ABD, Çin'deki ayrılıkçı enstrümanlarını ödüllendirecek. CIA taşeronu Amerikan Demokrasi Vakfı, bu yılki demokrasi ödüllerini, Çin yönetimini hedef alan ayrılıkçı gruplara verecek. Ödül alacak kurumlardan biri de Türkiye'de bulunan Seyit Tümtürk'ün bağlı bulunduğu Dünya Uygur Kongresi.

ERCAN KÜÇÜK

Çin'i ticari olarak sıkıştırmaya çalışan ABD, ülkeyi bir yandan da ‘insan hakları ve demokrasi düşmanı’ olarak göstermeye çalışıyor. CIA'nın taşeronu NED, ABD Kongre Binası evsahipliğinde Çin'in etnik ve dini bölücülerini ödüllendirecek.

Milyonlarca dolar fonla dünyada ‘demokrasi ve özgürlük’ maskeli etnik, dini bölücülüğü destekleyen Amerikan Demokrasi Vakfı (NED)'nın son dönemde en çok ilgilendiği ülkelerden biri Çin. Ayrılıkçı Uygurların dünyadaki sivil çatı örgütlenmesi Dünya Uygur Kongresi (DUK)'ne milyonlarca dolar yardım yapan NED, ABD'de yaşayan DUK Onursal Başkanı Rabia Kadir'in açıklamalarına göre, kongre çalışanlarının maaşlarını da ödüyor.

CIA’nın yasadışı operasyonlarının taşeronluğunu yapan NED, sadece Uygurlarla değil Çin'in Sinciang Uygur Özerk Bölgesi'ndeki bütün ayrılıkçı gruplarla yakın temas halinde. Hatta kuruluş 2019 Demokrasi Ödüllerini Çin'deki etnik ve dini ayrılıkçı gruplara ayırdı.

1989 OLAYLARININ 30. YIL DÖNÜMÜNDE…

NED Başkanı Carl Gershman, “2019 Demokrasi Ödülü, zamanımızın en önemli insan hakları mücadelelerinden birinin ön saflarında çalışan üç grubu onurlandırıyor" diyerek söz konusu grupları açıkladı:

Dünya Uygur Kongresi adına Dolkun İsa,

Tibet eylem Enstitüsü adına Lhadon Tethong,

ChinaAid adına Bob Fu.

Gershman şöyle sürdürdü: "ÇKP'nin kimliklerini ve tarihini silmeyi amaçlayan sistematik baskısına karşı savaşan bu üç gruba ve inanç özgürlüklerini, dillerini, kültürlerini ve en temel haklarını korumak için çabalarına saygı duyuyoruz.”

Reklamdan sonra devam ediyor 

Ödüller, 4 Haziran 1989'da Çin'in Tiananmen Meydanı'nda yaşanan, iç karışıklık yaratmak amacıyla ABD'nin müdahil olduğu öğrenci hareketinin 30. yıl dönümüne denk getirilen törende verilecek. NED, olayların bastırmasını ‘katliam’ olarak gösteriyor.

BÖLÜCÜ ÖRGÜTLER

NED'in ödül vereceği örgütler dini ve etnik bölücü çalışmalarıyla tanınıyor.

ChinaAid, Çin'in dini özgürlükleri ve insan haklarını yok saydığını savunarak dünyada bu yönde propaganda yapan, Hristiyan bir kuruluş olarak biliniyor.

Tibet Eylem Enstitüsü ise Tibet ayrılıkçılarının örgütü. 2009'da kurulan Enstitü, misyonunu “Tibet özgürlük hareketini ilerletmek için stratejik şiddetsiz eylem ile dijital iletişimin gücünü birleştirir” biçiminde tanıtıyor.

ABD Kongre Binası'nda düzenlenecek programın ilan edilen konuşmacıları: Temsilciler Meclisi üyeleri Cumhuriyetçiler'den Elizabeth Cheney, Mike McCaul, Demokratlar'dan Joaquin Castro. Nancy Pelosi de ev sahibi konuşmacı.

NED 3 Haziran'da da ‘Çin'in baskı modeli: Tiananmen, bugün, yarın’ başlıklı bir konferansa ev sahipliği yapacak. Açış konuşmasını ABD Senatörü Robert Menendez ve Amerika Birleşik Devletleri Uluslararası Dini Özgürlük Elçisi Sam Brownback 'in yapacağı programda Dolkun Isa, Lhadon Tethong ve Bob Fu da konuşma yapacak. Programın 2. Bölümünün konusu Çin'in sözde kurduğu teknolojik baskı. Konuşmacılar China Digital Times'tan Xiao Qiang, İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden Sophie Richardson.

SEYİT TÜMTÜRK'ÜN ÖRGÜTÜ

NED'in 2019 Demokrasi Ödülü'nü vereceği kuruşlardan Dünya Uygur Kongresi, Türkiye'de Uygur ayrılıkçılığının başını çeken Seyit Tümtürk'ün de bağlı olduğu örgüt. Tümtürk Dünya Uygur Kongresi'nin Nisan 2014'teki kurucuları arasında yer alırken daha sonraki dönemlerde Genel Başkan Yardımcılığına kadar yükseldi. 2017'de DUK'tan ayrılsa da Seyit Tümtürk'ün Genel Başkanı olduğu Kayseri merkezli Doğu Türkistan Kültür ve Yardımlaşma Derneği de DUK'a bağlı teşkilatlar arasında yer alıyor. Tümtürk daha önce, Uygur teşkilatlarının ABD'den para aldıklarını itiraf etmişti.


AYDINLIK