Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Türkiye'nin sağlık hizmetlerinin yanı sıra pandemi sürecini tüm boyutlarıyla ele aldığına ve her alanda gerekli önemleri almaya devam ettiğine dikkat çekti. Vatandaşa, "Kimse endişe etmesin, gıda da bolluk var, bugün pandemiye dünden daha hazırız" mesajı veren Pakdemirli, "Herkes sağlığını korumaya ve işlerinin devamına odaklansın" çağrısı yaptı. Bakan Pakdemirli ile sektörün büyüme performansından, neden gıda ithalatı yapıldığına, çiftçinin teknolojiyle ilişkisinden, gıda israfına kadar pek çok konuyu konuştuk.
Dünya ile birlikte Türkiye de pandemide ikinci dalga olasılığına karşı her türlü hazırlığını yapıyor. Dilerseniz pandemi sürecinde gıda tedariği kapsamında yürüttüğünüz faaliyetlerle başlayalım. Önümüzdeki dönem için ne tür önlemler aldınız?
Öncelikle, pandemiyle alakalı hiç kimsenin gıda tedariğine ilişkin bir endişesi olmasın. Türkiye bugün pandemi sürecine dünden daha hazır. Hatta geçen yıla göre gıda bolluğumuz var. Şu anda sadece Türkiye'yi değil farklı ülkeleri nasıl besleriz buna bakıyoruz. Çünkü elimizde gıda bolluğu var ve bu fazla olan ürünleri, hangi ülkeye, nasıl ihracat ederiz bunu planlıyoruz. Dolayısıyla gıdamız her anlamda bol, vatandaşımız bunun endişesini taşımasın, hastalığın bulaşmasıyla ilgili gerekli önlemleri almaya odaklansın. Ayrıca geçen mart ayından bu yana yaşanan süreçte pandemiyle ilgili ciddi bir deneyimimiz oldu. Bu birikimimizle birlikte pandemi gibi anormal belirsiz bir süreci daha iyi yönetme konusunda daha da hazırlıklıyız.
Sözüne ettiğiniz gıda bolluğu neden kaynaklanıyor?
Biz Tarım Bakanlığı olarak bu yılın başında Çin'de Covid19 virüsü ile alakalı gelişmeleri çok yakından takip ettik. Henüz ülkemizde hiçbir vaka yokken, gıda tedariği, tarımsal üretimin devamlılığı ve hasat süreçlerinin aksamaması konusunda gerekli önlemleri almaya başladık. Bunun için üreticiler ve perakende sektörünün önemli oyuncularıyla bir araya geldik. Hatta bazıları, 'Vaka var da açıklanmıyor mu' diye sorular yöneltti. O dönem cevabımız şu oldu; 'Şu an için bir vaka olmasa da bu virüsün ülkemize gelmesi kaçınılmaz, bunu mümkün olduğu kadar geciktirmeye ve geldiğinde de her açıdan hazır olmayı hedefliyoruz' demiştik. Şimdi de duruşumuz aynı. Hal böyle olunca yani üretimde bir aksama yaşamadan gerekli tüm adımları attığımız için bu yıl tarımda ilk çeyrekte yüzde 2.6, ikinci çeyrekte de yüzde 4 büyüdük. Ancak pandemi nedeniyle ülkemize gelen turist sayısındaki azalma ve vatandaşımızın da evdışı tüketimindeki düşüş nedeniyle otel, restoran ve cafelerin ihtiyacı azaldığı için gıdada bir bolluk oluştu. Biz şu an bunu Ticaret Bakanlığımız ile işbirlikleri yaparak ihraç etmek üzere planlamalar yapıyoruz.
Para dergisinin 'Tarım ve Ormanın geleceği' zirve serisi kapsamında ekim ayında İzmir'de gerçekleşecek seminerde geleceğin 10 yıllık stratejisi masaya yatırılacak.
Tarımdaki bu büyüme hedeflenen rakam mıydı?
Evet, bu hedefimizin gerisinde değil, bu yılın ilk yarısında hedeflediğimiz gibi büyümüş olduk. Elbette bunda ortaya koyduğumuz stratejilerin ve diğer kamu kurumlarıyla birlikte atılan doğru adımların katkısı büyük.
Tarımda yılsonuna ilişkin hedef ve öngörüleriniz neler?
Türkiye'nin her köşesinde sel, farklı doğal afetler, orman yangını, don, kuraklığa anında müdahale için sürekli alarmda olan bir kurumuz. Biz zaten yıl 365 gün alarmda olduğumuz için inşallah tabi daha kolay atlatacağımız pandeminin olası ikinci dalgasına da şu ana kadarki birikimimizle birlikte daha da hazırız. Bence vatandaşımız da daha bilinçli olduğu için onlar da daha dikkatli. 2020 sonuna kadar yapacağımız çok işimiz var. Gündemimiz çok yoğun.
