Meclis’te Afganistan ve Libya tezkereleri aynı gün görüşüldü. Görüşmelerde iki tezkere için de CHP adına Kemal Kılıçdaroğlu’nun Dış Politika Başdanışmanı Ahmet Ünal Çeviköz konuştu. İki tezkerenin de aynı gün görüşülmesine dikkat çeken Çeviköz, Afganistan tezkeresi ile Libya tezkeresinin aynı güne konmasının Libya tezkeresinin süresine haklılık kazandırma amaçlı olduğunu iddia etti. İki tezkerenin birbirinden çok farklı olduğunu kaydeden Çeviköz, Afganistan tezkeresinin uluslararası hukuka uygun olduğunu söyledi. Çeviköz NATO’yu öne çıkararak, Afganistan tezkeresine daha önce olduğu gibi yine destek vereceklerini açıkladı.
'LİBYA TEZKERESİ HUKUKA AYKIRI'
Afganistan’da NATO vurgusuyla tezkereye “Evet” oyu vereceklerini ifade eden Ünal Çeviköz, Libya'ya asker gönderilmesine ilişkin başta ABD, Fransa ve Yunanistan olmak üzere ABD’nin etkilediği ülkelerin karşı çıktığı Libya’ya asker göndermede ise farklı bir tutum aldı. Çeviköz konu ile ilgili Meclis’e gelen Cumhurbaşkanlığı tezkeresi üzerine yaptığı konuşmada tezkereye itiraz etti. Geçen yıl Libya tezkeresinin hazırlıkları konuşulurken, sürekli olarak Türkiye'nin Libya’ya gitmemesini, Libya’nın iç savaşa doğru gittiği uyarısı yaptıklarını belirten Çeviköz, şu ifadeleri kullandı: “14 Aralık tarihinde sözde gündemde olmayan ve önemsenmiyormuş havasıyla geri planda bırakılan Güvenlik ve İş Birliği Mutabakat Muhtırası Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne getirildi. Ardında da, 16 Aralık tarihinde olağanüstü bir Dışişleri Komisyon toplantısı yapılarak gündeme alındı. Bilahare 2 Ocak tarihinde apar topar tezkere Meclis’e geldi, biz de tezkerenin esasına ilişkin olarak Anayasa'ya aykırılıklarını dile getirdik. Çünkü yurtdışına askerimizin gönderilmesine izin verilmesi Anayasamızın 92'nci maddesine aykırı unsurlar içeriyor ve tezkere talebi 'uluslararası hukukun meşru saydığı hâllerde' ifadesini karşılamıyor. Çünkü bu tezkere Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu kararlarını ihlal ediyor dedik.”
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarına ve uluslararası hukuka göre hareket edilmesini isteyen Çeviköz şu iddialarda bulundu:
'LİBYA'DA HÜKÜMETİN KALACAĞI NE MALUM?'
“Gelelim tezkerenin süresine. Söz konusu metinde on sekiz aylık izin isteniyor. On sekiz ay askerlik bile yok artık, nereden çıktı bu on sekiz ay? Üstelik bu on sekiz ay 24 Aralık 2021 tarihi için kararlaştırılan Libya seçimlerinin süresini de aşıyor. Bu seçimlerden sonra iktidarı Libya'ya davet ettiği ileri sürülen Ulusal Mutabakat Hükûmetinin kalıp kalmayacağı ne malum? Askerlerimizi orada bulundurmanın gerekçesi ne olacak? Hangi meşruiyete dayanılacak? Seçimlerden söz açılmışsa yoksa siz olası bir erken seçimde iktidarı kaybedeceğinizin farkındasınız da şimdiden peşin peşin izin mi istiyorsunuz?
“İktidarın bugün bütün bu tartışmaların önünü kesmek için bir tek argümanı olabilir, o da Deniz Yetki Alanları Anlaşması ile Askerî Güvenlik Anlaşması'nda imzası olan Ulusal Mutabakat Hükûmetinin korunması. Tekrar ediyorum: Silahlı Kuvvetlerimiz kimsenin özel güvenlik gücü olamaz.”
‘MACERA’
İktidarın bu tezkere özelinde attığı adımların ülkemizin itibar kayıplarına yeni halkalar eklediğini öne süren Çeviköz, “Maceraperest politikalar ülkemizi âdeta, kurtlar sofrasına atmakta ve hukuksuz uygulamalarla karşı karşıya getirmekte. Bunun en son örneğini maalesef, bir konteyner gemimizin hukuksuzca aranmasında da gördük. İktidarın risk algısını anlamak gerçekten mümkün değil” dedi. Çeviköz, konuşmasının sonunda da sıraladığı gerekçelere dayanarak Libya’ya asker gönderme tezkeresine “Hayır” diyeceklerini açıkladı.
BIDEN İTTİFAKI
Türkiye’nin milli çıkarlarını esas alan Libya tezkeresi için TBMM Genel Kurulu’nda yapılan oylamada, CHP ile birlikte İyi Parti ve HDP de “Hayır” oyu verdi. “Libya’da ne işimiz var” diye tezkereye itiraz edenlerin NATO bağlantılı Afganistan tezkeresine hiç itiraz etmemesi, “Afganistan’da ne işimiz var?” dememeleri dikkat çekti. Libya tezkeresi Ak Parti ve MHP'nin oyları ile kabul edildi.
