Almanya'dan döndükten sonra 30 gün hapis cezası verilen Aleksey Navalni’ye destek amacıyla önceki gün Rusya’nın çeşitli kentlerinde gösteriler düzenlendi.

Başta Moskova ve St. Petersburg olmak çok sayıda şehrinde düzenlenen gösterilere binlerce kişi katıldı. Zaman zaman polisle göstericiler arasında arbede yaşanırken, 2 bini aşkın kişi gözaltına alındı. ABD Büyükelçiliği ve ABD’li diplomatlar ise, eylemlere tam destek verirken, Navalni’nin derhal serbest bırakılması için çağrı yaptı. ABD’nin Moskova Büyükelçiliğinin resmi sitesinden protestolar öncesinde eylemlerin güzergahı ve saatleri yayınlandı. Rusya’da yaşayan ABD vatandaşlarına uyarı niteliği taşıdığı iddia edilen duyuruda, Moskova’dan Vladivostok’a kadar tek tek eylemlerin hangi merkezlerde ve hangi saat aralığında yapılacağı bilgisi verildi, Amerikan vatandaşlarına o noktalardan uzak durma çağrısı yapıldı. Eylemler sırasında da açıklama yayımlayan ABD Büyükelçiliği, ‘Rusya’nın 38 kentinde düzenlenen protesto eylemleri ile ilgili haberleri’ yakından takip ettikleri ifadelerine yer vererek, herkesin barışçıl protesto hakkını, ifade özgürlüğünü desteklediklerini ve Rus yetkili makamlarının aldığı önlemlerin ‘söz konusu hakları bastırmaya yönelik’ olduğunu ileri sürdü.

ORGANİZATÖRLER BİLE BU KADAR BİLGİ PAYLAŞMADI

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, ABD’nin Moskova Büyükelçiliği’nin yayınladığı ‘protesto güzergahlarına’ sert tepki gösterdi, Amerikalı diplomatlardan açıklama beklediklerini kaydetti. Zaharova, Facebook’tan yaptığı açıklamada, "Moskova'daki ABD Büyükelçiliği dün Rus şehirlerindeki 'protesto güzergahlarını' yayınladı ve 'Kremlin'e yürüyüş' hakkında bilgi dağıttı. Neydi bu: ayar mı yoksa talimat mı? Organizatörler bile bu tür planları paylaşmadı" ifadelerini kullandı. Zaharova, ABD’li diplomatların Smolenskaya Meydanı’ndaki Rusya Dışişleri Bakanlığına açıklama yapmak zorunda kalacaklarını da sözlerine ekledi.

‘ABD DİPLOMASİSİ RADİKAL UNSURLARI KIŞKIRTIYOR’

Rusya Dışişleri Bakanlığı da, ABD'nin Moskova Büyükelçiliği'nin açıklamalarına tepki göstererek, radikal unsurları kışkırtma girişimlerinin ikili ilişkiler üzerinde olumsuz sonuçlar doğuracağı konusunda uyardı. Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Moskova'daki ABD Büyükelçiliğinin Rus şehirlerindeki izinsiz protesto eylemlerini desteklemek için sosyal medyada aktif olarak yayınladığı mesajlarla bir kez daha diplomatik kural ve yönetmelikleri göz ardı ederek, ikiyüzlü bir şekilde barışçıl protesto olarak lanse ettiği şiddet eylemlerini teşvik ettiği belirtildi ve şu ifadelere yer verildi: 

‘KENDİ SORUNLARINIZLA İLGİLENİN’

"ABD makamlarının, başta Amerikan toplumunda sosyal adaletsizlik, eşitsizlik ve muhaliflere yönelik baskının yarattığı derin bölünmelerin üstesinden gelmek için kendi sorunlarıyla ilgilenmeleri gerekiyor. Amerikan diplomasisinin her türlü nezaket kurallarını göz ardı ederek radikal unsurları kışkırtma girişimleri başarısızlığa mahkumdur ve ikili ilişkiler açısından olumsuz sonuçlar doğuracaktır."

