Geçen yıl yaşanan kur şoku öncesinde ve sonrasında kamu ciddi bir borçlanmaya gitti. 2017 (60.4 milyar TL nakit açığı, 78.3 milyar TL net borçlanma) ve 2018’de (70.3 milyar TL nakit açığı, 52.7 milyar TL net borçlanma) görülen rekor Hazine nakit açıkları ve borçlanması 2019’da da sürdü. Bu yılın ilk 11 ayında Hazine nakit dengesi 93.7 milyar TL açık verdi. Bu açık Merkez Bankası’ndan sağlanan 38 milyar TL temettü ve 41 milyar TL de yedek akçeye rağmen oluştu. Aynı dönemde Hazine 140 milyar TL’ye yakın net borçlanmaya gitti.
Aydınlık’ın 17 Aralık 2019 tarihli ve ‘Bu kanalın ucu borç krizine çıkar’ başlıklı haberinde uzmanlar uyarılarda bulunmuştu.
İktisatçı Prof. Dr. Aziz Konukman: “İster kamuözel işbirliği olsun ister bütçeden olsun proje böyle bir tabloda yapılabilir değil. Daha geçen yıl ekim ayında Cumhurbaşkanlığı kararıyla 2019’da yapılması öngörülen kamu projeler durduruldu. O projeler durmuşken ne değişti? Böyle bir projenin bütçeye yıkılması kamu borcunu patlatır.”
Ekonomist Atilla Yeşilada: “Kanal İstanbul’un çevreye etkisi gibi nedenler yüzünden Batılı finans kuruluşlarından kaynak bulması zor. 10 milyar dolar maliyet deniyor. Hesabını yaptık. Bu 10 milyarın ödenmesi 2530 yılı bulur. Bu kadar uzun süreye de kimse kredi vermez.”
Prof. Dr. Bilsay Kuruç: Türkiye’nin borçluluk oranları dikkate alındığında, proje borçluluğu daha da artırır. Borçlanma maliyetin yukarı çeker. Bir kamu borç krizi tehlikesi gündemde.
ulusalkanal