Neler var gündeminizde biraz açar mısınız?
Örneğin Geleceğe Nefes kampanyamız kapsamında 2020 sonuna kadar 83 milyon ağaç dikme hedefimiz vardı. Bundan vazgeçmedik ama bunu pandemi dolayısıyla zamana yayabiliriz. Sosyal mesafeyi koruyarak ağaç dikmeye devam edeceğiz. Yılsonuna kadar orman köylüleri ve orman kalkındırma koofperatiflerine 2.8 milyar TL ödememiz olacak. 28 ilde 28 bal ormanı ve 200 köyde tıbbiaromatik bitki bahçeleri kuracağız. Çiftçimize tohum desteği yapacağız, 1 milyon dekarlık nadasdaki araziye ekim başlatacağız. 350 bin dekar ek araziyi sulamayı açacağız, 3.5 milyon dekarlık alanda arazi toplaştırmayı bitireceğiz. 8 ilde 15 bölgeyi orman koruma alanı ilan edip toplam koruma alanını 280'e çıkaracağız. 7 ilimizde balık üretimi için yeni alanları üreticiye tahsis edeceğiz.
3.605 ÜRÜN İFŞA EDİLDİ
Hileli gıda ile mücadele konusunda firmaları ifşa ediyorsunuz. İfşa etkili oluyor mu?
2012'den bu yana 1609 firma 3605 farklı ürünü ifşa ettik. İfşaları sonuna kadar devam ettireceğiz. Ama bazen ifşa yeterli olmuyor bu konuda etkili cezalarla caydırıcı olunması gerekiyor. Cezaların arttırılması konusundaki yasa tasarısını meclisimize götürdük. Bazen firmalar cezayı ödeyip yoluna devam ediyor çünkü elde ettiği gelir daha fazla. Sıkı bir ceza sistemi getirmeyi istiyoruz.
HAZİNE ARAZİLERİ EKİME YETİŞECEK
Üretimin aksamaması için pandemi sürecinde çiftçiye ne tür destekler verildi?
Nisan mayıstaki çiftçi borçlarını yılsonuna kadar erteledik. Sokağa çıkma yasağının olduğu dönemde çiftçilere özel izin belgeleriyle üretimin ve hasatın aksamamasını sağladık. Çiftçi desteklerinin yüzde 75'ini ödedik. Kullanılmayan hazine arazilerinin kullanıma açılması için yeni bir tebliğ üzerinde çalışıyoruz. İlgili bakanlıklarla görüşüyoruz. Bunların sonbahar ekimlerine yetiştirilmesini sağladık.
HEDEF 83 MİLYON AĞAÇ
Geçen yıl önemli bir ağaçlandırma kampanyası başlatmıştınız, ne oldu o ağaçlar tuttu mu?
Geleceğe Nefes kampanyamız kapsamında geçen yıl 13.8 milyon ağaç diktik. Yüzde 90 oranında diktiğimiz ağaçlar tuttu. Önümüzdeki günlerde durumu paylaşacağız. Şimdilik altında piknik yapacağımız boyda değiller ama 10 yıl içinde gölgesinde oturacağımız boya gelecekler. Hedefimiz bu yıl 83 milyon ağaç dikmekti. Buna ulaştığımızda kendimizi başarılı sayarız.
VERDİĞİMİZ SÖZÜ TUTTUK
Ürün bolluğu olunca fiyatları düşmesi söz konusu oluyor. Bu noktada üretimin planlanması ve fiyat dengesini nasıl korudunuz?
Çiftimize verdiğimiz bir sözümüz vardı. Hiçbir ürün grubunda, ne hububatta, ne bakliyatta, ne ette ve ne de sütte zarar ettirmeyeceğiz demiştik. Geçen yıl itibarıyla da bu sözümüzü tuttuk. Bu yıl da sözümüzü tutmak istiyorduk tabi ki. Gerek regülasyon kuruluşlarımızla, ithalatihracat dengesiyle biz çiftçinin zarar etmemesini bu yıl da sağlamayı başardık.
20 MİLYON İNEĞE EKÜPE
Tarımda katma değer ve verimin artırılması kapsamında birçok inovatif projeleriniz oldu. Bu kapsamda var mı bizimle paylaşacağınız yeni bir proje?