NAVALNİ’NİN TUTUKLANMASI

Tedavi olduğu Almanya’dan dönüşünde Rus muhalif Navalni protestoların düzenlenmesi için, çağrıda bulunmuştu. Navalni Rusya’daki bir iç hat uçuşu sırasında zehirlendiği şüphesiyle ailesinin isteği ile Almanya’da tedavi gördü. Navalni kendisini Putin’in zehirlettiğini iddia ederken, Kremlin, bu suçlamanın arkasında ABD istihbaratının olduğunu açıklamıştı. Kremlin Sözcüsü Peskov, “Batılı istihbarat teşkilatları, özellikle CIA, muhalif aktivistlerle birlikte çalışıyor” açıklamasını yapmıştı. Tedavinin tamamlanmasıyla Rusya’ya dönen Rus muhalif zimmete para geçirmekten yargılandığı bir davanın şartlı tahliye kurallarını ihlal etmesi nedeniyle havalimanında gözaltına alındı. Moskova'nın Himki ilçesindeki polis merkezinde kurulan mahkemede Navalni'nin "29 Aralık 2020'den beri denetimli serbestlik süresini defalarca ihlal ettiği" gerekçesiyle önceki gün duruşma yapılmıştı. Himkinskiy Bölgesel Mahkemesi heyeti, Kremlin'e muhalif Navalni'nin 15 Şubat'a kadar 30 gün tutuklu kalmasına karar vermişti. Hapse girdikten sonra Youtube kanalından Navalni ve ekibi tarafından, Putin ile yakın çevresini hedef alan “Putin için saray: En büyük rüşvetin tarihi” isimli bir video yayılandı. İzlenme sayısı 70 milyona yaklaşan video ile eylemlere çağrı yapıldı. Videoda, Putin’in Karadeniz kıyısında kendisi için saray yaptırdığı iddia edildi.

ZAMANLAMA MANİDAR

Navalni’nin kendisini ölümcül bir maddeyle zehirlediklerini iddia ettiği ülkeye geri dönmesi dikkat çekti. Öyle ki, hakkında dava bulunan Navalni ülkeye döndüğünde tutuklanacağını diliyordu. Yine kamuoyunun dikkatini çeken diğer bir nokta ise, Navalni’nin ABD Başkanı Biden’ın koltuğa oturmadan sadece iki gün önce ülkeye dönme ve protesto gösterileri planlarını başlatması oldu. Bu zamanlama Navalni’nin dönüşüyle başlayan planlarının merkezinde Washington’ın olduğu tezini destekler nitelikte. Biden yönetiminin yeni Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price da Twitter hesabından şu paylaşımı yaptı: “Rusya’da bugün barışçıl göstericilere ve gazetecilere yönelik sert taktiklerin kullanılmasını ABD olarak güçlü şekilde kınıyoruz.”

MÜSLÜMANLARA VE KAFKAS HALKLARINA ‘HAMAM BÖCEKLERİ’ DEMİŞTİ

Navalni’nin yargılandığı davalardan bazıları, ikinci bir ülkenin istihbarat örgütüne çalışma ve Kafkas haklarına, Müslümanlara yönelik nefret içerikli paylaşımları. 

Navalni 2007’de Youtube hesabında paylaştığı bir videoda Rusya Federasyonu içinde yaşayan Müslümanlar ve Kafkas halkları için "yok edilmesi gereken hamamböcekleri" tabirini kullanmıştı ve hakkında dava açılmıştı. Navalni siyasi geçmişinde ‘yabancı düşmanlığı’, göçmen karşıtlığı, Müslüman düşmanlığı ve ırkçılıkla tanınıyor. Navalni’nin siyasi olarak öne çıkardığı slogan ise ‘Ruslar için Rusya’.

KREMLİN: İÇ İŞLERİMİZE MÜDAHALE

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Moskova’daki ABD Büyükelçiliği’nin Rus muhalif Aleksey Navalni’nin destekçilerinin düzenledikleri protestoları destekleyerek Rusya’nın iç işlerine dolaylı olarak müdahale ettiğini belirtti. Peskov açıklamalarını şöyle sürdürdü: “ABD’de karışıklıklar yaşandığında bizim elçiliğimiz aynı biçimde davranmış olsaydı, büyük olasılıkla bu Washington’da bir rahatsızlık hissine yol açardı. Partnerlerimize her zaman bu şekilde karşılaştırma yapmalarını tavsiye etmek istiyorum.”

EYLEMLERE AZ KİŞİ KATILDI

Bunun yanında Kremlin Sözcüsü protestolara ilişkin şu açıklamayı yaptı, “Şimdi pek çok kişi yasa dışı gösterilere çok sayıda insanın katıldığını söyleyecek. Hayır, az sayıda insan katıldı. Putin’e ise çok sayıda insan oy veriyor.” Peskov, “Sayıları karşılaştırdığınızda (protestolara katılan) bu insanların sayısının ne kadar az olduğunu göreceksiniz” diye ekledi.