Karabük’te Şeker Kanyonu’na yapılması planlanan hidroelektrik santraliyle (HES) ilgili bilirkişi raporu mahkemeye sunuldu. Bilirkişi raporunda Çevre Etki Değerlendirmesi’nin (ÇED) pek çok açıdan eksik olduğu ifade edildi. Bilirkişiye göre Şeker Kanyonu’nda yapılması planlanan HES’in bölgedeki yaban hayata, endemik bitkilere, ekolojik dengeye, iklime, inşa faliyeti sırasında ortaya çıkacak kirliliğin çevreye etkileri yeterince değerlendirilmedi.
Yenice Platformu’nun biyoçeşitlilik açısından en zengin 100 orman arasında yer alan Yenice Ormanları’nı ve Şeker Kanyonu’nu korumak üzere açtığı iki dava için dokuz kişiden oluşan heyet 22 Nisan’da kanyonda incelemelerde bulundu. Bilirkişi heyeti hazırladığı raporda; HES projesi kapsamında derede bırakılması planlanan can suyu miktarının, herhangi bir aya ait su akış miktarı kadar bile olmadığı, su derinliğinin düşük miktarda tutulduğu, bu durumun su kalitesini ve sucul ekosistemi olumsuz yönde etkileyeceğini ifade etti.
‘12 BİTKİ TÜRÜ RİSK ALTINA GİRER’
Bilirkişiye göre HES projesiyle bölgede yetişen endemik 12 bitki türü risk altına girecek. Bilirkişi heyeti, HES kurulması planlanan alanda 29 memeli hayvan, 127 kuş türü, 19 amfibi sürüngen türü gözlemledi. Raporda, “Canlıların doğrudan zarar görebileceği, inşaat çalışmaları ve su akışının kesintiye uğraması sürecinde özellikle karaca ve kızıl geyik gibi hasas türlerin yaşam alanlarının dengesinin bozulabileceği yaşama alanlarından göçe zorlanabilir” denildi. Balık geçiş kanallarının kimi türleri olumsuz etkileyebileceği ifade edilen raporda şöyle denildi: “Beslenme ve üreme ortamı açısından su kaynaklarıyla doğrudan ilişkili, kara leylek ve balıkçıllar ile amfibi ve sucul sürüngen popülasyonların besin zinciri bağlamında olumsuz etkileneceği göz ardı edilmemeli. İnşaat çalışmaları içinde günde iki defa olmak üzere toplam 527 patlatma yapılacağına ilişkin veriler, çiftleşme üreme ya da doğum dönemleri olmak üzere yaban hayatı olumsuz etkiler.”
BALIKLAR YOK SAYILDI
Bilirkişi ayrıca, ÇED raporunda Şimşir Deresi’nde yaşayan kırmızı benekli alabalık, noktalı inci balığı, çizgili sazan balığı, tatlı su kaya balığına ilişkin yeterli incelemeye yer verilmediğine dikkat çekti. Raporda, “Su akışına yapılacak müdahalenin kırmızı benekli alabalık popülasyonu ve diğer balık türleri üzerindeki olası etkilerinin değerlendirilmediği dolayısıyla eksik işlem tesis edildiği bilimsel ve nesnel yönden uygun olmadığı değerlendirilmektedir” denildi.
Raporun sonuç kısmında, “Üretilecek toplam faydanın/hizmetin yaygın etkisi ve katma değerinin belirsiz olduğu, plan gerekçesinin bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayandırılmadığı” ifade edildi.
Türkiye Ormancılar Derneği Avukatı Kemal Aybek, Av. Hüseyin Aksoy ve Prof. Dr. Doğan Kantarcı bilirkişi raporuyla ilgili görüş ve itirazlarını mahkeme başkanlığına sunacaklar.
DAVANIN GEÇMİŞİ
2013 yılında tepkiler nedeniyle rafa kaldırılan HES projesi 2018 yılında yeniden gündeme geldi. Karabük İl Genel Meclisi, 2018 şubat ayında projeyi oy çokluğuyla kabul etti. HES projesine karşı mücadele başlatan Yenice Platformu, karara karşı idare mahkemesine yürütmeyi durdurma davası açtı. Platform son bir yılda çeşitli eylemlerle, Şeker Kanyonu’ndaki tehlikeyi kamuoyunun gündemine taşıdı.
Yenice Ormanları, barındırdığı yaban hayat ve bitki çeşitliliğiyle 1999 yılında Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) tarafından Avrupa’da acil olarak korunması gereken 100 sıcak noktadan biri ilan edildi. Burası, anıt ağaçları ve biyolojik çeşitliliği açısından da Türkiye’deki dokuz önemli orman arasında yer alıyor. 6.5 kilometre uzunluğundaki Şeker Kanyonu, ziyaretçilerin ilgisini çekiyor.