Yeni teknolojiyle üretim ve verimi artıracak 2 mega projemiz var biri eküpe, diğeri de elektrikli traktör. Her iki projemiz de artık son aşamasında. Eküpe de ilk pilot denemeleri başarıyla geçti, şimdi 20 binlik pilota doğru gidiyoruz. Yılsonuna kadar 20 milyon büyükbaşa eküpe takılacak.
Dünya ile birlikte Türkiye de pandemide ikinci dalga olasılığına karşı her türlü hazırlığını yapıyor. Dilerseniz pandemi sürecinde gıda tedariği kapsamında yürüttüğünüz faaliyetlerle başlayalım. Önümüzdeki dönem için ne tür önlemler aldınız?
Öncelikle, pandemiyle alakalı hiç kimsenin gıda tedariğine ilişkin bir endişesi olmasın. Türkiye bugün pandemi sürecine dünden daha hazır. Hatta geçen yıla göre gıda bolluğumuz var. Şu anda sadece Türkiye'yi değil farklı ülkeleri nasıl besleriz buna bakıyoruz. Çünkü elimizde gıda bolluğu var ve bu fazla olan ürünleri, hangi ülkeye, nasıl ihracat ederiz bunu planlıyoruz. Dolayısıyla gıdamız her anlamda bol, vatandaşımız bunun endişesini taşımasın, hastalığın bulaşmasıyla ilgili gerekli önlemleri almaya odaklansın. Ayrıca geçen mart ayından bu yana yaşanan süreçte pandemiyle ilgili ciddi bir deneyimimiz oldu. Bu birikimimizle birlikte pandemi gibi anormal belirsiz bir süreci daha iyi yönetme konusunda daha da hazırlıklıyız.
Sözüne ettiğiniz gıda bolluğu neden kaynaklanıyor?
Biz Tarım Bakanlığı olarak bu yılın başında Çin'de Covid19 virüsü ile alakalı gelişmeleri çok yakından takip ettik. Henüz ülkemizde hiçbir vaka yokken, gıda tedariği, tarımsal üretimin devamlılığı ve hasat süreçlerinin aksamaması konusunda gerekli önlemleri almaya başladık. Bunun için üreticiler ve perakende sektörünün önemli oyuncularıyla bir araya geldik. Hatta bazıları, 'Vaka var da açıklanmıyor mu' diye sorular yöneltti. O dönem cevabımız şu oldu; 'Şu an için bir vaka olmasa da bu virüsün ülkemize gelmesi kaçınılmaz, bunu mümkün olduğu kadar geciktirmeye ve geldiğinde de her açıdan hazır olmayı hedefliyoruz' demiştik. Şimdi de duruşumuz aynı. Hal böyle olunca yani üretimde bir aksama yaşamadan gerekli tüm adımları attığımız için bu yıl tarımda ilk çeyrekte yüzde 2.6, ikinci çeyrekte de yüzde 4 büyüdük. Ancak pandemi nedeniyle ülkemize gelen turist sayısındaki azalma ve vatandaşımızın da evdışı tüketimindeki düşüş nedeniyle otel, restoran ve cafelerin ihtiyacı azaldığı için gıdada bir bolluk oluştu. Biz şu an bunu Ticaret Bakanlığımız ile işbirlikleri yaparak ihraç etmek üzere planlamalar yapıyoruz.
Para dergisinin 'Tarım ve Ormanın geleceği' zirve serisi kapsamında ekim ayında İzmir'de gerçekleşecek seminerde geleceğin 10 yıllık stratejisi masaya yatırılacak.
Tarımdaki bu büyüme hedeflenen rakam mıydı?
Evet, bu hedefimizin gerisinde değil, bu yılın ilk yarısında hedeflediğimiz gibi büyümüş olduk. Elbette bunda ortaya koyduğumuz stratejilerin ve diğer kamu kurumlarıyla birlikte atılan doğru adımların katkısı büyük.
Tarımda yılsonuna ilişkin hedef ve öngörüleriniz neler?
Türkiye'nin her köşesinde sel, farklı doğal afetler, orman yangını, don, kuraklığa anında müdahale için sürekli alarmda olan bir kurumuz. Biz zaten yıl 365 gün alarmda olduğumuz için inşallah tabi daha kolay atlatacağımız pandeminin olası ikinci dalgasına da şu ana kadarki birikimimizle birlikte daha da hazırız. Bence vatandaşımız da daha bilinçli olduğu için onlar da daha dikkatli. 2020 sonuna kadar yapacağımız çok işimiz var. Gündemimiz çok yoğun.
Neler var gündeminizde biraz açar mısınız?
