Ayasofya’nın yeniden camiye dönüştürülmesi tartışılırken, akıllara Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın birkaç ay önce söylediği “Önce Sultanahmet'i doldurun' sözleri geldi. Aydınlık, İstanbul Fatih’te bulunan Ayasofya’nın çevresindeki camileri gezdi. Civarda Sultanahmet Camisi gibi Osmanlı'dan kalan, tarihi nitelikte yedi cami daha bulunuyor.
Yoğun turist ziyareti olan bir bölgede yer alan Ayasofya’nın çevresindeki camilerin kapasitelerinin çok altında kişi tarafından ibadet amacıyla kullanıldığı görülüyor. 14 Haziran Pazar günü Ayasofya’ya en yakın iki camiden Sultanahmet Camisi’ni öğle, Firuzağa Camisi’ni ikindi vakti ziyaret ettik. Koronavirüs dönemi nedeniyle yabancı turistlerin bulunmadığı bölgede esnaf ve bölgeyi gezmeye gelen vatandaşların da camilere ilgisinin düşük olduğu görüldü.
Bölgedeki tarihi camiler şu şekilde:
Sultanahmet Camisi: Türk ve İslam dünyasının en ünlü anıtlarından birisi olan Sultanahmet Camisi İstanbul’a gelen herkes tarafından hayranlıkla ziyaret edilir. Klasik Türk Sanatının bir örneği olan bu cami orijinal olarak 6 minare ile inşa edilen tek camidir. Kapalıçarşı, Türk Hamamı, aşevi, hastane, okullar, kervansaray ve Sultan Ahmet’in türbesi belli başlı kısımlardı. 1610 yılında inşa edilen 2650 metrekarelik caminin kapasitesi 70 bin kişi.
Beyazıt Camisi: Beyazıt meydanında bulunmaktadır. İstanbul'un yeniden imarında büyük bir merkez teşkil eden ve Fatih Külliyesi'nden sonra ikinci büyük külliye olan II. Bayezid Külliyesi içindeki Bayezid Camisi, kendi adıyla anılan meşhur meydanda bulunmaktadır. Camin yapımına, kapısı üzerindeki kitabede belirtildiği gibi, 1500 yılında başlanmış olup 1505 yılında tamamlanmıştır.
Süleymaniye Camisi: Dönemin Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman'ın emriyle 15511558 yılları arasında dünyaca ünlü Osmanlı mimarı Mimar Sinan tarafından yapılan Süleymaniye Camisi, yaklaşık 4 bin metrekarelik alana sahiptir.
Nuruosmaniye Camisi: İstanbul'da inşa edilmiş ilk barok özellikli camidir. Çemberlitaş semtinde, Kapalıçarşı girişinde yer alır. 17481755 yıllarında inşa edilmiştir. Adını, padişah III. Osman’dan ve caminin içindeki ışıktan aldığı söylenir. 2016 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne alındı.
Firuz Ağa Camisi: Sultanahmet Meydanı ile Divanyolu Caddesi’nin kesiştiği köşede bulunuyor. Sultan II. Beyazıt’ın hazinedarbaşısı olan Firuz Ağa tarafından 149091 yıllarında yaptırıldı.
Sokullu Mehmet Paşa Camisi: Kadırgada, Küçükayasofya Mahallesi, Şehit Mehmetpaşa Yokuşu 15 numarada yer almaktadır. Camiyi, II. Selim'in kızı ve Sadrazam Şehit Mehmet Paşa'nın zevcesi olan Esmahan Sultan 1571 yılında, kocası adına yaptırmıştır.
Yeni Cami: Eminönü'de bulunan Yeni Cami'nin temeli 1597 yılında atıldı. Yeni Cami, İstanbul'da Osmanlı ailesi tarafından yaptırılan büyük camilerin son örneğidir. Osmanlı dönemi Türk mimarisinde yapımı en uzun sürede tamamlanabilen cami olarak bilinir.
'TEZGAH' DEMİŞTİ
Ayasofya'nın cami olarak açılması tartışması dönem dönem Türkiye'nin gündemine sokuluyor. Geçen yıl Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın gezileri sırasında da gündeme gelmişti.
16 Mart 2019’da Gaziantep’teki mitingde Erdoğan'dan Ayasofya'nın açılması istendiğinde şöyle yanıtlamıştı:
“Sultanahmet’i bir doldurun ondan sonra ona bakarız. Şimdi Büyük Çamlıca Camisi’ni yaptık. Dört tane, beş tane Ayasofya eder o kadar büyük. 60 bin kişiyi alabilecek kapasitede. Anadolu Yakası’nda, İstanbul’da ve Türkiye’de en büyük cami oldu. Buyrun. Mesele o değil. Bu işin siyasi boyutu var. Yan tarafta Sultanahmet’i doldurmayacaksın, Ayasofya’yı dolduralım diyeceksin. Bu oyunlara gelmeyelim, bunların hepsi tezgah. Biz ne zaman, neyin, nasıl yapılacağını çok iyi biliyoruz. Bu namussuzlar böyle dedi diye biz adım atmayız. Adımı nasıl atacağımızı, bunun siyaset dilini çok iyi biliriz.”
