Salgınla mücadeleye Cumhurbaşkanı Xi’nin yaptığı benzetmedeki gibi ulusal satranç oyunu gibi bakıldığında kolektif yönetimin güçlenmesi, tüm unsurların seferber edilmesi, farklı alanlardaki güçlerin bir araya toplanması, Çin’in devlet ve yönetişim sisteminin üstünlüğünü yansıttığı gibi, Çin’in salgına karşı zafer kazanması için de önemli bir silah niteliğini taşıyor.
“Uzun bir süre trafik sıkışıklığından veya kalabalıktan şikâyet etmeyeceğim, çünkü bunlar biraz da toplumsal refahın ve huzurun simgeleri.”
Çin’de bir vatandaşın sosyal medya hesabından paylaştığı bu cümle, ülkedeki birçok kişinin son günlerde hissettiklerini yansıtıyor olsa gerek. Aniden ortaya çıkan yeni koronavirüs salgını nedeniyle Çin’in birçok noktasında artık trafik sıkışıklığı yok, yollar bomboş. Çinliler, seyahatlerini ve buluşmalarını iptal ederek evde kalmayı tercih ediyor. Salgından en ağır şekilde etkilenen Wuhan kenti ve onun bağlı olduğu Hubei eyaleti, uluslararası kamuoyunun odağında.
EŞSİZ ÇAPTA TEDBİRLER
Çin, 31 Aralık 2019 günü Dünya Sağlık Örgütü’ne Hubei eyaletinin merkezi Wuhan kentinde sebebi bilinmeyen bir virüsten kaynaklı zatürre vakalarının ortaya çıktığını bildirdi. Dünya Sağlık Örgütü, 7 Ocak 2020’de yeni koronavirüsün tespitiyle ilgili bir açıklama yaptı ve virüse “2019nCoV” adını verdi. Örgütün, 11 Şubat’taki toplantısında ise yeni koronavirüsün isminin “Covid19” olarak değiştirildiği duyuruldu.
Çin’de yeni koronavirüsden kaynaklı salgın nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 2 bine, ülke genelindeki toplam kesinleşmiş vaka sayısı ise 70 bine yükseldi, virüsten etkilendiğinden şüphelenilenlerin sayısı 5 bini buldu. Salgın, Çin’in dışında 20’den fazla ülkeye de sıçramış durumda.
Çin hükümeti, salgının yayılmasının önüne geçmek için virüsün ilk kez ortaya çıktığı Wuhan kentine giriş ve çıkışları 23 Ocak itibarıyla tamamen durdurdu. 10 milyondan fazla nüfusa sahip Wuhan, ülkenin orta kesiminde yer alan önemli bir transit merkezi. Çin’in bu adımı, milyonlarca kişiyi kapsayan, tarihte eşi görülmemiş çaptaki bir acil durum tedbiri olarak kayıtlara geçti.
Salgının etkisinin sürmesiyle birlikte ülke genelindeki tüm mahalleler, köyler ve iş yerlerinde katı önlemler devreye sokuldu. Giriş çıkışlarda vatandaşların vücut ısıları ölçülmeye, birçok noktada vatandaşlardan imza alınmaya başlandı. Mahalle ve köyleri kapsayan kontrol şebekeleri kuruldu.
Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping de konuyla ilgili yaptığı açıklamada, daha kararlı şekilde ve daha güçlü önlemlerle, salgının önüne geçilmesi, salgın karşısındaki savaşın kazanılması gerektiğini vurguladı.
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus da geçen günlerde yaptığı açıklamada, Çin tarafından alınan katı önlemlerin, sadece Çin halkını değil tüm dünyayı koruduğunu belirtti. Ghebreyesus, Çin hükümetinin salgınla mücadele için attığı adımların birçok açıdan yeni standartlar belirlediğini de dile getirdi.
WUHAN’DA YENİ HASTANELER İNŞA EDİLDİ, HALK İNŞAATI CANLI İZLEDİ
Cumhurbaşkanı Xi, geçen günlerde başkent Pekin’de yeni koronavirüsden enfekte olan hastaların da tedavi gördüğü bir hastaneye yaptığı ziyarette, salgınla mücadele çalışmaları hakkında bilgi aldı. Durumun hâlâ ciddiyetini koruduğuna, salgınla mücadelede kritik bir döneme girildiğine işaret eden Xi, “Hubei eyaleti ve Wuhan kenti, salgını önleme ve kontrol çalışmalarında en öncelikli bölgeler. Wuhan zafer kazanırsa, Hubei zafer kazanacak; Hubei zafer kazanırsa, Çin zafer kazanacak” dedi. Xi Jinping, tüm hastaların ve virüsü taşıdığından şüphelenilen kişilerin hastanelerde tedavi edilmesi, tedavi çalışmalarının verimli şekilde yürütülmesi talimatını verdi.
27 Ocak günü Başbakan ve Merkezi Salgınla Mücadele Liderlik Grubu Başkanı Li Keqiang, Xi’nin talimatıyla Wuhan’a giderek salgını önleme ve kontrol çalışmalarını yerinde inceledi.
