Akut başlayan kulak enfeksiyonları, tedavi edilmezse gelecekte kronik kulak enfeksiyonlarına yol açabilir.
Böcek alerjisi: Yaz döneminde havaların ısınmasıyla birlikte böcek ve sineklerin daha sık görüldüğü görülmektedir. Bu dönemde dışarıda daha fazla zaman geçiren çocuklarda böcek ısırıkları çok yaygındır. Özellikle arı sokmaları çocuklarda alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Böcek alerjisi durumunda çocuklarda kaşıntı, kızarıklık, nefes almada zorluk, kramplar görülebilir. Böcek sokması sonucunda herhangi bir alerji oluşmuyorsa evde uygulanabilecek soğuk kompres gibi yöntemlerle böcek sokması rahatlatılabilir. Ancak alerjik reaksiyon oluştuğu durumlarda vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak önemlidir.