İstanbul’daki marketlerden temin edilen 10 farklı çeşit cips ve 4 farklı çeşit yer fıstıklı bar örneği laboratuvarda incelendi. Sonuç; ürünlerin yarısı yüksek oranda kanserojen aflatoksin içeriyor.

İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Helal Gıda ArGe laboratuvarında öğütülerek yapılan testler, Dr.Mustafa Yaman, Elif Okur, Gülser Reyyan Çetinkaya, Seher Erdoğan, Serra Orak, Zehra Sağlık ve Jale Çatak Öz tarafından gerçekleştirdi.

Analizler, yer fıstıklı ürünlerin yüzde 50’sinde; 524 µg/kg (mikrogram) aralığında B1 ve B2 aflatoksin bulunduğunu ortaya koydu. Cips ürünlerinin ise de yüzde 30’unda B1 aflatoksin limitlerin üzerinde çıktı.

GENÇ NÜFUS TÜKETİYOR

Aflatoksin alımının birincil derecede karaciğer kanserine neden olabileceği vurgulanan araştırmanın rapor bölümünde, “Ülkemizde de yer fıstığı, diğer yağlı tohumlar ve baharatlarda en yüksek kabul edilebilir değer aflatoksin B1 için 5 µg/kg, toplam aflatoksin için ise 10 µg/kg’dır. Cips tüketimin diğer zararları da göz önünde bulundurulduğunda, tüketiminin azaltılması, üretim tekniklerinin geliştirilmesi gerek halk sağlığı gerekse ihracatımız için önemlidir” denildi.

Aflatoksinlerin sıcak, nemli ve sağlıksız koşullarda ortaya çıktığı vurgulanan raporda; “Genç nüfusun atıştırmalıklara olan ilgisi ve talebi sonucu kişi başına düşen tüketim oranlarının fazlalığı cips pazarının ülkemizde büyük yer tutmasına neden olmuştur. Ülkemiz atıştırmalık tüketiminde dünyada ön sıralarda yer almaktadır ve cips tüketimi en yaygın olanlarındandır. Aflatoksinler, başlıca mikotoksinlerdir ve aflatoksin alımı ile karaciğer kanseri arasında güçlü bir istatistiksel ilişki olduğu çalışmalarla kanıtlanmıştır” ifadeleri yer aldı.

SEBEBİ NEMLİ ORTAMDA DEPOLAMA

Aflatoksin, gıdaların üzerinde gelişen küflerin oluşturduğu bir toksinin adıdır. Bu toksini oluşturan başka küfler de vardır. En çok fındık, fıstık, kuru incir gibi gıdalarda rastlanır. Küfler nemli ortamı sevdiği için nemli bölgelerde, nemli ortamda depolamada daha sık rastlanır. Aflatoksin, kanserojen bir madde ve daha çok karaciğeri etkiler. Araştırma sonuçlarına göre en büyük sorun hammadde olarak kullanılan yerfıstığıdır. Bu tip ürünleri işleyenlerin aldığı hammaddede aflatoksin testi yaptırması gerekir. Halk sağlığı açısından risk oluşturabilecek bir durum söz konusu.