Başbakan Yardımcısı Sun Chunlan’ın liderliğindeki Merkezi Liderlik Grubu, tüm hastaların tedavi için hastanelere kabulünün sağlanması amacıyla Hubei eyaleti ve Wuhan kentinde alınan tedbirlerin uygulanma sürecini yönetiyor.
Söz konusu tedbirlere göre hastalığı kesinleşmiş kişilerin yanı sıra, virüsten etkilendiğinden şüphelenilenler, enfeksiyon ihtimali dışlanamayacak şekilde yüksek ateşi olanve hastalarla yakın temasta bulunmuş kişilerin tamamının hastanelere kabul edilmesi veya müşahede altında tutulması gerekiyor.
Bu adımın hayata geçirilmesi için Wuhan kentinde bulunan hastanelerdeki yatak kapasitesi sorununun giderilmesini hedefleyen ciddi çalışmalar yürütülüyor.
Yatak kapasitesinin artırılması için Wuhan’da yaklaşık 10 gün içinde iki hastane inşa edildi. Hizmete giren Huoshenshan ve Leishenshan hastanelerinin toplam yatak kapasitesi 2 bin 300’ün üzerinde.
Bununla birlikte, kentte birçok spor salonu ve sergi merkezinin içinde kabin hastaneler kuruldu. Durumu daha hafif olan hastalar için oluşturulan söz konusu kabin hastanelerin sayısının 13’e, toplam yatak kapasitesinin ise 10 bine ulaştığı belirtildi.
Hastanelerin inşa süreci, Çin Medya Grubu’nun geliştirdiği Yangshipin adlı video uygulaması üzerinden canlı yayınlanırken, izleyici sayısı 100 milyonu aştı.
Çin’de sosyal medyada son dönemin en sık kullanılan ifadelerinden biri ‘Ters yön yolcuları’ oldu. Wuhan’a tren ve uçak seferlerinin durmasının ardından, kentten çıkışlar tamamen engellenirken, kente giriş yapanların sayısı ise sürekli artış gösterdi. Karantina altındaki bir şehre giden ve sayıları sadece bir haftada 124 bini bulan bu ‘ters yön yolcuları’ ise aslında Wuhan’a destek için giden sağlık personeli, uzmanlar, lojistik ekipleri, askerler ve inşaat işçileri...
ÜLKENİN DÖRT BİR YANINDAN YARDIM GELİYOR
“Salgınla mücadeleye bir millî satranç oyunu olarak yaklaşılmalı” diyen Cumhurbaşkanı Xi Jinping, farklı kademelerdeki yönetimlerin Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi’nin yönetim, koordinasyon ve görevlendirmesine bağlı olarak çalışmasını istedi. Xi, ayrıca farklı bölgelere ve kurumlara salgınla mücadelede zaferin kazanılmasına destek sağlama talimatını da verdi.
Salgınla mücadele çalışmalarının güçlendirilmesi amacıyla Çin Ulusal Sağlık Komisyonu’nun önderliğinde ve 32 kuruluşu kapsayan bir kontrol merkezi kuruldu. Bu mekanizma dâhilinde salgının yayılmasını önleme, tedavi ve bilimsel araştırmalardan sorumlu olacak çok sayıda ekip de oluşturuldu.
Diğer yandan, Hubei eyaletindeki hasta kabulü ve tedavilerde başarı oranları artarken, ölüm oranının azaltılması için ülkenin 19 eyaletineWuhan’a komşu olan 16 şehir ve kasabaya doğrudan destek verme talimatı verildi. Resmî makamlar, 11 Şubat itibarıyla 18 bin 700 sağlık personelinden oluşan 154 heyetin Hubei’ye ulaşarak salgınla mücadele çalışmalarına katıldığını bildirdi.
Sadece 9 Şubat günü Wuhan Tianhe Uluslararası Havalimanı’na ülke genelinden gelen 40’tan fazla charter uçağı iniş yaptı. Bir günde 31 sağlık ekibine bağlıyaklaşık 5 bin 900 sağlık personeli Wuhan’a vardı.
Sichuan eyaletinden Hubei’ye gelen doktor Luo Fengming, “Bir bölge zorluklarla karşılaşınca, ülkenin dört bir yanından yardımlar ulaşıyor. Ülkenin çeşitli bölgelerinden tıbbi malzemelerin Hubei’ye nakledilmesi, sosyalist sistemin üstünlüğünü de yansıtıyor”dedi.
Verilere göre, yeni koronavirüs salgınıyla mücadele sürecinde, Hubei eyaletine hava yolu, demir yolu, kara yolu, su yolları ve posta yolu vasıtasıyla toplam 106 bin ton tıbbi malzeme ve günlük ihtiyaç ürününün yanı sıra, üretim faaliyetlerinde kullanılmak üzere 515 bin ton kömür ve yakıt gibi malzemeler gönderildi.
