Ekonomide Kurtuluş Savaşı, dövize karşı lirayı koruma hamlesi, enflasyon, faiz, fahiş fiyat, asgari ücret , döviz kuru şokları ve kamucu ekonomi adımları... Türkiye 2021 yılında ekonomiye bu başlıklar damga vurdu.
Küresel salgının ilk döneminde üretim ve ticaret zorluğu yaşayan Türkiye, 2021'in çeyreğinde ihracat ve sanayide dikkat çeken çıkışlar yaptı.
İlk çeyrekte yeni tip koronavirüs salgınının etkilerine rağmen, ihracat ve sanayi üretiminde büyümenin lokomotifi oldu. İhracatta yılın ilk aylarında rekorlara imza atıldı.
Büyüme, ihracat ve sanayi üretiminde pozitif performans sergilenen ilk çeyrekte, Ekonomi Reform Paketi ve Milli Uzay Programı başta olmak üzere birçok alanda Türkiye ekonomisine ilişkin yol haritaları çizildi.
İlk çeyrekte gündemin öne çıkan bir diğer başlığı ise Merkez Bankasındaki görev değişimi oldu. Hükümetin faiz karşıtı adımlar atma kararlılığı sonrası Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal görevden alındı, yerine Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu getirildi.
Koronavirüsün ekonomiye yansımalarına yönelik tedbirler alındı. Salgın nedeniyle zarar gören esnaf, sanatkâr ve gerçek kişilere yönelik gelir kaybı, kira ve ciro kaybı destek ödemeleri yapıldı.
Salgın nedeniyle küresel tedarik zincirinin bozulması ve emtia fiyatlarındaki yüksek artışlardan Türkiye de etkilendi. Gıda başta olmak üzere birçok sektörde fahiş fiyat artışları yaşandı.
Ekonomide açıklanan yeni program ve atılacak adımlar için kritik değişiklikler yapıldı. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan'ın yerine AK Parti İstanbul Milletvekili Mehmet Muş getirildi.
2021 yazı için başlatılan güvenli turizm uygulaması ile salgının etkileri azaltılmaya çalışıldı. Yabancı turist rakamları salgın öncesi döneme yaklaştı.
Tarımda ise 2021 bilançosu ağır oldu. Borç, kredi ve haciz çıkmazındaki üreticinin tarladan traktörü götürüldü. Girdi maliyetleri yükseldi, üretici kazanç yerine kayıplar yaşadı.
İşsizlik rakamlarında ürkütücü seviyelere çıkıldı. Genç işsizlik tablosu alarm verdi. 2021'de her 4 gençten biri işsizdi.
Üretimdeki yetersizlik enflasyon rakamlarına yansıdı. Çift hanede zirve görüldü. Enflasyon yüzde 19 seviyesini aştı.
Enflasyon nedeniyle tüketici için tablo karanlık oldu. Zamlar ardı ardına geldi. Etiketlerde fiyatlar arttıkça arttı.
Türkiye serbest piyasa ekonomisinin çıkmazlarını yaşadı. Tepkilerin odağındaki hükümet ekonomide yeni arayışlara girdi. Salgın sürecinde tüm dünyada başarısını kanıtlayan kamucu adımlar öne çıktı.
Türkiye'de yılın son çeyreğinde, yüksek faiz döngüsü yerine, "yüksek büyüme, düşük cari açık" odaklı yeni bir ekonomi politikası uygulamaya konuldu.
Yılın son çeyreğinde ekonomiye üretim ve yatırımı engelleyen yüksek faiz tartışmaları damgasını vurdu.
Yüksek faiz ile birlikte fahiş fiyat tartışmaları da yaşandı. Zincir marketlerde yükselen fiyatlar vatandaşın tepkisini çekti. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, alışveriş için gittiği Tarım Kredi Kooperatifleri Marketinden zincir marketlere tepki gösterdi. 1000 kadar yeni tarım marketi kurulacağını söyledi.
Yılın son çeyreğinde kurdaki yükselişle birlikte fahiş fiyat artışları yaşandı. Özellikle gıdadaki fahiş artışların üzerine stokçuluk iddiaları da eklenince bakanlık harekete geçti, denetimler sıkılaştırıldı. Rekabet Kurulu, 5 zincir market ve 1 tedarikçiye yaklaşık 2,7 milyar lira para cezası verildiğini açıkladı.
Hükümetin faizi indirme adımlarına Meclis'teki muhalefet karşı çıktı. Faiz tartışmasında döviz kuru yükseldi. Ekonomide yüksek faiz düşük kurdan, faiz indirme modeline geçildi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ekonomi için Kurtuluş Savaşı benzetmesi yaptı. Üretim, yatırım, istihdam ve ihracat ile büyümeyi hedefleyen yeni ekonomi modelini duyurdu.
Aralık ayı başında görevden affını isteyen ve talebi kabul edilen Lütfi Elvan'dan boşalan Hazine ve Maliye Bakanlığına Nureddin Nebati getirildi.
Kurdaki hareketlilik nedeniyle Merkez Bankası, piyasalar dolar satarak müdahale etti. Döviz kurunda dalgalanmalar başladı.
2021 son ayında en önemli gündem maddesi asgari ücrete gelecek artıştı. Emek cephesi, işveren ve hükümet görüşmeleri sonrası 2022 asgari ücretini Erdoğan açıkladı.
16 Aralık'ta faiz 100 baz puan daha düşürüldü. 5 ay önce yüzde 19 olan faiz son indirimle 14'e çekildi. Faiz indirme kararı ile birlikte Türkiye günlerce kur şoklarını konuştu. Döviz operasyonları ve manipülasyonlarla dolar 18 liranın üzerine çıktı.
20 Aralık'taki Bakanlar Kurulu sonrası konuşan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, "Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat" programını açıkladı.
Dövize karşı Türk Lirası'nı koruma hamlesi dövizde sert düşüşe neden oldu. 1 gecede dolar 12 lira seviyelerine geriledi.
Parasını TL mevduat hesabına yatıran, döviz ve altın hesabını Türk Lirası'na çevirenlere kur koruması verileceği açıklandı.
Gerileyen döviz kurlarıyla birlikte 2021'in son günlerinde vatandaşın öncelikli gündemi etiketler.. Dövizdeki düşüşün etiketlere yansımasını bekliyorlar.