Örneğin Geleceğe Nefes kampanyamız kapsamında 2020 sonuna kadar 83 milyon ağaç dikme hedefimiz vardı. Bundan vazgeçmedik ama bunu pandemi dolayısıyla zamana yayabiliriz. Sosyal mesafeyi koruyarak ağaç dikmeye devam edeceğiz. Yılsonuna kadar orman köylüleri ve orman kalkındırma koofperatiflerine 2.8 milyar TL ödememiz olacak. 28 ilde 28 bal ormanı ve 200 köyde tıbbiaromatik bitki bahçeleri kuracağız. Çiftçimize tohum desteği yapacağız, 1 milyon dekarlık nadasdaki araziye ekim başlatacağız. 350 bin dekar ek araziyi sulamayı açacağız, 3.5 milyon dekarlık alanda arazi toplaştırmayı bitireceğiz. 8 ilde 15 bölgeyi orman koruma alanı ilan edip toplam koruma alanını 280'e çıkaracağız. 7 ilimizde balık üretimi için yeni alanları üreticiye tahsis edeceğiz.
3.605 ÜRÜN İFŞA EDİLDİ
Hileli gıda ile mücadele konusunda firmaları ifşa ediyorsunuz. İfşa etkili oluyor mu?
2012'den bu yana 1609 firma 3605 farklı ürünü ifşa ettik. İfşaları sonuna kadar devam ettireceğiz. Ama bazen ifşa yeterli olmuyor bu konuda etkili cezalarla caydırıcı olunması gerekiyor. Cezaların arttırılması konusundaki yasa tasarısını meclisimize götürdük. Bazen firmalar cezayı ödeyip yoluna devam ediyor çünkü elde ettiği gelir daha fazla. Sıkı bir ceza sistemi getirmeyi istiyoruz.
HAZİNE ARAZİLERİ EKİME YETİŞECEK
Üretimin aksamaması için pandemi sürecinde çiftçiye ne tür destekler verildi?
Nisan mayıstaki çiftçi borçlarını yılsonuna kadar erteledik. Sokağa çıkma yasağının olduğu dönemde çiftçilere özel izin belgeleriyle üretimin ve hasatın aksamamasını sağladık. Çiftçi desteklerinin yüzde 75'ini ödedik. Kullanılmayan hazine arazilerinin kullanıma açılması için yeni bir tebliğ üzerinde çalışıyoruz. İlgili bakanlıklarla görüşüyoruz. Bunların sonbahar ekimlerine yetiştirilmesini sağladık.
HEDEF 83 MİLYON AĞAÇ
Geçen yıl önemli bir ağaçlandırma kampanyası başlatmıştınız, ne oldu o ağaçlar tuttu mu?
Geleceğe Nefes kampanyamız kapsamında geçen yıl 13.8 milyon ağaç diktik. Yüzde 90 oranında diktiğimiz ağaçlar tuttu. Önümüzdeki günlerde durumu paylaşacağız. Şimdilik altında piknik yapacağımız boyda değiller ama 10 yıl içinde gölgesinde oturacağımız boya gelecekler. Hedefimiz bu yıl 83 milyon ağaç dikmekti. Buna ulaştığımızda kendimizi başarılı sayarız.
VERDİĞİMİZ SÖZÜ TUTTUK
Ürün bolluğu olunca fiyatları düşmesi söz konusu oluyor. Bu noktada üretimin planlanması ve fiyat dengesini nasıl korudunuz?
Çiftimize verdiğimiz bir sözümüz vardı. Hiçbir ürün grubunda, ne hububatta, ne bakliyatta, ne ette ve ne de sütte zarar ettirmeyeceğiz demiştik. Geçen yıl itibarıyla da bu sözümüzü tuttuk. Bu yıl da sözümüzü tutmak istiyorduk tabi ki. Gerek regülasyon kuruluşlarımızla, ithalatihracat dengesiyle biz çiftçinin zarar etmemesini bu yıl da sağlamayı başardık.
20 MİLYON İNEĞE EKÜPE
Tarımda katma değer ve verimin artırılması kapsamında birçok inovatif projeleriniz oldu. Bu kapsamda var mı bizimle paylaşacağınız yeni bir proje?
Yeni teknolojiyle üretim ve verimi artıracak 2 mega projemiz var biri eküpe, diğeri de elektrikli traktör. Her iki projemiz de artık son aşamasında. Eküpe de ilk pilot denemeleri başarıyla geçti, şimdi 20 binlik pilota doğru gidiyoruz. Yılsonuna kadar 20 milyon büyükbaşa eküpe takılacak.
