NATO, "Neptune Saldırısı 2022" adıyla yapılan tatbikat kapsamında Akdeniz'de devriye faaliyetlerine başladı. NATO'dan yapılan açıklamaya göre, 4 Şubat'a kadar sürecek tatbikata NATO Deniz Taarruz ve Destek Kuvveti Komutanlığına bağlı müttefik ülkelerin savaş gemileri ile ABD'nin 6. Filosu katılıyor. NATO, 'Neptune Saldırısı 2022' tatbikatının uzun süre önce planlandığını ileri sürse de, tatbikat 2022 planlarında yer almıyordu.
NATO İÇİN BİR İLK
Tatbikat kapsamında USS Harry S. Truman uçak gemisi ve beraberindeki gemiler ile savaş uçaklarından oluşan görev grubu da faaliyet icra ediyor. NATO açıklamasında, "Soğuk Savaş'tan bu yana ilk kez bir ABD Uçak Gemisi Görev Grubu'nun NATO komutası altına girdiği" belirtildi.
Pentagon'dan daha önce yapılan açıklamada da USS Harry S. Truman Uçak Gemisi Görev Grubu'nun tatbikatın göbeğinde yer alacağı, tatbikatta NATO müttefiklerinin deniz taktik manevraları, denizaltılara karşı eğitim ve uzun menzilli taarruz eğitimi gibi koordineli faaliyetler yürüteceği bildirilmişti.
Tatbikatın en dikkat çekici özelliği ise ABD donanmasının bir uçak gemisi ve muharebe grubunun hasım bir ülkenin uçak gemisi ve muharebe grubunu imha etmesi üzerine hazırlanan senaryo üzerine şekillendirilmiş olması.
MIZRAĞIN UCU KİME DÖNÜK
Tatbikata adını veren Neptün, Roma Mitolojisi'nde su ve deniz tanrısı olarak biliniyor. Neptün genelde elinde 3 sivri ucu bulunan bir mızrakla tasvir edilirken, NATO'nun bu mızrağın ucunu kime çevirdiği ise tartışma konusu oldu. Kimileri bu eğitimlerin Rusya'nın Akdeniz Filosu'nu imha etmeye yönelik olduğunu söylerken, Pentagon Sözcüsü John Kirby, tatbikatın Rusya'yla ve Ukrayna'daki gerilimle doğrudan bağlantısının olmadığını söyledi. Kirby, tatbikatın 2020'de planlandığını ve mevcut krizlerle bağlantısının olmadığını, NATO'nun denizdeki iş birliği çerçevesinde oluşturulduğunu ve Avrupa'daki müttefiklere güven verme amacını taşıdığını ileri sürdü. Tatbikata Türkiye'nin gemilerini gönderip göndermeyeceği ise şimdilik bilinmiyor.
ABD basınında geçen hafta çıkan haberlerde, ABD'nin bir grup savaş gemisine, Rusya ile gerilimin artmasının ardından Avrupa ülkelerine "güvence vermek için" Akdeniz’de kalması talimatı verildiği bildirilmişti.
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin'in USS Harry S. Truman uçak gemisi ve ona eşlik eden diğer 5 gemiye kuzeydoğu Afrika, Orta Doğu ve Güney Asya'yı içeren Merkez Komuta sahasına taşınmak yerine Avrupa harekat alanında kalmasını emrettiği belirtilmişti. Pentagon'dan bir yetkili, savaş gemilerinin rotasının değiştirilmesi kararını "Bu, Avrupa'da kalıcı bir mevcudiyet ihtiyacını yansıtıyor ve müttefiklerimize toplu savunma taahhüdümüz konusunda güvence vermek için gerekli." diyerek değerlendirmişti.
RUSYA'DAN YANIT
ABD ve NATO müttefikleri Akdeniz’de faaliyet halindeyken, Rus donanması da 3 Şubat’ta İrlanda kıyılarına 240 kilometre mesafede fiili atış eğitimleri yapacak. Rus donanmasının ocak ve şubat ayları boyunca da Pasifik ve Atlas okyanuslarında sürekli hareket halinde olacağı ilan edildi. Rus donanmasının Atlantik, Pasifik, Kuzey Kutup Dairesi ve Akdeniz’deki tatbikatlarında 140 deniz unsuru ile 10 binden fazla askerin görev alması planlanıyor. Diğer yandan Rusya, donanmasının Akdeniz’de daha görünür olması için filolar arası geçiş sayısını artırma kararı aldı. Bu karar, Rusların Karadeniz ve Hazar filolarındaki çok daha fazla geminin Akdeniz’e ineceği anlamına geliyor.
Bu donanma hareketliliği mart ayında Kuzey Atlantik ile Kuzey Kutup Dairesi’nde NATO’nun 35 bin askerle düzenleyeceği “Cold Response 2022” tatbikatıyla zirveye ulaşacak.
