Ağız Kuruluğu
Sağlıklı bir insanda normal düzeyde üretilen tükürüğün azalması ağız kuruluğuna neden olur. Ağız kuruluğu kanser tedavisinde kullanılan 500'den fazla ilaç türü ve radyasyona bağlı olarak oluşabileceği gibi bazı hastalıkların belirtisi olarak da ortaya çıkabilir. Günlük yaşamda sık görülen bir durum haline gelmesine rağmen, kronik ağız kuruluğunun tedavisi ve altta yatan nedenin belirlenmesi büyük önem taşımaktadır.
Ağız kuruluğu nedir?
Ağzı nemli tutma, diş çürümelerini önleme, ağız içi enfeksiyonları önleme, sindirimi kolaylaştırma, konuşma, yutma gibi işlevleri olan düşük tükürük salgısı ile ağız kuruluğu oluşabilir. Tıp dilinde "kserostomi" olarak adlandırılan ağız kuruluğu, yüzlerce ilaç, radyasyon, psikolojik faktörler ve bazı sistemik bozukluklardan kaynaklanabilir. Sağlıklı bir insanda 24 saatte 500 ml'de üretilen tükürüğün azalması konuşma ve yutma güçlüğüne neden olabilir ve kişiyi olumsuz etkileyebilir, bazı hastalıkların habercisi olabilir. Ağız kuruluğu başlı başına bir hastalık olarak tanımlanmasa da neden olabileceği hastalıkları önlemek için göz ardı edilmemesi gereken tedavi edilmesi gereken bir durumdur.
Ağız kuruluğuna neden olabilecek diğer faktörler şunlardır:
Tükürük bezlerinin cerrahi olarak çıkarılması
Baş ve boyun bölgesinde sinir hasarı
Burun tıkanıklığına neden olan hastalıklar
Anatomik problemler (burun kemiği eğriliği gibi)
Sigara içmek
ağızdan nefes almak
horlama
kuru hava
Aşırı kahve veya alkol tüketimi
gebelik
aşırı baharatlı yemek
Ağız kuruluğu tedavisi
Ağız kuruluğunun tedavisinde kullanılan yöntemler, kuruluğun şiddetine ve varsa altta yatan diğer faktörlere göre değişiklik gösterebilir. Ağız kuruluğu olan kişilerin dikkat etmesi gerekenler ve tedavi yöntemleri aşağıda sıralanmıştır:
İlaca bağlı ağız kuruluğu için bir doktora danışılmalı ve doz veya ilaç değiştirilmelidir.
Yutmayı kolaylaştırmak için sık sık su içilmelidir.
Ağız gargaraları, jeller ve spreyler ağızdaki nem seviyelerini artırabilir.
Yapay tükürük ürünleri ile ağız kuruluğu önlenebilir.
Aromalı diş macunu ve gargaradan kaçınılmalıdır.
Şekersiz sakız çiğnenebilir.
E vitamini yönünden zengin kremler kullanılabilir.
Baharatlı yiyeceklerden kaçınılmalı ve yiyecekler çok sıcak yenilmemelidir.
Ev ve işyerindeki nem dengesine dikkat edilmeli ve kuru havadan kaçınılmalıdır.
Alkol, sigara ve kafein tüketilmemelidir.
Ağzınız yerine burnunuzdan nefes alın.