Ayrıca maske, koruyucu giysi, tıbbi kullanım amaçlı etil alkol ve çeşitli tıbbi cihazların üretimine de tam kapasite devam ediliyor.
Çin Zirai Kalkınma Bankası (ADBC), salgının önlenmesi ve kontrolü alanlarında kritik önem taşıyan ürünlerin imalatının desteklenmesi amacıyla 60’tan fazla işletmeye 5 milyar yuanın (714 milyon dolar) üzerinde acil kredi verilmesini onayladı.
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, alınan tedbirlerle ilgili olarak, “Çin’in hareket hızı ve ölçeği dünyada nadir görülebilecek türden” değerlendirmesini yaptı.
Salgınla mücadeleye Cumhurbaşkanı Xi’nin yaptığı benzetmedeki gibi ulusal satranç oyunu gibi bakıldığında kolektif yönetimin güçlenmesi, tüm unsurların seferber edilmesi, farklı alanlardaki güçlerin bir araya toplanması, Çin’in devlet ve yönetişim sisteminin üstünlüğünü yansıttığı gibi,Çin’in salgına karşı zafer kazanması için de önemli bir silah niteliğini taşıyor.
SALGIN, EKONOMİNİN OLUMLU SEYRİNİ DEĞİŞTİRMEYECEK
Çin’de farklı kademelerdeki birimler, salgından etkilenen küçük ve orta ölçekli işletmelere maliye ve vergi alanlarında destek vermenin yanı sıra, istihdam dengesini korumak, finansman desteğini artırmak ve işletmelerin yükünü azaltmak için de önlemlere başvurmaya başladı.
Shanghai Uluslararası Sorunlar Araştırma Enstitüsü tarafından yakın tarihte yayımlanan ve yeni koronavirüs salgınının Çin ekonomisi üzerindeki olası etkilerinin ele alındığı raporda, salgının hizmet ve üretim sektörleri ile ticaret üzerinde doğrudan baskı yaratacağına işaret edildi.
Bununla birlikte, Çin ekonomisinin direncinin hafife alınmaması gerektiğine de dikkat çekilen raporda, salgının kısa vadede başta eticaret, online oyun ve online eğlence şirketlerine geçici fırsatlar getirdiği kaydedildi.
Raporda, uzun vadeli olarak ise dünyanın ikinci büyük ekonomisi konumundaki Çin’in tüketim gücü ve kentleşme sürecinin yanında, 5G ve yapay zekâ gibi yeni alanlarda taşıdığı potansiyelin salgından etkilenmeyeceği ifade edildi.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Gerry Rice, yakın tarihte Çin Medya Grubu’na verdiği demeçte, “Çin, çok büyük bir ekonomi ve salgınla mücadele etmek için gerekli kaynağa ve kararlılığa sahip. Çin’in harekete geçmek için yeterli finansal manevra alanı bulunuyor. Dolayısıyla, salgının Çin ekonomisi üzerindeki etkisinin geçici olduğu ve Çin ekonomisinin toparlanacağı kanısındayız” dedi.
DÜNYA VE ÇİN: KARA GÜN DOSTLARI
Diğer yandan, Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, 5 Şubat’ta başkent Pekin’de Kamboçya Başbakanı Hun Sen ile yaptığı görüşmede, Çin hükümeti ile halkının salgınla mücadele çalışmaları için tüm imkânlarını seferber ettiğine dikkat çekerken, Kamboçyalı mevkidaşına bu zor günlerde gerçekleştirdiği ziyaret nedeniyle duydukları memnuniyeti iletti. Güney Kore gezisinin ardından ani bir kararla Çin’i ziyaret eden Hun Sen, Kamboçya halkının ve hükümetinin bu zor dönemde Çin’in yanında olduğunu kaydetti. Hun Sen, Çin ile Kamboçya’nın ‘kardeş ülkeler’ olarak zorluklarla birlikte başa çıkacaklarını vurguladı. Yeni koronavirüs salgınının ortaya çıkmasından bu yana birçok ülke farklı yollardan Çin’e destek vermeyi sürdürüyor.
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), 1000 biyolojik tehlike tulumu, 93 bin 500 koruyucu filtreli maske, 1000 tek kullanımlık koruyucu kıyafeti Çin’e bağışladı. İstanbul Havalimanı İşletmecisi İGA da Çin’deki havalimanlarına tıbbi maskeler, tek kullanımlık N95 maskeleri, koruyucu giysiler, galoş ve gözlükten oluşan 3 tonluk tıbbı yardım malzemesi gönderdi.
Güney Kore, Japonya, İngiltere, Fransa, Pakistan, Kazakistan, Macaristan, İran, Belarus ve Endonezya’nın aralarında bulunduğu çok sayıda ülke ile UNICEF tarafından gönderilen yardım malzemeleri de Çin’e ulaştı.
Salgın, insanları tecrit eder ve birbirinden ayırırken, gönülleri ise birbirine bağlıyor. 1,4 milyarlık Çin halkı, salgına karşı dayanışma içinde mücadele ediyor.
