2013 yılında Amerikan destekli yargı darbesiyle hapis yatan ve uzun bir dönem siyasetten tasfiye edilen Lula da Silva'nın yeniden Brezilya devlet başkanlığına seçildiğinde askeri darbe girişimiyle karşı karşıya kaldığı ortaya çıktı. Brezilya eski devlet başkanı Jair Bolsonaro'nun o dönemki özel kalemi Yarbay Mauro Cid, yürütülen darbe soruşturmasında itirafçı olarak her şeyi ifşa etti.
Yarbay Cid, Lula da Silva'nın sandıkta elde ettiği zaferin ardından Bolsonaro'ya bir darbe planı sunulduğunu, bu planı Bolsonaro'nun eski dış politika danışmanı Filipe Martins'in hazırladığını anlattı.
Jair Bolsonaro ve Filipe Martins
Plan uygulamaya konulsaydı 2022 yılı sonunda Brezilya'da yapılan seçimlerde yeniden cumhurbaşkanı seçilen Silva bir kez daha hapse gönderilecek ve Amerikan karşıtı 'sol' siyasetçiler tutuklanacaktı.
Darbe hazırlığının tanığı Yarbay Mauro Cid'in itiraflarına göre, seçim sonuçlarının belli olmasının ardından Bolsonaro ve Martins 18 Aralık 2022'de darbe girişimiyle ilgili 'çok gizli toplantı' yaptı. Bolsonaro daha sonra yüksek rütbeli askerlerle de darbe olasılığını müzakere etti.
Filipe Martins, ABD'de Donald Trump döneminin gözdesiydi.
DONANMA KOMUTANI DARBEDE ISRARCI
Lula da Silva'ya karşı Amerikan yanlısı darbe girişimini savunan komutanların başında ise dönemin Deniz Kuvvetleri Komutanı Amiral Almir Garnier geliyordu. Ne var ki, darbe planını uygulamak gerektiğini söyleyen Garnier'e dönemin genelkurmay başkanı destek vermedi.
Almir Garnier
Darbe için harekete geçilmesi için direnç gösteren Amiral Garnier ise Bolsonaro'ya 'birliklerinin harekete geçmeye hazır olduğunu' söyleyerek "Emirlerinizi bekliyorum" mesajı iletti.
Bolsonaro darbe toplantılarını 'daha güvenli' bir yerden idare etmek üzere aralık ayı sonunda ABD'nin Florida eyaletine kaçtı.
Lula da Silva darbe tartışmalarının ortasında devlet başkanlığı koltuğuna oturmuştu.
KONGRE BİNASINI BASANLAR 'ORDU GÖREVE' DİYORDU
Bolsonaro'nun ABD'ye gidişinin ardından cuntanın parmak izlerini taşıyan ilk eylem 8 Ocak 2023 tarihinde gerçekleşti. Bolsonaro destekçisi binlerce kişi Ulusal Kongre binasına baskın düzenledi. Bir yandan Meclis binasını yağmalarken aynı zamanda 'ordu göreve' çağrıları yapan kalabalığın eylemleri iki gün boyunca devam etti.
Bu eylemlerin arkasında Joe Biden yönetiminin bulunduğu ve ABD'nin Brezilya'da yeni bir darbeye hazırlandığı şeklinde analizler uluslararası basında haberlere sıkça konu olunca, Beyaz Saray "Eylemleri desteklemiyoruz" açıklaması yapmak zorunda kaldı.
Florida'da hamburger yerken poz veren Bolsonaro ise ABD topraklarında kalmaya devam etti. Zamanla darbeden umudunu kesen Bolsonaro, 3 aylık macerasının ardından Brezilya'ya döndü.
